Ulutaş, Mazıdağı

Ulutaş
—  Köy  —
Mardin
Ülke	Türkiye
İl	Mardin
İlçe	Mazıdağı
Coğrafi bölge	Güneydoğu Anadolu Bölgesi
Yüzölçümü
- Toplam	45.823 km2 (17.692,4 mi2)
Rakım	1.859 m (6.099 ft)
Nüfus (2000)
- Toplam	267
- Yoğunluk	0,01/km² (0/sq mi)
Zaman dilimi	UDAZD (+3)
İl alan kodu	0482
İl plaka kodu
Posta kodu	47700
İnternet sitesi: YerelNET sayfası

Ulutaş, Mardin ilinin Mazıdağı ilçesine bağlı bir köydür.

Tarih

İsmını etrafındakı yuksek taslardan ve kayalıklardan almaktadır. Yaklaşık olarak 850 yıllık bir tarihi geçmişe dayanmaktadır. Köyün sahip olduğu tarihi miras ve kalıntılara bakıldığı zaman yerleşimin daha eskilere dayandığı söylenebilir. Zira köyün etrafında bulunan mağara ve harabeler millattan öncesine ait izler taşımaktadır. Köyün asıl ismi HESENA dır. Ancak cumhuriyet döneminde yapılan isim değişikliklerinden nasibini alarak adı ULUTAŞ olmuştur. Hesena köyü ismini, Muş ilinden gelip buraya yerleşen Hesenan aşiretinden aldığı rivayet edilir. Köy halkının bundan yaklaşık sekiz kuşak önce Muş'tan goç ederek bu topraklara yerleşen Hesenan aşiretine mensup olduğu halen varlığını koruyan secere ile sabittir. Hesenan aşireti cevrelerinde en barışçı ve yapıcı asıret olarak tanınırdı. Halende istikrar ve barış içinde yaşamlarını sürdürmektedirler. Civar köylerde meydana gelen kan davalarına katılmamakla birlikte, var olan düşmanlığı yok etmek için de büyük bir çaba sarfetmişlerdir.

Köy meşhur ve lezzetli yemek kültürüne sahiptir. Özellikle 'şıllıki isimli' yemeği çevrede de bilinmektedir. 'Hupik', 'Kutılk' bunlardan bazılarıdır. Maharetleriyle ünlü köy kadınlarının özellikle tandırda pişirdikleri ekmeğinin tadına doyum olmuyor. Ayrıca içine peynir ve muhtelif otlar konularak saçta pişirilen ve adına 'şambörek' denilen bir börek çeşidi yapılır ki lezzetine doyum olmuyor.

Köyün geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır. Daha çok küçük baş hayvan beslenmektedir. Süt ve süt ürünlerinden elde edilen gelirin yanında, yün ve et piyasasınada önemli katkılar sağlanmaktadır. Tarımda daha çok buğday ve arpa ekilmektedir. Ancak küçük çapta da olsa nohut ve mercimek üretiminin olduğu söylenebilir. Bunun dışında geniş üzüm bağlarına sahip köyün karpuz, kavun, domates gibi yazlık sebze ve meyveleri de yetiştirdikleri bilinmektedir. Burada altı çizilmesi gereken husus bu ürünlerin susuz üretilmesidir.

Köy zengin su kaynaklarına sahiptir. Dağlardan, kaya deliklerinden akan kaynak sular, köyün yaşam standartlarına olumlu katkılar sağlamaktadır. Köyün etrafında 'şımame', 'eymetal', 'gürüşo', 'şéğe', 'neqeba sıngılk', 'kanya gülé', 'kanya teewé' adıyla bilinen birçok su kaynakları mevcuttur. Ayrıca 'sékerak' olarak bilinen ve koyun otlatma yeri olarak kullanılan bir alan da bu coğrafyada bulunmaktadır.

Turistik ve kültürel anlamda zengin bir coğrafyaya sahiptir ancak bakımsızlık sonucu birçok tarihi değer yok olmakla karşı karşıyadır. Köyün etrafında yer alan ve milattan öncesine ait olduğu tahmin edilen tarihi eser niteliğine sahip birçok kalıntı ve mağara yok olma tehlikesi altındadır.

Güneydoğu coğrafyasının talihsiz kaderini yaşayan bu güzel köyümüz, çeşitli sosyal imkanlardan yoksun varlığını sürdürmektedir. Öğrencilerin rahatça okuyabileceği bir okul, hastaların faydalanabileceği bir sağlık ocağı mevcut değildir. Eğitim düzeyi çok yüksek olmamakla birlikte üniversite eğitimini alımış ve belli mevkilere ulaşmış bireylerin varlığı bilinmektedir.

Coğrafya

Mardin iline 20 km, Mazıdağı ilçesine 14 km uzaklıktadır.

Ekonomi

Tarım ve hayavancılık temel gecım kaynaklarıdır