Andırın

Koordinatlar: 37°35′K 36°21′D / 37.583°K 36.35°D / 37.583; 36.35

Andırın
—  İlçe  —
Türkiye'de yeri
Kahramanmaraş Siyasi Haritası
Ülke Türkiye
İl Kahramanmaraş
Coğrafi bölge Akdeniz Bölgesi
Yönetim
 - Kaymakam Mustafa Maslak [1]
 - Belediye başkanı Baki Tezcan (AK Parti)
Yüzölçümü
 - Toplam 1,178 km2 (0,5 mi2)
Rakım 1,050 m (3 ft)
Nüfus (2015)[2]
 - Toplam 34,038
 - Kır -
 - Şehir 34,038
Zaman dilimi UDAZD (+3)
Posta kodu 46400
İl alan kodu 0344
İl plaka kodu 46
İnternet sitesi: andirin.bel.tr

Andırın, Kahramanmaraş ilinin bir ilçesidir.

Tarihçe

Anadolu Selçuklu Devletinin Moğol istilası ile çöküşü sırasında Kahramanmaraş ve çevresinde, Dulkadiroğulları beyliği’nin sınırları içinde 200 yıl kadar kalan Andırın, 1515 yılında bu beyliğin Osmanlı İmparatorluğuna bağlanması ile de Osmanlı İmparatorluğu sınırları içerisine girmiştir.

Yavuz Sultan Selim 1514 yılında çıktığı Çaldıran seferinden dönerken sefere çağrılmasına rağmen Osmanlı ordusuna katılmayan Dulkadir beyi Alaüddevle üzerine yürüyüp Andırın’ın Akkale mevkiine geldiğinde kendisini karşılayan eşrafın gençlerini işaret ederek "bunların arasından Mekteb-i Enderun’a talebe alınsın" şeklinde emir verdiği, bu mektebe öğrenci olarak girenlere izne gelişlerinde "enderunlu", buna izafeten yerleşim yerine "Enderun" denildiği, bu kelimelerin daha sonra andıran ve Andırın şeklinde söylenmeye başladığı bilinmektedir. Ayrıca Tarihci Sayın Cezmi Yurtsever'in ANDIRIN HALKININ KÖKENLERİ adlı yayınında Torosdağlarında Maraş’ın güneyinde bulunan Andırın ilçesinde yaşayan insanların kökenlerini aydınlatan bilgi ve belgeler Osmanlı Arşivindeki 1530 tarihli (998 no’lu) Tapu-Tahrir defterinde bulundu. -Ulaşılan bilgilere göre Andırın ismi muhtemelen Bizans zamanından kalma “Andron” adındaki bir yöneticinin adına dayanmaktadır. -Andırın’ın ilk idari merkezi Haçtırın kalesi yöresi idi. Bahsi geçen 1562 tarihli Tapu-Tahrir defterinden çıkan sonuçlara göre Andırın bir nahiyenin ismidir. Ve Andırın’da “Andırın” ismini taşıyan bir köy veya mezra ismi de yoktur. Bu durumda Andırın’ın bir bölgenin/ alanın ismi olduğunu açıklayabiliriz. Ama aynı döneme ait defterlerde Kars-ı Maraş(Kadirli) yöresinde “Andırınlı” adında bir Yörük topluluğunun adı geçer ki bahsi geçen topluluk bölgenin Ermenilerden fethine katılmış ve ismini aynı yörede bırakmıştır. -Andırın halkının kökenleri ve yöre tarihinde yaşanan önemli olaylar Andırın Tarihi kitabında yayınlandı.(Dipçe;Tarihçi Sayın Cezmi Yurtsever'in araştırmalarından alıntıdır.) Ayrıca Andırın adının Türkçe "And veren(söz veren)" isimli bir yörük topluluğnun adı olduğu yüzyıllar içinde de "Andırın" şeklinde değiştiği de değerlendirilmektedir.

1908 yılında 2. Meşrutiyetin ilanı ile Maraş Halep’ten ayrılmış ve görülen lüzum üzerine Andırın ilçe teşkilatı lağvedilerek Andırın Göksun’a bağlı bir nahiye şekline getirilmiştir.

20 Ekim 1918’de mondros mütarekesinin imzalanmasından sonra işgal hareketleri ile birlikte Fransızlarla birlikte Ermeniler de Maraş’a girmişlerdir. Ermeniler Fransızların giremediği Andırın’a girmişler, insanlık dışı imha hareketleri ile birçok köyü yakıp yıkmışlar, önlerine geleni akıl almaz bir şekilde öldürmüşlerdir. Andırın Kurtuluş Savaşında Çukurova (Kilikya)'daki savaşın merkezini teşkil etmiştir.

