Aşk-ı Memnu (dizi, 2008)

Aşk-ı Memnu Halid Ziya Uşaklıgil'in 1900'de yayımlanan aynı adlı romanından uyarlama bir dizidir.[6] Dizide, İstanbul'un sayılı zenginlerinden biri olan Adnan Bey'in, çok sevdiği karısı İnci öldükten sonra Nihal ve Bülent adlı iki çocuğuyla kalmasından sonra, ikinci bir evlilik yaparak kendisinden çok genç bir kız olan Bihter ile evlenmesi ve Bihter'in kendisini manevi yeğeni Behlül'le aldatmasını konu eder. Bu, romanın ikinci dizi uyarlamasıdır, ilk uyarlama 1975 yılında Halit Refiğ yönetmenliğinde TRT'de yayınlanmıştır.[6] Dizinin yapım şirketi olan Ay Yapım daha öncesinde Yaprak Dökümü, Dudaktan Kalbe romanlarından da uyarlama dizi yapmıştır. 2008'in Haziran ayında duyurulan dizinin senaristleri Yaprak Dökümü ve Dudaktan Kalbe'nin de senaryosunu yazan Ece Yörenç ve Melek Gençoğlu'dur.[7] Hilal Saral'ın yönetmen koltuğuna oturduğu dizinin Kanal D'de yayınlanacağı duyuruldu.[7] Dizi, romandaki dönemde değil günümüzde geçmektedir; karakterler, mekanlar, diyaloglar günümüze adapte edilmiştir. Romanın ilk uyarlama dizisi arasında da işleniş ve karakter özellikleri bakımından farklılıklar vardır. Bihter Ziyagil rolündeki Beren Saat bununla ilgili dizinin basın toplantısında: "...Bu başka bir adaptasyon ve başka bir Bihter... Çok farklı bir drama var. Çok saf bir erkek modelimiz var. Fedakâr, anaç bir anne yok. Kocasını çok yakın akrabasıyla aldatan bir kadın var. Çok tehlikeli birçok karakter var, bunları seyirciye kabul ettirebilirsek çok önemli bir şey yapmış olacağız. Roman günümüze uyarlandığı için geçmişte çekilenden biraz daha farklı. Alışageldiğimiz aşk dizilerindeki o mağdure karakterlerden değil. Hırslarıyla pek çok insanın hayatını kötü yönde etkileyen bir karakter... Çok kınanacak şeyler yapacağı için elimden geldiğince onun bütün çatışmalarını insanlara kabul ettirmeye çalışacağım.” dedi.[7] Aynı basın toplantısında Adnan Ziyagil rolündeki Selçuk Yöntem ise "Zengin ve edebi yönü kuvvetli bir eser Aşk-ı Memnu... Öte yandan tam bir entrikalar zinciri... Bu açıdan bakarsak Dallas bizim yanımızda hafif bile kalır." demecini verdi.[8]

İlk bölüm 4 Eylül 2008'de yayınlandı ve yüzde 10.1 reyting ve yüzde 31.6 izlenme payı ile günün en çok izlenen programı oldu.[9] Sonraki bölümleri de reyting sıralamasında hep üst sıralarda yer aldı. İki sezon birlikte hesaplandığında dizinin bir bölümünün ortalama reytingi yüzde 14.84'tür.

Aşk-ı Memnu'nun bir bölümü yaklaşık 90 dakikadır. Yeni bölüm yayınlanmadan önce bir önceki bölümün ayrıntılı bir özeti gösterilir. Olay hikâyesi olduğu için bölümler birbirleriyle bağlantılıdır, bölüm genellikle en heyecan verici yerde kesilir ve sonraki bölüm o sahnenin hemen öncesinden başlar. Dizide sık sık müzik eşliğinde karakterlerin yüzlerine yakın çekim yapılır ve mekan görüntülenir. Her bölümden önce karakterin görüntülerinin ve oyuncu isimlerinin olduğu bir jenerik gösterilir.

