Bulduk, Cihanbeyli

Koordinatlar: 38°57′27.93″K 32°45′12.33″D / 38.9577583°K 32.753425°D / 38.9577583; 32.753425

Bulduk
  Mahalle  
Konya'nın Türkiye'deki konumu
Bulduk

Bulduk'un Konya'daki konumu

Koordinatlar: 38°57′27.93″K 32°45′12.33″D / 38.9577583°K 32.753425°D / 38.9577583; 32.753425
Ülke Türkiye Türkiye
İl Konya
İlçe Cihanbeyli
Coğrafi bölge İç Anadolu Bölgesi
Nüfus (2012)
 - Toplam 1,709
Zaman dilimi UDAZD (+3)
İl alan kodu
İl plaka kodu
Posta kodu 42860
İnternet sitesi: Bulduk Kasabası Web Sitesi

Bulduk, Konya ili Cihanbeyli ilçesine bağlı bir mahalledir.

Tarihçe ve Ekonomi

Bulduk Belediyesi yöredeki en eski yerleşim yerlerinden birisidir. Belediye'deki mevcut hüyüklerin Hitit uygarlığının kalıntıları olduğu söylenir. Kasabadaki yer altı mağaraları üzerindeki işaretler, tarihi kalıntılar ve taşların üzerinde bulunan yazılar Bizanslıların uzun süre bu bölgede yaşadıklarını gösteriyor. Bugünkü belde halkı ise, bölgeye daha sonraları, 1800'li yıllarda yerleşmiştir.[1]

Wolf-Dieter Hütteroth'a (d. 1930, ö. 2010) göre, Bulduk kasabası 1853/1855 yıllarında kurulmuştur.[2] Köyü oluşturan halk, Rişwan aşiretinin Sêfkan (ismi Seyifkan, Sefikanlı/Şefikanlı olarak da geçen) cemaatidir. Rişwan aşiretinin Hısn-ı Mansur (Adıyaman) bölgesinden geldiği bilinmektedir. Hütteroth'un verdiği bilgiler, Osmanlı Arşivi belgeleriyle örtüşmektedir. Osmanlı belgelerinden anlaşılan 1847 senesinde Rişvan Aşireti'nden "Şefikanlı yani (Sêfkan) Cemaati'nden" 110 hanenin Konya'nın "Esbkeşan" yani (Cihanbeyli) kazasına yerleştirilmesi düşünüluyordu.[3] Bunların bazılarının iskân edildikleri yerlerden kaçtığı anlaşılmaktadır. Bu yüzden 1847-1848 yıllarında Şefikanlı Cemaati'nden 33 hanenin tekrar iskân edildiği bilinmektedir.[4]

Rişwan aşiretinin Konya yöresine iskân (yerleştirilme) sebepleri:

Rişwan Aşireti'nin Sêfkan Cemaati'nin, Konya yöresinde dağılmış olduğu yerleşimler:

Yukaridaki kaynakların dışında, Sêfkan kabilesinin ağa sülalesine mensup olan Necip Şahin (d. 1890), yazmış olduğu hatırasında "Seyifkâri" yani (Sêfkan) kabilesi tarihinden söz eder. Bu hatırata göre, Sêfkan kabilesinin bilinen en eski ağası Kavas Ağa'dır. Kavas Ağa döneminde Sêfkan kabilesi Hısn-ı Mansur (Adıyaman) yöresinde, Berri denilen yaylalarda çadır ve göçebe hayatı yaşayıp, kışın da Harput'a yani (Elazığ) bağlı Gövdeli mevkiinde herhangi bir dağın eteğini seçip, orada birkaç metre yer kazıp, üzerlerine çadır çekmek suretiyle canlarını, at ve mallarını bahara kadar korumuşlardır. Günlük yaşam ve geçimlerini koyun, deve ve devecilikle sürdürmüşlerdir. 1765 yılında Kavas Ağa vefat edip, kabilenin başına oğlu Nuri Ağa geçip, babasının cenazesini Harput'un Gövdeli kasabasının Avcılar mezarına toprağa vermiştir. Nuri Ağa ise 1797 yılında vefat edip, ve yerine gelen oğlu Ahmet Ağa tarafından babasının defnedildiği mezarlığa toprağa verilmiştir. Ahmet Ağa'da 1824 yılında vefat edip, kabilenin başına geçen oğlu Sarı İsmail tarafından dedelerinin mezarının yanina defnedilmiştir.[10]

Sarı İsmail döneminde 1.700 kişilik nüfusa sahip olan Sêfkan kabilesi, yazın uzun yayla eteklerinde, kışın ise Ankara-Haymana ovasına gidermiş. Sarı İsmail'in kendisinin Haymana'nın Çalış köyünde kışladığı bilinmektedir. 1851 yılında Sarı İsmail vefat eder ve geriye üç erkek evlat bırakırakır: Molla İbrahim, Hacı Hüseyin ve Hacı Osman.[11]

