Türk Keneşi

Türk Keneşi


  Üyeler
  Gelecekteki muhtemel üyeler
Kuruluş 3 Ekim 2009
Tür Siyasî ortaklık
Merkez

İstanbul, Türkiye (Genel Sekreterlik)
Bakü, Azerbaycan (Parlamenterler Asamblesi)

Astana, Kazakistan (Türk Akademisi)
Üyeler  Azerbaycan
 Kazakistan
 Kırgızistan
 Türkiye
Resmî diller Azerice,
Kazakça,
Kırgızca,
Türkçe,
İngilizce
Lider Ramil Hasanov
Resmî site turkkon.org

Türk Keneşi (eski adı: Türk Konseyi) (Azerice: Türk Şurası, Kazakça: Түрік кеңесі, Kırgızca: Түрк кеңеш, İngilizce: Turkic Council), veya Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Keneşi (TDKÜİK veya TDKİK) 3 Ekim 2009'da Nahçıvan'da imzalanan Nahçıvan Anlaşması ile, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye arasında kurulmuş olan uluslararası örgüttür. Türkmenistan ve Özbekistan tarafsızlık politikaları nedeniyle Keneşe üye değildir, ancak bu iki ülke potansiyel üye adaylarıdır. Bu işbirliği konseyinin kurulması fikri ilk olarak 2006 yılında Kazakistan Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev tarafından ileri atılmıştır.

İşleyiş tarzıyla Avrupa Konseyi, İngiliz Milletler Topluluğu, Arap Ligi, İslam İşbirliği Teşkilatı veya Fransızca Konuşan Ülkeler Topluluğu'na benzemektedir.[1]

Temelleri, 1992 yılından bu yana belli aralıklarla toplanan Türkçe Konuşan Ülkeler Zirvesi'ne dayanan keneşin kurumsal merkezleri İstanbul (Genel Sekreterlik), Bakü (Parlamenterler Asamblesi) ve Astana (Türk Akademisi)'dır.

Organlar

Türk Keneşi'nin üç merkezi bulunmaktadır. Bunlar İstanbul, Bakü ve Astana'dır. İstanbul Genel Sekreterliğin. Bakü, Parlamenterler Asamblesi'nin, Astana ise Türk Akademisi'nin merkezidir.

Ülke devlet başkanları yılda bir kez resmî, bir kez de gayriresmî olarak çeşitli şehirlerde toplanır. Ayrıca üye ülkelerin dışişleri bakanları ve bürokratları da yıl içerisinde düzenli toplantılar gerçekleştirir. Meclis başkanları ve heyetleri Bakü'de toplanır.[2]

Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye Devlet Başkanları tarafından Türk Keneşi'nin ilk Genel Sekreteri seçilen Türk diplomat Halil Akıncı, bu görevi Eylül 2010 – Eylül 2014 tarihleri arasında yürüttü.[3] 5 Haziran 2014 tarihinde Bodrum'da düzenlenen 4. Türk Keneşi Zirvesi sırasında üye ülkelerin Devlet Başkanları tarafından, Halil Akıncı'nın ardından Ramil Hasanov üç yıl süre ile Türk Keneşi Genel Sekreteri olarak seçildi.[4]

Bayrak

22 Ağustos 2012 tarihinde Bişkek'te toplanan 2. Türk Keneşi Dışişleri Bakanları toplantısında Türk Keneşi'nin resmi bayrağı kabul edildi. Bu bayrak dört üye ülkeye ait semboller içermektedir. Rengini Kazakistan bayrağından, ortasındaki güneşi Kırgızistan bayrağından, hilali Türkiye bayrağından ve 8 köşeli yıldızı ise Azerbaycan bayrağından almaktadır.

Üye ülkeler

Ülke Nüfus Alan (km²) GSYİH (nominal) 2015[5] Kişi başına GSYİH
(nominal) 2013[6]
Öngörülen Kişi başına GSYİH
(nominal) (2019) [6]
 Azerbaycan 9,593,000[7] 86,600 $54,048 milyar $7,812 $11,674
 Kazakistan 17,557,000[8] 2,724,900 $173,212 milyar $13,509 $20,609
 Kırgızistan 5,836,000[9] 199,900 $6,650 milyar $1,280 $1,898
 Türkiye 78,741,053[10] 783,562 $733,642 milyar $10,721 $13,301
 Türk Keneşi 111,727,053 3,794,962 $967,552 milyar $8,659 $13,718

Olası gelecek üyeler

Ülke Nüfus Alan (km²) GSYİH (nominal)

(2015)

Kişi başına GSYİH
(nominal) (2014) [11]
 Özbekistan 31,977,000[12] 447,400 $65,683 milyar $2,090
 KKTC 286.257[13] 3,355 $4,270 milyar $15,302
 Türkmenistan 5,171,943[14] 488,100 $35,680 milyar $8,020
Toplam 37,435,200 938,855 $105,633 milyar $2,821

