Avrupa Konseyi
| Avrupa Konseyi Council of Europe (İngilizce) Conseil de l'Europe (Fransızca) | |
|---|---|
|
Logo | |
.svg.png) | |
| Kısaltma | AK |
| Kuruluş | Londra Antlaşması |
| Tür | Bölgesel uluslararası örgüt |
| Merkez | Strasbourg, Fransa |
| Üyeler |
|
| Resmî diller |
İngilizce, Fransızca Diğer çalışma dilleri: Almanca, İtalyanca, Rusça ve Türkçe[1] |
| Genel sekreter | Thorbjørn Jagland |
| Parlamenterler Meclisi Başkanı | Anne Brasseur |
| Bakanlar Komitesi Başkanı | Edmond Panariti |
| Kongre Başkanı | Jean-Claude Frécon |
| Resmî site | www.coe.int |
Avrupa Konseyi (İngilizce: Council of Europe, Fransızca: Conseil de l'Europe), Avrupa çapında insan hakları, demokrasi ve hukukun üstünlüğünü savunmak amacıyla 1949'da kurulmuş hükûmetlerarası bir kuruluştur. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Avrupa Konseyi'ne bağlıdır. Avrupa Konseyi'ne Belarus, Kazakistan ve Vatikan hariç tüm Avrupa ülkeleri üyedir.
Kuruluşu
5 Mayıs 1949’da 10 ülke - Belçika, Birleşik Krallık, Danimarka, Fransa, Hollanda, İrlanda, İsveç, İtalya, Lüksemburg, ve Norveç - merkezi Strasbourg olmak üzere Avrupa Konseyi’ni kuran antlaşmayı imzalamıştır. Şu an Avrupa Konseyi'nde 47 üye ülke bulunmaktadır. Türkiye, anlaşmayı 1949 yılında imzalamıştır. Konsey'in çalışma alanları insan hakları, medya, hukukî işbirliği, sosyal dayanışma, sağlık, eğitim, kültür, spor, gençlik, yerel demokrasiler, sınırötesi işbirliği çevre ve bölgesel plânlamadır. Türkiye, Yunanistan ile birlikte Avrupa Konseyi kurulduktan sonra konseye ilk giren üyeler oldukları için "kurucu üye" statüsündedirler.[2]
İlgi alanı
Kurum, Avrupa Birliği ile herhangi bir organik bağı bulunmayan ayrı bir uluslararası teşkilattır. Ancak günümüzde Avrupa Birliği'nin Avrupa Konseyi'ne ait bayrağı kullanıyor olmasının yanı sıra Avrupa Konseyi ile AB'nin yakın işbirliği söz konusudur. Birçok ülkede Avrupa Birliği ve Avrupa Konseyi'nin müşterek projeler gerçekleştirilmektedir. Avrupa Konseyi, AB Bakanlar Konseyi ile de karıştırılmamalıdır. Konsey'in bütçesi üye ülkelerin nüfus ve GSMH'sine göre hesaplanan katkılarından oluşmaktadır. 2002 yılı bütçesi yaklaşık olarak €169 milyondur. Konsey'in resmî dilleri İngilizce ve Fransızca'dır. Konsey Genel Sekreterliği'ni 2009 yılında beş yıllığına seçilen Thorbjorn Jagland yürütmektedir.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi
AİHM Avrupa Konseyi'ne bağlı bir kurumdur.
İnsan hakları kavramı, genel olarak, kişilerin insan olmaları nedeniyle insanlık onuruna uygun olarak sahip oldukları hakların bütünüdür. Geniş anlamıyla iç hukukta temel haklar ve kamu özgürlüklerin tümünü ve uluslararası hukukta öngörülen ve korunan hakları kapsar. Bu haklar tüm insanları ilgilendirdiğinden, bu hakların uluslararası alanda koruma altına alınmaları gerekmiştir. İnsan haklarının korunmasına dair ilk uygulamalar daha çok ulusal düzeydedir. İnsan haklarının uluslararası düzeyde korunması çalışmalarına 19. yüzyıl sonları ve 20. yüzyılda rastlanmaktadır. Uluslararası hukukun insan haklarını genel bir biçimde ele alması Birleşmiş Milletler antlaşması ile gerçekleşir. Bu antlaşma, insan haklarından çokça söz etmesine rağmen bu hakların neler olduğuna dair bir açıklama içermez. Bu nedenle Ekonomik ve Sosyal Konsey'e bağlı olarak bir İnsan Hakları Komisyonu kurulmuş ve bu konuda çalışma yapmakla görevlendirilmiştir. Komisyon, bu amaçla hazırladığı tasarıyı 12.12.1948 günü Genel Kurul’un bir kararı ile İnsan Hakları Evrensel Bildirisi olarak kabul etmiştir. Bu bildirinin B.M. Genel Kurul kararı olarak kendiliğinden bağlayıcı niteliği bulunmaması ve herhangi bir güvence mekanizmasını düzenlememesi nedeniyle bildiriden sonraki gelişmeler, bu eksikleri gidermeye yönelik olmuştur. Bu çerçevede iki düzeyde yeni düzenlemelere rastlanmaktadır. Bu düzenlemeler: Evrensel düzeyde “Kişisel ve Siyasal Haklara İlişkin Sözleşme” ve “Ekonomik, Toplumsal ve Kültürel Haklara İlişkin Sözleşme”, bölgesel düzeyde “Amerika-Afrika İnsan Hakları Sözleşmesi” ve “Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi” ile gerçekleştirilmiştir. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi diğer antlaşmalardan farklıdır. O yüzden de insan haklarının anayasası olarak ele alınan da diğer sözleşmeler değil, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'dir. Bu farklılığı sağlayan özellikler; metindeki maddelerin açıklığa sahip olması, kesin, ayrıntılı, doğrudan uygulanabilir kurallar olmasıdır.
