Sirkeci Garı

Sirkeci Garı ya da İstanbul Garı, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, -tarihî yarımada olarak da adlandırılan- Fatih ilçesindeki Sirkeci semtinde yer alan TCDD'ye ait ana tren istasyonudur.

Sirkeci Garı
İstanbul Garı
TCDD Taşımacılık istasyonu
Marmaray istasyonu
İstanbul metrosu istasyonu
Sirkeci Garı
Diğer adlar Sirkeci Tren İstasyonu
Konum Hocapaşa Mahallesi, Sirkeci İstasyon Caddesi, No:2, 34110, Sirkeci
Fatih, İstanbul
Türkiye
Koordinatlar 41.01497°K 28.97646°D / 41.01497; 28.97646
Sahip TCDD
İstanbul Büyükşehir Belediyesi
İşletmeci TCDD Taşımacılık
Metro İstanbul
Hat(lar)  ·
Platformlar Gar: 2 kenar platform, 1 ada platformu
Tren İstasyonu: 1 ada platformu
T1: 1 ada platformu
Raylar Gar: 3
Tren İstasyonu: 2
T1: 2
Tren işletmecileri TCDD Taşımacılık
Otobüs güzergâhları
Bağlantılar (Sirkeci Terminali)
Yapı
Yapı türü Gar: Hemzemin
Tren İstasyonu: Yer altı
T1: Hemzemin
Otopark Hayır
Bisiklet altyapısı Evet
Engelli erişimi Evet
Diğer bilgiler
Durum İşletmede
Ücret bölgesi 1. Bölge · T1
Tarihçe
Açılış Demiryolu hattı: 22 Temmuz 1872
Gar: 3 Kasım 1890
Tren İstasyonu: 29 Ekim 2013
T1: 10 Temmuz 1992
Kapanış Gar: 12 Ağustos 2013[1]
Elektriklendirme Gar: 25 kV AA Katener (1955)
Tren İstasyonu: 25 kV AA Katener (2013)
Hizmetler
Demiryolu ulaşımı
Toplu ulaşım

İstanbul-Sirkeci - Pythio demiryolu üzerinde yer alan Gar, Chemins de fer Orientaux / Rumeli Demiryolu (CO) Şirketi tarafından Rumeli Demiryolu hattı için inşa edilerek -demiryolu hattının hizmete girmesinden 18 yıl sonra- II. Abdülhamid devrinde 3 Kasım 1890'da hizmete girmiştir.[2]

İstasyon, 1955 - 2013 yılları arasında B1 (Sirkeci - Halkalı) Banliyö Treni'ne hizmet vermiş, Marmaray projesinin inşası kapsamında 12 Ağustos 2013'te kapatılmıştır.[1]

Demiryolu hattının Marmaray Tüneli kısmında -garın altında- yer alan Sirkeci Tren İstasyonu ise Marmaray projesi kapsamında inşa edilerek 29 Ekim 2013'te hizmete girmiştir.

İstasyon, TCDD Taşımacılık tarafından işletilen Marmaray (Halkalı - Gebze) & (Zeytinburnu - Maltepe) Banliyö Trenleri'ne hizmet vermektedir.

Sirkeci Tramvay İstasyonu, İstanbul metrosu'nun T1 hattında yer alan ve 10 Temmuz 1992'de hizmete giren hemzemin tramvay istasyonudur.

Tarihçe
Sirkeci Garı'nın içi

Sirkeci Garı'nın bulunduğu yerde daha önce geçici olarak yapılan küçük bir istasyon mevcuttu. Alman mimar August Jachmund tarafından planı çizilen şimdiki gar binasının yapımında granit mermer ve Marsilya Aden'den getirilen taşlar kullanılmıştır. 11 Şubat 1888 günü temeli atılan[3] gar, 1890'da tamamlanmış ve açılışını 3 Kasım 1890'da II. Abdülhamid adına Ahmed Muhtar Paşa yapmıştır.[4]

Binanın yan cephesinde garın hizmete girdiği tarih, hem rumi takvime hem de miladi takvime göre yazılmıştır.

İnşa edildiği yıllarda denize çok yakın olan Sirkeci Garı'nın çevresi zaman içinde büyük bir değişime uğramıştır. Garın lokantası 1950'li ve 1960'lı yıllarda tanınmış yazar, gazeteci ve diğer şahısların buluşma noktası olur. Paris'ten kalkan Şark Ekspresi uzun yıllar boyunca bu istasyona yolcu indirmiş ve buradan yolcu almıştır.