Zirveler

Türk Dili Konuşan Ülkeler Zirveleri (1992-2010)
Tarih Ev Sahibi Ülke Ev Sahibi Şehir Ev Sahibi Lider Notlar
1. 30 Ekim 1992  Türkiye Ankara Turgut Özal
12 Temmuz 1993  Kazakistan Almatı Nursultan Nazarbayev Almatı Anlaşması: TÜRKSOY'un kuruluşu
2. 18 Ekim 1994  Türkiye İstanbul Süleyman Demirel
3. 28 Ağustos 1995  Kırgızistan Bişkek Askar Akayev
4. 21 Ekim 1996  Özbekistan Taşkent İslam Kerimov
5. 9 Haziran 1998  Kazakistan Astana Nursultan Nazarbayev
6. 8 Nisan 2000  Azerbaycan Bakü Haydar Aliyev
7. 26 Nisan 2001  Türkiye İstanbul Ahmet Necdet Sezer
8. 17 Kasım 2006  Türkiye Antalya Ahmet Necdet Sezer
21 Kasım 2008  Türkiye İstanbul Abdullah Gül İstanbul Anlaşması: TÜRKPA'nın kuruluşu
9. 3 Ekim 2009  Azerbaycan Nahçıvan İlham Aliyev Nahçıvan Anlaşması: Türk Keneşi'nin kuruluşu
10. 15 Eylül 2010  Türkiye İstanbul Abdullah Gül
Türk Keneşi Zirveleri (2011-günümüz)
Tarih Ev Sahibi Ülke Ev Sahibi Şehir Ev Sahibi Lider Konu
1. 20-21 Ekim 2011  Kazakistan Almatı Nursultan Nazarbayev Ekonomik ve Ticaret İşbirliği
2. 22-23 Ağustos 2012  Kırgızistan Bişkek Almazbek Atambayev Eğitim, Bilim ve Kültür İşbirliği[15]
3. 15-16 Ağustos 2013  Azerbaycan Kabala İlham Aliyev Ulaşım İşbirliği[16]
4. 4-5 Haziran 2014  Türkiye Bodrum Abdullah Gül Turizm İşbirliği[17]
5. 10-11 Eylül 2015  Kazakistan Astana Nursultan Nazarbayev Medya ve Enformasyon İşbirliği

Genel Sekreterler

# İsim Ülke Görev Başlangıcı Görev Bitişi
1 Halil Akıncı  Türkiye 3 Ekim 2009 16 Eylül 2014
2 Ramil Hasanov  Azerbaycan 16 Eylül 2014 Görevde

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. "Türk Konseyi hakkında". Turkkon.org. 30 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160530023712/http://www.turkkon.org/tr-TR/genel_bilgi/1/10. Erişim tarihi: 14 Eylül 2015.
  2. "Organizasyon şeması". Turkkon.org. 22 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160122023244/http://www.turkkon.org/tr-TR/organizasyon-semasi/1/11.
  3. http://www.turkkon.org/tr-TR/eski-genel-sekreterler/2/678
  4. http://www.turkkon.org/tr-TR/genel-sekreter/2/23
  5. "World Economic Outlook Database"
  6. 1 2 http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2014/02/weodata/weorept.aspx?pr.x=24&pr.y=10&sy=2010&ey=2019&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=912%2C186%2C925%2C916%2C927%2C917&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC&grp=0&a=
  7. http://www.stat.gov.az/mobile/
  8. http://www.stat.gov.kz/faces/mobileHomePage?_afrLoop=6916026319524307#%40%3F_afrLoop%3D6916026319524307%26_adf.ctrl-state%3Dtx2al1fhh_17
  9. http://www.stat.kg/rus/part/census.htm
  10. http://m.internethaber.com/turkiyenin-nufusu-aciklandi-bakin-kac-milyonuz-1560965h.htm
  11. http://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD
  12. http://www.ensonhaber.com/ozbekistanin-nufusu-32-milyona-yaklasti-2016-10-25.html
  13. http://m.sabah.com.tr/dunya/2013/08/13/kktcde-nufus-sayim-sonuclari-aciklandi
  14. http://www.un.org/esa/population/publications/wpp2008/wpp2008_text_tables.pdf
  15. http://www.mfa.gov.tr/the-second-summit-of-turkic-council-was-held-in-bishkek.en.mfa
  16. http://www.mfa.gov.tr/the-third-turkic-council-summit-meeting-was-held-in-gabala.en.mfa
  17. http://www.mfa.gov.tr/declaration-of-the-fourth-summit-of-the-cooperation-council-of-turkic-speaking-states_-5-june-2014_-bodrum_-turkey.en.mfa
This article is issued from Vikipedi - version of the 10/29/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.