Gülşehir

Nevşehir'e 20 km uzaklıkta, Kızılırmak'ın güney kenarında yer alan ilçenin antik adı Zoropassos, eski adı ise Arapsundur. Damat İbrahim Paşa'nın Nevşehir'e yaptığı imari, bir başka Osmanlı Sadrazamı Karavezir Mehmet Seyyid Paşa da Gülşehir'e yapmış ve 30 haneli Gülşehir'i bir külliye ile donatmıştır. Külliye cami, medrese ve çeşmeden oluşmaktadır. Gülşehir'e 3 km uzaklıktaki Açıksaray ören yeri, tüf kayalar içine oyulmuş sayısız mekanları, Roma Dönemi kaya mezarları, 9. ve 10. yüzyıla tarihlenen kaya kiliseleri ile önemli bir piskoposluk merkeziydi. Halk arasında Hacı Bektaş Veli Mescidi olarak adlandırılan mekanın mihrabının günümüze kadar korunmuş bir İslami yapı olması açısından dikkat çekmektedir. Kareye yakın planlı mescidin batı kesiminde yüksekçe nişler yer almaktadır. Bu ören yerinde bulunan mantar biçimindeki peribacalarının benzeri yoktur.

Gülşehir'in hemen girişinde yer alan ve iki katlı olan Aziz Jean Kilisesi'nin alt katında kilise, şarap mahzenleri, mezarlar, su kanalı ve görevlilere ait mekanlar, üst katında ise İncil'den alınmış sahnelerle süslenmiş bir diğer kilise yer almaktadır. Alt kata ait kilise, tek apsisli, haç planlı, haç kolları ve beşik tonozludur. Merkezi kubbesi çökmüştür. Süsleme açısından direkt ana kaya üzerine kırmızı asi boyası ile stilize hayvan, geometrik ve haç tasvirleri resmedilmiştir. Üst kattaki kilise ise tek apsisli ve beşik tonozludur. Ana apsisteki resimlerin dışında oldukça iyi korunmuş olan kilise siyah bir is tabakası ile kaplıydı. Kilise restorasyonu ve konservasyonu 1995 yılında restoratör Rıdvan İşler tarafından yapıldıktan sonra bugünkü haline gelmiştir.

Wikimedia Commons'ta Gülşehir ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Gülşehir Kaymakamlığı13 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Gülşehir Belediyesi2 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.