Vehbi Koç'un, yaz aylarında ailesiyle birlikte ikamet ettiği, bugün “Vehbi Koç Büyükdere Evi” olarak müzeye çevrilen yalı, dizinin ana çekim yeridir. Sarıyer, İstanbul

Dizi'nin konusu İstanbul'da geçmektedir. Ziyagil ailesinin evi için Koç ailesi'nin Sarıyer'de bulunan üç katlı, on odalı yalısı kiralandı.[10] Bu yalı dizinin her bölümünde görülmektedir ve olayların çoğu burada gerçekleşir. Evin arka bahçesinde bir sera, Adnan Ziyagil'in atölye olarak kullandığı bir oda ve yalıya ait koru vardır. Evin alt katında evin çalışanları kalmaktadır. Burası dışında, Çatalca'da Arsen Hala'nın çiftliği olarak kullanılan bir ev daha vardır. Ayrıca Behlül'ün Bihter ile beraber kaldığı sahneler için Beykoz Riva'da, 1855 yılında İngilizler tarafından kayıkhane olarak yapılan, günümüzde ise otel olarak kullanılan tarihi taş ev seçildi.

Dizinin müzikleri Toygar Işıklı'ya aittir. Sanatçı aynı dönemde Yaprak Dökümü ve Dudaktan Kalbe dizilerinin de müziklerini yapmaktaydı. Işıklı dizilere müzik oluştururken senaristi ve yönetmeni dinleyerek, senaryoyu okuyarak her karaktere özgü uygun melodiler tasarladığını söylemektedir. Ayrıca üç dizinin de aşkla ilgili olmasının işini kolaylaştırdığını da belirtmiştir.[11] Aşk-ı Memnu'nun müzikleri enstrümentaldir, genellikle keman ve piyano ezgileri kullanılmıştır. Ayrıca bazı bölümlerde Madcon'a ait "Beggin", Frederic Chopin'e ait "Nocturne in C-sharp Minor", Dmitri Şostakoviç'in "The Second Waltz", Dany Brillant'ın seslendirdiği "Histoire d'Un Amour" ve Beethoven'ın "Moonlight Sonata" parçalarına yer verilmiştir.

Aşk-ı Memnu'nun birinci sezonun ilk bölümü 4 Eylül 2008'de, son bölümü de 18 Haziran 2009'da yayınlandı. Sezon 38 bölümden oluşmaktadır ve tüm bölümlerin yönetmenliğini Hilal Saral yapmıştır. İlk sezon genel olarak evli bir kadın olan Bihter'in, kocasının yeğeni olan Behlül'le birbirlerine aşık olmalarını konu alır.

Bihter Yöreoğlu, yakın bir zamanda babası kalp krizi geçirip ölmüş genç bir kadındır. Babasının ölümünden annesi Firdevs'i suçlamaktadır çünkü babası, karısının onu aldattığını öğrendiğinde kalp krizi geçirmiştir. Bihter'in babası Melih ölmeden önce iflas etmiş ve ailesine yüklü bir miktar borç bırakmıştır, Firdevs Hanım'ın lükse düşkünlüğü de bu borcu giderek arttırmaktadır. Firdevs Hanım maddi açıdan rahatlamak için zengin iş adamı Adnan Ziyagil'le evlenmek istemektedir. Adnan Bey, eşini uzun yıllar önce kaybetmiş, iki çocuklu zengin bir adamdır. Bihter, annesinin ona olan ilgisini bilmesine rağmen Adnan'la yakınlaşmış ve onu kendine aşık etmiştir. Firdevs Hanım bu birlikteliğe ikisinin arasındaki yaş farkının çok fazla olmasını bahane göstererek başta karşı çıkmıştır fakat daha sonra Adnan Ziyagil'in maddi açıdan gücü onu bunu kabul etmeye iter. Adnan ve Bihter evlenirler. Adnan Bey'in evinde yeğeni Behlül de yaşamaktadır. Behlül, çapkın bir gençtir daha önceden Bihter'in ablası Peyker'le çıkmış ve onu aldatmıştır bu yüzden Bihter ondan hoşlanmamaktadır. Adnan Bey'in kızı Nihal, içine kapanık bir gençtir ve yıllardır Behlül'e aşıktır fakat Behlül onu kardeşi olarak görmektedir. Bihter ve Behlül zaman geçtikçe birbirlerine aşık olur ama ilk başlarda bunu kabul etmeyip birbirlerinden uzaklaşmaya çalışırlar. Behlül bunun için sevgilisi Elif'le nişanlanır fakat bu işe yaramaz ve birbirlerine ilgileri gittikçe artar. Firdevs Hanım onların arasındaki ilişkiyi ilk fark eden kişidir ve kızının evliliğini korumak için Behlül'ün ilgisini Nihal'e yönlendirmeye çalışır.