29 Ekim 2013'te Marmaray projesinin hizmete girmesiyle birlikte kapatılan gar binasının müze ve atıl durumda olan Sirkeci - Yedikule - Kazlıçeşme arasındaki demiryolu hattının ise sanat hattı olarak değerlendirilmesi amacıyla 49 yıllığına İBB'ye devredilmesi hakkında 11 Mart 2015'te İBB ile TCDD arasında ortak hizmet protokolü hazırlanmış ancak İBB Başkanı Kadir Topbaş'ın bu protokolü imzalamaması sebebiyle devir işlemi gerçekleşmemiştir.[5]

Özellikler

18.000 m2 alana sahip olan Marmaray istasyonu, ülkedeki en derin istasyondur.[6][7] İstasyonun Cağaloğlu girişinde yer alan ve Marmaray platformuna giden yürüyen merdivenler, 61 metre uzunluğu ile ülkenin en uzun yürüyen merdivenleridir.[8] Platform uzunluğu ise 225 metredir.[9]

Saat kuleleri
Saatin günümüzdeki hâli

Binanın ön cephesindeki anıtsal giriş kapısının iki tarafından yer alan saat kuleleri yukarıdan aşağıya doğru daralan taş kaide üzerinde yer almakta ve üç cephesinde Paris'ten getirilen kare kadranlı saatler yer almaktadır. Saatlerin biri hâlen çalışmakta olup diğeri son restorasyon sonrasında çalışmamaktadır[10]

Hatlar
TCDD
İstanbul metrosu
  • (Bağcılar - Kabataş)

Hizmetler

İstasyon yapısı
Z Giriş/Çıkış (1)
(Gar) ↓		 Giriş/Çıkış (2) Bilet Holü
(Asansör) ↓		 Giriş/Çıkış (3) Bilet Holü
(Cağaloğlu) ↓		 Giriş/Çıkış (4) Bilet Holü
(Asansör) ↓
B1 Bilet Holü ↓ ↓ Arakat ↓ ↓
B2 Arakat ↓ ↓ Arakat ↓ ↓
B3 Arakat ↓ ↓ ↓ ↓
B4 Platform Platform Platform Platform

Platform yapısı
TCDD Taşımacılık
Marmaray hattı
Yenikapı ↑
| ⇌ 2 1 ⇌ |
↓ Üsküdar		 1 Batı yönü Yenikapı・Bakırköy・Küçükçekmece・Halkalı için
2 Doğu yönü Söğütlüçeşme・Pendik・Gebze için
Metro İstanbul
İstanbul metrosu

※ Aslında platform numarası yok.

T1 hattı
Gülhane ↑
1 ← | ⇌ 2 3 ⇌ |
↓ Eminönü 		1 Doğu yönü Sadece inmek için
2 Doğu yönü Eminönü・Karaköy・Kabataş için
3 Batı yönü Aksaray・Zeytinburnu・Bağcılar için

Güzergâh
TCDD
TCDD Taşımacılık
Önceki İstasyon Banliyö Trenleri Sonraki İstasyon Sefer Sayısı
Yenikapı
Halkalı yönünde
(Halkalı - Gebze) & (Zeytinburnu - Maltepe)
Üsküdar
Gebze yönünde
Halkalı - Gebze: 06.00 - 22.15 arası 15 dakikada bir sefer
Zeytinburnu - Maltepe: 06:00 - 00:00 arası 8 dakikada bir sefer
İstanbul Büyükşehir Belediyesi
Metro İstanbul
Önceki İstasyon İstanbul metrosu Sonraki İstasyon Sefer Sayısı
Gülhane
Bağcılar yönünde
(Bağcılar - Kabataş)
Eminönü
Kabataş yönünde
06.00 - 00.00 saatleri arasında pik saatlerde 2 dakikada bir sefer[11]
İptal Edilen Hizmet
TCDD
Önceki İstasyon Banliyö Trenleri Sonraki İstasyon Sefer Sayısı
Başlangıç
(Sirkeci - Halkalı)
Cankurtaran
Halkalı yönünde
-

Çevre alanı

Kaynakça
  1. "12 Ağustos 2013 tarihinden itibaren İstanbul-Yedikule banliyö trenleri işletilmeyecektir". TCDD. 13 Ağustos 2013. 13 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2020.
  2. "CO lines opening dates". www.trainsofturkey.com. 4 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2020.
  3. Sirkeci Garı, Haber34.com
  4. "Sirkeci Garı yandan çarklı, 10 Mart 2003, Arkitera.com". 27 Mayıs 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2009.
  5. "Topbaş'ın bir projesi daha rafa kalktı". Sözcü. 22 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2020.
  6. http://www.mimdap.org/?p=131563
  7. "Arşivlenmiş kopya". 12 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2019.
  8. "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 12 Ekim 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2019.
  9. "Arşivlenmiş kopya". 12 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2019.
  10. Cansever, Meltem (Haziran 2009), Türkiye'nin Kültür Mirası 100 Saat Kulesi, İstanbul: NTV Yayınları, s. 134, ISBN 9786055813239
  11. "T1 Sefer Sıklığı". Metro İstanbul. İBB. 13 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2020.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Sirkeci Garı ile ilgili çoklu ortam kategorisi bulunur.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.