Çöplü, Alaca

Çöplü
—  Köy  —
Çorum
Ülke	Türkiye
İl	Çorum
İlçe	Alaca
Coğrafi bölge	Karadeniz Bölgesi
Nüfus (2000)
- Toplam	261
Zaman dilimi	UDAZD (+3)
İl alan kodu	0364
İl plaka kodu
Posta kodu	19600
İnternet sitesi: YerelNET sayfası

Çöplü, Çorum ilinin Alaca ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihçe

Çepni Boyunun Çöplü obasının kurduğu bir köydür. Bu köyden göç eden bir kısım Çöplü Çepnileri, Maraş-Elbistan'ın Armutalan (eski adı Çöplü'dür) köyü ile Adıyaman'da Aşağı Çöplü (Besni ilçesinde) ve Yukarı Çöplü (Gölbaşı ilçesinde) köylerini kurmuşlardır. Bu köylüler, Çorum-Alaca civarından geldiklerini halen bilmektedir.

'' NOT:

Bizler aile kökenimizin nerden ve nasıl geldiğini birbirimize ve aile büyüklerimize defalarca sormuşuzdur. Ben bu konuda üç ay boyunca kanıtlı kaynaklarla birlikte araştırma yaparak Çöplünün nerden, nasıl ve kim olduklarını yazılı ve sözlü bilgi ve belgelerle, Osmanlı arşivleriyle, tahrir defterleriyle, sayfa ve bölümleriyle nacizane arz etmeye çalışacağım. Çöplü, Çopul veya Coplu boyi, ailesi Osmanlı Devleti arşivlerinde Malatya ve Maraş tahrir defterlerinde ve birçok kaynaklarda kayıtlıdır.Aslen Oğuz boylarını oluşturan iki kanattan bir olan Üçokların Avşar ve Beğdilli boyundan oldukları ve boylara bağlı bulundukları Osmanlı Devleti arşivi Maraş tahrir defteri II ‘de 695. sayfasında yazılıdır. Bunlar resmi devlet kayıtlarıdır.OĞUZ BOYU : Oğuzların örgütlenmeye verdiği addır. EL = İL, Oğuz Eli, Türk Eli veya ulus anlamındadır. OK – UZ ( yani OK-LAR ) anlamındaki bu söz sonradan Oğuz adını alır. OĞUZLAR : Üçoklar ve bozoklar olarak iki ana kola her iki kolda onikişer boy olmak üzere toplam yirmidört boydan meydana gelmiştir. BOZOKLAR kanadı : Kınık, Pecenek,Çavundur, Çepni, Salur, Eğmur, Alayutlu, Üreğir, İğdir, Buğdüz, ve Yiva boylarıdır. ( oniki boy )ÜCOKLAR kanadı : Kayı boyu (Osmanlı Devletini kuran boy ve beyliktir), Avşarlar, Beğdili, Bayat, Yazır, Alkaevli, Doğer, Dodurga, Yapı, Kızık ve Karkın Boylarıdır.( toplam oniki boy)İŞTE ÇÖPLÜ OBALARININ bağlı olduğu Avşar ve Beğdili Boyu Osmanlı Devletini kuran Kayı boyu gibi Oğuzların Üçoklar kanadına bağlıdır. Çöplü obaları ülkemizin bir çok yerleşim yerinde ikamet ederler. İşte Çöplü, Coplu, Çopul, ailesinin (obalarının) oluşturduğu Beğdili ve Avşar boyu Kayı boyu ve beyliklerden imparatorluğa ve sonsuza dek yaşacak olan büyük Türkiye cumhuriyeti devletinin meydana gelmesinde büyük katkıları olmuştur.Çöplü oymağı göçebe yaşarken bazı dönemlerde yerleşik düzene geçmiş ismi Çopul olarak anılmıştır. Dışarıdan kız alıpverme olayı pek nadirdir. Anadolunun Türkleştirilmesi dönemlerinde Ahmet Yasevi hazretleriyle birlikte Anadoluya girmişlerdir. Hazar kıyılarından doğu Anadolu üzerinden Anadolu topraklarına iltihak etmişlerdir. Zaten Avşarlar, Beğdili ve Kayı boylarıda Çöplü obalarıyla birlikte göçebedirler. Osmanlı Devleti içinde ve özellikle kurtuluş savaşında orduya sağladıkları asker ve atlı birliklerle, erzakla ve yapımı kendilerine özgü kara çöplü barutuyla büyük destek sağlamışlardır. Osmanlıda yaptıkları hizmetlerle ve ordunun barut ihtiyacını karaçöplü barutuyla sağladıklarından bir dönem devlet içerisinde silahtar ağalığına getirilmişlerdir. Aile büyüklerimiz bazen Türkiye’de 14 , 15 tane çölü yerleşim merkezi olduğunu söylerle bu sizi yanıltmasın gerçek manada halen Türkiyede toplam 25 adet Çöplü yerleşim merkezi mevcuttur. Bunlar özellikle Adıyaman’ da Gölbaşı – Besni ilçeleri Malatyada Elbistan ve Doğanşehir,Maraşta Pazarcık, Kayseride Yahyalı- Pınarbaşı, Merzinde Tarsus, Çorumda çorum merkez ve Alaca, Sivas –Gürün, Konya-Kulu, Gaziantep – Araban , Ankarada Haymana ve Bala havzalarında ikamet edip son dört yüzyıl önce yerleşik düzene geçmişlerdir. Avşar ve Beğdilli boyu ile Çöplü oymağı göçebe hayatlarının yanında askerliğe olduğu kadar ilime, bilime ve eğitimede büyük önemm vermişlerdir. 