Avrupa Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi
Avrupa Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi Avrupa Konseyi'nin danışman organıdır ve Avrupa Konseyi içinde mahalli yönetimleri temsil ederek yerel demokrasiyi destekler. Biri yerel yönetimler odası, diğeri de bölgesel yönetimler odası olmak üzere iki meclise bölünmüştür, bir sekreterlik ve kongre tarafından 5 yılda bir seçilen bir genel sekretere sahiptir.
Üye ülkeler
5 Mayıs 1949'daki kuruluşta 10 üye vardı:
.svg.png){kind=small}
Katılım tarihine göre ülkeler:
a Avrupa Konseyi kurucu üyesi sayılır.
b 1950'de Batı Almanya ve Fransız işgalindeki Saarland, ortak üyeler oldular. 1951'de (Batı) Almanya tam üye olurken Saarland, Federal Cumhuriyet'e 1955'te bir referandumdan sonra katılınca 1956'da ortak üyelikten çekildi. Sovyet işgalindeki Doğu Almanya, daha sonra Demokratik Almanya Cumhuriyeti, hiçbir zaman Avrupa Konseyi'ne üye olmadı. 1990'daki Alman Yeniden Birleşmesi'nden sonra, Doğu Almanya'daki beş eyalet, Almanya Federal Cumhuriyeti'ne katıldı ve Avrupa Konseyi'nde temsil edilmeye başlandı.
c "Eski Yugoslav Makedonya Cumhuriyeti" adı altında katıldı (tırnak işareti içinde).[3] Çoğu ülke, ülkeyi anayasal ismiyle tanır.
d Başlangıçta Sırbistan-Karadağ olarak katıldı.
Avrupa Konseyi'ne Aday Ülkeler:
 Belarus |
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Nezdinde Gözlemci SIfatını Taşıyan Ülkeler:
 Vatikan | 7 Mart 1970 |
 Birleşik Devletler | 10 Ocak 1996 |
 Japonya | 20 Kasım 1996 |
 Meksika | 1 Aralık 1999 |
 Kanada |
Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi Nezdinde Gözlemci Sıfatını Taşıyan Ülkeler:
 İsrail | 2 Aralık 1957 |
| Kanada | 28 Mayıs 1997 |
| Meksika | 4 Kasım 1999 |
İleri Bir Tarihte Katılma İhtimali Doğabilecek Devletler:
 Kosova (Kosova, Avrupa Konseyi ve Avrupa Konseyi'ne üye pek çok devlet tarafından henüz tanınmamaktadır. Tüm üye devletler tarafından tanınması hâlinde Avrupa Konseyi'ne üye olabilecektir. Ancak Sırbistan'ın hâlihazırda Avrupa Konseyi'nin üyesi olması bu ihtimali güçleştirmektedir.) |
Kaynakça
- ↑ "The allocation of seats in the Parliamentary Assembly with respect to Turkey". assembly.coe.int. 6 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160406233319/http://assembly.coe.int/nw/xml/XRef/Xref-XML2HTML-en.asp?fileid=21786&lang=en. Erişim tarihi: 26 Ocak 2016.
- ↑
- Türkiye Cumhuriyeti Dış İşleri Bakanlığı. "Avrupa konseyi". 7 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150407165718/http://www.mfa.gov.tr:80/avrupa-konseyi_.tr.mfa. (10 Ocak 2012).
- ↑ "Statute of the Council of Europe". Council of Europe. 05.05.1949. 27 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150627164416/http://conventions.coe.int/Treaty/EN/Treaties/Html/001.htm. Erişim tarihi: 05.08.2008.
Dış bağlantılar
| ||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||