Çok sporlu etkinlik

Çok sporlu etkinlik, genellikle birden fazla günde düzenlenen, çeşitli spor dallarında yarışan genellikle farklı milletlerden bireysel veya takımlı sporcuların katıldığı birçok müsabakanın yapıldığı spor etkinliğidir. Uluslararası çapta düzenlenen ilk büyük ve modern çok sporlu etkinlik, 1896'da düzenlenen Yaz Olimpiyatları'dır.

Olimpiyatların ardından çeşitli yerel çok sporlu etkinlikler düzenlenmeye başlandı. Birden fazla güne yayınlan etkinlikler, önceden belirlenen ev sahibi şehir veya ülkede düzenlenmektedir. Ülkeler, bu etkinliklere bireysel veya takım halinde yarışan sporcular göndermektedir. Katılımcılar ise yarıştıkları müsabakaları birinci tamamlamaları halinde altın, ikinci veya üçüncü tamamlamaları halinde ise sırasıyla gümüş ve bronz madalyanın sahibi olmaktadır. Başta Olimpiyatlar olmak üzere çoğu yarışma dört yılda bir yapılırken, küçük bir kısmı ise yıl aşırı düzenlenir.

Tarihçe

İrlanda'daki eski bir yerleşim yeri Telltown'un yakınlarında MÖ 1829 yılında düzenlenen Tailteann Oyunları, tespit edilmiş en eski çok sporlu etkinliktir. Otuz gün kadar süren oyunlarda çeşitli sporların yanı sıra koşu ve taş fırlatma yarışmaları yapılırdı. Günümüzdeki Modern Olimpiyat Oyunları'nın atası olarak kabul edilen ve ilk olarak MÖ 776'da düzenlenen Antik Olimpiyat Oyunları, sadece koşu yarışmaları içermekteydi.[1] Sonraki yıllarda ise çeşitli spor dalları oyunlara dahil edilmeye başlandı.

Klasik dönemde Avrupa'da düzenlenen çok sporlu etkinlikler aşağıdaki gibidir:

Olimpiyat Oyunları

İlk modern çok sporlu etkinlik; 1894 yılında kurulan Uluslararası Olimpiyat Komitesi tarafından 1896'da Olimpiyat Oyunları adıyla Yunanistan'ın başkenti Atina'da düzenlendi. İlk oyunlardan itibaren dört yıl arayla düzenlenen etkinlikler, 1924 yılında yaz ve kış sporlarının ayrı ayrı düzenlenmesini sağlamak amacıyla ikiye ayrıldı. Aynı yıl hem Yaz hem de Kış Olimpiyatları düzenlenmeye başlansa da 1994 Kış Olimpiyatları ile birlikte bu düzen değiştirildi ve her Yaz Olimpiyatları'ndan iki yıl sonra Kış Olimpiyatları tertip edilmeye başlandı.

Paralimpik Oyunları

Fiziksel engelliler için düzenlenen en büyük çok sporlu etkinlik olan Paralimpik Oyunları, 1989'da kurulan Uluslararası Paralimpik Komitesi tarafından organize edilmektedir. İlk olarak 1960'ta, İtalya'nın başkenti Roma'da düzenlenen oyunlar, 1976 Paralimpik Kış Oyunları'ndan itibaren yaz ve kış sporları için ayrı ayrı tertip edilmeye başlandı.

Diğer etkinlikler

20. yüzyılın başlarında, başka birçok sporlu etkinlik olan Kuzey Oyunları düzenlenmeye başlandı. İskandinavya'da düzenlenen bu etkinlikte, sadece kayaklı koşu ve sürat pateni gibi kış sporları yer almaktaydı. Son olarak 1926'da düzenlenen etkinlikler, sonraları yerini Kış Olimpiyatları'na bıraktı.

1920'lerde, birtakım yeni çok sporlu etkinlikler düzenlenmeye başlandı. 1920'de Sovyetler Birliği tarafından Olimpiyatlara karşılık olarak Spartakiad adı altındaki oyunlar yapıldı. 1922'de, günümüzdeki Dünya Üniversite Oyunları'nın öncüsü sayılan University Olympia adındaki yarışma yapıldı. Sonraki yıllarda ise Asya Oyunları ve Güney Amerika Oyunları gibi bölgesel çapta olan çok sporlu etkinlikler kuruldu.

Başlıca çok sporlu etkinlikler

Dünya çapındaki etkinlikler

Olimpik olmayan sporlar için düzenlenen çok sporlu etkinlikler
Mesleğe göre
Organizasyon ve dile göre
Siyasi ve tarihi bağlılığa göre
Millete göre
Etnik kökene göre
Diğer

Bölgesel etkinlikler

Ulusal etkinlikler

Kaynakça

  1. Nigel Spivey (2005). The Ancient Olympics. Oxford, İngiltere: Oxford University Press. s. sf. 229-232. ISBN 0192804332. http://books.google.com/?id=_kcwp0RYS7sC&printsec=frontcover&dq=origins+of+the+ancient+olympics&cd=3#v=onepage&q=origins%20of%20the%20ancient%20olympics. Erişim tarihi: 20 Mart 2011.
This article is issued from Vikipedi - version of the 7/14/2013. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.