Babalarının vefatından sonra, kabilenin başına Molla İbrahim geçer ve babasının cenazesini Mecidiye ilçesinin Kaman nahiyesinde toprağa verir. Devletin verdiği emir üzerine, Molla İbrahim, Sêfkan kabilesinin göçebeliği bırakıp iskân edilmesine (yerleşik hayata geçmesine) karar verir. Bunun üzerine, kabile dörde bölünüp dört ayrı köyü kurar. Bu köylerin birisi Büklü oğulların (Molê Buklî) tarafından, Hacı Osman başkanlığı altında 1854 yılında kurulan Bulduk köyüdür. Hacı Osman'ın Tulak ve Ahmet isimli iki oğlu olduğu bilinmektedir.[12]

Bulduk ismi, kasabanın kuzeydoğusunda bulunan Bulduk Tepesi'nden gelmekte olup tepenin üzerinde "Bulduk Tekkesi" denilen bir ziyaret yeri bulunmaktadır. Bulduk Dede'den sonra tekkedeki hizmeti Emirdağ'lı Süleyman isminde birisi yürütmüştür. O da daha sonra bu görevi Hacı Şeyh isminde Bulduk'lu birisine devreder. Bulduk Tekkesi'ne Cihanbeyli'nin Pınarbaşı (yeni ismi Yeniköy) köyündeki Tekşenler (Tekkeşenler) kabilesi sahip çıkmaktadır. Yıllar önce Horasan'dan Bulduk ve çevresine, daha sonra İnsuyu'na, oradan da Pınarbaşı'na göç eden Tekşenler Tekke ve zaviyeler kanunu çıkıncaya kadar, geliri Bulduk Tekkesi'ne verilen Pınarbaşı'ndaki değirmenin de sahipleriydi. Tekşenler kabilesinde çok sayıda Bulduk isminin olması da bu tezi kuvvetlendirmektedir. Değişik mevsimlerde çok sayıda insanın adak ve dilek niyetiyle ziyaret ettiği tekkenin bulunduğu tepenin üzerinde 10-15 tane eski ev temeli bulunmaktadır.[1] Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.

Bulduk, 1987 yılında belediye statüsüne kavuşmuştur.

Kültür

Belde halkı Kürt kökenli insanlardan oluşmaktadır, ve belde yaşatılan kültür de dolayısıyla bu doğrultudadır. Konuşulan dil Batı Kurmancisi denilen, ve daha çok Adıyaman, Kahramanmaraş ve Malatya yörelerinde konuşulan Kurmanci diline benzemektedir.

Coğrafya

Bulduk, Konya iline 142 km ve Cihanbeyli ilçesine 43 km uzaklıktadır. Kasabanın doğusunda Celep, kuzeydoğusunda Kozanlı, kuzeyinde Yeşilyurt, kuzeybatıda Çölyaylası Köyü ve Küçükbeşkavak, batıda Kütükuşağı ve güneyinde ise Yeniceoba Beldesi vardır.

Eğitim

Bulduk'da 1 adet İlköğretim okulu, 1 adet Ortaokul ve 1 adet Lise eğitime hizmet verilmektedir.

İlköğretim okulu

Ortaokulu

Ortaöğretim

Nüfus ve Mahalleler

Beldenin Yıllara Göre Nüfusu
2012 1.709
2011 1.855
2010 1.963
2009 2.080
2008 2.310
2007 2.180
2000 2.532
1965 1.986
1935 741

Kaynakça

  1. 1 2 Cihanbeyli.com – Bulduk Kasabası
  2. Wolf Dieter Hütteroth: KONYA-ANKARA KÜRTLERİ ÜZERİNE
  3. Faruk Söylemez: Osmanlı Devletinde Aşiret Yönetimi: Rişvan Aşireti Örneği, 2007, Kitabevi, s. 48
  4. Faruk Söylemez: Osmanlı Devletinde Aşiret Yönetimi: Rişvan Aşireti Örneği, 2007, Kitabevi, s. 164
  5. Faruk Söylemez: Osmanlı Devletinde Aşiret Yönetimi: Rişvan Aşireti Örneği, 2007, Kitabevi, s. 163-165
  6. Faruk Söylemez: Osmanlı Devletinde Aşiret Yönetimi: Rişvan Aşireti Örneği, 2007, Kitabevi, s. 165-171
  7. Faruk Söylemez: Osmanlı Devletinde Aşiret Yönetimi: Rişvan Aşireti Örneği, 2007, Kitabevi, s. 171
  8. Faruk Söylemez: Osmanlı Devletinde Aşiret Yönetimi: Rişvan Aşireti Örneği, 2007, Kitabevi, s. 171-172
  9. Faruk Söylemez: Osmanlı Devletinde Aşiret Yönetimi: Rişvan Aşireti Örneği, 2007, Kitabevi, s. 172
  10. Necip Nazmi Şahin: Bir Kabile Ailesinin Tercüme-i Hali ve Necip Şahin'in Hatıratı, 1977(?) s. 1-2
  11. Necip Nazmi Şahin: Bir Kabile Ailesinin Tercüme-i Hali ve Necip Şahin'in Hatıratı, 1977(?) s. 2-4
  12. Necip Nazmi Şahin: Bir Kabile Ailesinin Tercüme-i Hali ve Necip Şahin'in Hatıratı, 1977(?) s. 4-5

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 12/10/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.