4 Eylül ile 12 Eylül 1919 tarihleri arasında yapılan Heyet-i temsiliye’nin seçildiği Sivas Kongresi'nden sonra Çukurova bölgesi Kuva-yi Milliye Teşkilatının kurulması için, bizzat Mustafa Kemal Paşa tarafından görevlendirilen Osman Tufan Taşa 1920 yılı Ocak ayı başında Sivas - Develi - Göksun güzergahını takip ederek Andırın’a gelmiştir. Andırın’da hemen teşkilatını oluşturan Osman Tufan Paşa, İbrahim ve Ali Yaycıoğlu, Musa Beyazıt, Hacı Zülfikaroğlu, Ahmet Paşa, Musa Kayran ve Şakir Bozdoğan gibi grup ve bölük komutanlarından oluşan birlikleri ile, Andırın, Kadirli, Haruniye, Osmaniye ve Kozan’ın kurtuluş hareketinin öncüsü olmuştur.

Nüfus

İlçenin nüfusu 2007 adrese dayalı nüfus sayımına göre 40.915'tir. Bunun 8.026'si ilçe merkezinde, 32.889'i ise kasaba ve köylerde yaşamaktadır.İlçenin etnik yapısı Türkler ve Çerkezlerden oluşur.

İlçe bağlısı olmak üzere ilçe merkezine bağlı 54 mahalleden oluşmaktadır. Yeşilova Kasabasının 4 mahallesi ( Yenimahalle,Tokmaklı Mahallesi,Kesik Mahallesi,Yeşiltepe Mahallesi) Geben Kasabasının 3 mahallesi ( Boğaziçi Mahallesi,Fevziye Mahallesi,Çamlıca Mahallesi)

Yıl Toplam Şehir Kır
1965[3] 33.169 3.695 29.474
1970[4] 35.406 3.852 31.554
1975[5] 40.342 5.018 35.324
1980[6] 43.254 5.932 37.322
1985[7] 43.447 6.122 37.325
1990[8] 44.337 7.506 36.831
2000[9] 41.051 8.311 32.740
2007[10] 40.915 8.026 32.889
2008[11] 41.371 7.975 33.396
2009[12] 40.088 7.915 32.173
2010[13] 39.441 7.988 31.453
2011[14] 38.074 7.845 30.229
2012[15] 36.439 7.989 28.450
2013[16] 35.943 35.943 veri yok
2014[17] 35.298 35.298 veri yok
2015[18] 34.038 34.038 veri yok

Eğitim

Andırın Kahramanmaraş'ta okuma yazma oranının en fazla olduğu ilçelerden biridir.Çalışma alanı sınırlı olduğundan,nüfusunun %95'iokumuş insanlardan oluşturur.Türkiye'nin her hangi bir noktasında üst kademede görev yapan Andırın'lıya rastlanması olasıdır.

Coğrafya

İlçede Akdeniz iklimi görülmektedir. Andırın Kahramanmaraş'ın ve bölgenin en yeşil ve ormanlık ilçesidir. Oldukça engebeli bir arazi yapısı olan ilçenin ortalama rakımı 1.100 m'dir. İlçenin en yüksek noktası Boncuk Tepesi 2.249 m yükseltidedir.

Dağları

Elma Dağı, Tırıl Dağı, Akça Dağı, Sarımsak Dağı, Başdoğan Dağı, Karüce Dağı, Topuçlu Dağı

Akarsuları

Karasu ırmağı

Yaylaları

Tarihi yerler ve ören yerleri

İlçede birçok kale bulunmaktadır. Bunun dışında Tarihi mezar taşları, Geben Kesteli ve Keleşli Kesteli..ve karasu kesteli.. görülecek önemli yerlerdendir.

Önemli kaleler

Mesire ve piknik alanları

El sanatları

Ulaşım

Karayolu
İlçenin karayolu ile bağlantıları; Kahramanmaraş ili, Göksun ilçesi, Kadirli ve Düziçi ilçeleri (Osmaniye'nin Düziçi ilçesine olan yol toprak yol olup bozuktur.)... Ayrıca ilçeden Adana'nın Saimbeyle ilçesine patika yolu ile ulaşım mevcuttur.

Kaynakça

  1. ↑ http://www.andirin.gov.tr/
  2. ↑ "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFDK23VK. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
  3. ↑ "1965 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BspvHjWj. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  4. ↑ "1970 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtnlF3j0. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  5. ↑ "1975 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtqUsbB5. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  6. ↑ "1980 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Btupg8gd. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  7. ↑ "1985 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtwtNUmJ. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  8. ↑ "1990 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtyZCfuR. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  9. ↑ "2000 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu0jqLRX. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  10. ↑ "2007 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu27SUB5. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  11. ↑ "2008 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu3xCOEX. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  12. ↑ "2009 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuE9KhR1. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  13. ↑ "2010 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuFlQdks. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  14. ↑ "2011 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuH2HzTH. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  15. ↑ "2012 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6EZxq20w7. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
  16. ↑ "2013 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6NPV9L1jw. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
  17. ↑ "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFDK23VK. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
  18. ↑ "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
Andırın mahalleleri
Kahramanmaraş'ın ilçeleri
This article is issued from Vikipedi - version of the 1/10/2017. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.