İki sezon boyunca yayınlanan, 4 Eylül 2008'de tarihinde başlayıp, 24 Haziran 2010 tarihinde sonlanan dizinin son bölümünde; Bihter ile Behlül arasında geçenleri bilen evin hizmetkârlarından Beşir, gördüklerini Adnan'a anlatmıştır. Beşir'in anlatması ile aldatıldığını öğrenen Adnan'ın öfkelenmesi ve yaşanılanlar nedeni ile Nihal ve Behlül'ün evliliği ile aşkına karşılık bulamadığını sanan Bihter'in intihar etmesi konu edinilmiştir. Bihter'in ölümünün ardından evden kaçan Behlül, kabri başında Bihter'e uzaklara gideceğini söylemiştir. Adnan ve çocukları, çocukların mürebbiyesi ile eski hizmetkarları da yanına alarak yeni bir hayata başlamışlardır. Dizinin duygusal bir veda ile birlikte son gösterimi olan 79. bölümü[12] Türk televizyon dizileri izlenme rekorları arasında 73.7 izlenme payı ile ilk sıraya yerleşmiştir.[13]

24 Haziran 2010 Aşk-ı Memnu "Veda" adlı final bölümünde Bihter'in intihar sahnesi.

Dizinin finali için sinema oyuncusu Filiz Akın, “Beklediğimize değdi. Ben finalden memnun kaldım. Bihter'in ölümüne kadar çok güzeldi. Ama Behlül’ün mezar başındaki sahnesi daha doğal olabilirdi. Yapıştırma sakal falan olmamalıydı”, Selda Alkor, “Beren Saat'i gerçekten kutluyorum, harika oynamış. Kendini vurmadan önceki ruh halini o kadar güzel vermiş ki, bizler gibi yıllarca piyasanın önemli oyuncularından olacağına inanıyorum. Zaten ondaki yeteneği yarışmada da görmüştüm. Finale bayıldım.”, Nilgün Belgün, “Keşke sakalını daha hafif yapsalardı ya da biraz uzamasını bekleselerdi. Bana o sahne fazla abartı geldi. Baba kız konuşmaları çok etkileyiciydi. Behlül'ü Türk filmlerindeki kör kemancılara benzettim. Yapaylık sakallarla başladı.”, Bihter karakterini canlandıran Beren Saat, “Bihter'i oynamak ruhen beni çok doyurdu.” demiştir. Son bölümü Kuruçeşme Suada da izleyen dizi ekibi ve 400 kişinin katılımıyla gerçekleşen veda gecesinin 350 bin TL'lik geliri Baba Beni Okula Gönder kampanyasına bağışlanmıştır. Dizinin son bölümünün çalışmaları 1.5 ay sürmüştür.[14][15][16] Finali Suada'da izleyen Aşk-ı Memnu dizi ekibi finalde gözyaşlarını tutamazken, dizi yapımcısı Kerem Çatay, dizinin finalinin istenilen şekilde olduğunu söylemiştir.[17]

Aşk-ı Memnu film müziği albümü 2012 yılında çıktı. Albümde genel olarak keman ve piyano ezgileri hakimdir ve tüm şarkılar Toygar Işıklı tarafından yapıldı. Albümde sözleri olan tek şarkı "Bir Günah Gibi"dir ve bir Ajda Pekkan ve Işıklı düetidir.