1600 yıllarda Osmanlı döneminde Çorumda kendi Çöplü Medresesini ( o zamanın üniversitesi ) ve külliyelerini kurmuşlardır. Ünlü ozan Dadaloğlu Avşardır, Karacaoğlan Varsak boyundandır. Çöplü obaları Osmanlı Devletine sadece erzak karabarut asker ve atlı birlik vermekle kalmamış aynı zamanda 1691 yılında bu gün Suriyede bulunan Rakka ve Hicaz yollarının güvenliği soygunlara karşı korunması amacıyla Çöplü obalarına imparatorluk tarafından görev verilmiştir. Ve yıllarca bu yolların güvenliğini sağlamışlardır. 17. yüzyılın sonu 18. yüzyılın başına dek Çöplü oymağı toplam sekiz kardeşin çocukları olarak bugünkü Çorum Alaca ve Ankara Haymana havzalarında yerleşik düzende yaşarken kendi aralarında kız alıp verme anlaşmasızlıklarından ve çevre yabancı obalarla bazı kan davası anlaşmasızlıkları yüzünden sekiz kardeşin dördü ve çocukları Kayserinin Yahyalı ve Pınarbaşı, Konya Kulu güzergahını takip ederek orada da birkaç oymak bırakarak bu günkü yaşadığımız Adıyaman Gölbaşı Besni Gaziantep Araban, Maraş Elbistan ve Malatya bölgelerine inerler. Diğer dört kardeş ve çocukları çorumda kalır. İşte bizler 300 yıl önce gelen bu dört kardeşin torunlarıyız halen suriyede Halep ve Rakka da irtibat kuramadığımız akrabalarımız ve Çöplü yerleşim merkezleri mevcuttur. Yine suriyede bozulus Avşarlarıyla da akrabalığımız vardır.Çoğumuz Çöplü, Çoplu veya Çopul adının nerden geldiğini merak ederÇöplü demek : Osmanlıda çok illi, çok yerleşimli demektir.Çopul demek : Çok-UL, çok il, yani yine çok İLLİ anlamındadır.Çöplünün yerleştiği yere daha acıkcası yerleşik düzende yaşadığı yere Çopul denilir. Çoplu demek: Çöplülerin eli deynekli olması gibi karakteristik bir özelliği vardır. İşte bu karakteristik özellikleri bakımından, Eli deynekli olduklarından ve yiğitliklerinden bu adla anılır.Aynı zamanda sofraları geniş, namus, edep ve ahlak sahibidirler. Mazlumun yanında zalimin karşısındadırlar. Birbirleriyle dargın olsalar bile kötü günde hemen kenetlenirler odlukça hareketli topluluklardır. Birlik ve beraberliklerini korurlar kendi aralarındaki normal sohbetleri bile yüksek sesle ve bağırtılı olduğundan dışarıdan tanımayana kavga gibi gelir. İşte bu nedenle Çöplü, Çopul veya Coplu oymağı olarak nam salmışlardır. Çöplü oymağı Avusturya Viyana kuşatmasına atlı birlikleriyle katılmışlardır. Yakın tarihimize gelince Maraş ve Antep harbine Çöplü oymağından katılanlar olmuştur. Karayılanla yakın dost ve yoldaş olan Kürt Vakkas dedem Antep harbinde Şahin Beyin yanında Fransızlara karşı omuz omuza savaşmışlardır. İşte Çöplü oymağı tarihin her döneminde ülkesini, vatanını, namusunu, bayrağını korumuş şehit ve gaziler vermiştir. Neticede çöplü obaları diğer obalarla birlikte Avşar, Kayı ve Beğdilli boylarını bu boylarda Osmanlı Devletini, imparatorluğunu ve kurtuluş savaşı neticesinde Türkiye Cumhuriyeti devletini meydana getirmişlerdir. Sizler Çöplü olmakla ne kadar gurur duysanız azdır. Ayrıca örf ve adetlerine önem vermişler, gelenek ve göreneklerini yaşatmışlardır.

Kültür

ÇEPNİ TÜRKMENLERİ kültür gelenek ve görenekleri yaşanmaktadır.

Coğrafya

Çorum iline 66 km, Alaca ilçesine 15 km uzaklıktadır.

İklim

Köyün iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir.

Nüfus

Ekonomi

Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.Ayrıca köyden birçok devlet çalışanı yetişmiştir.Buna ek olarak iş dünyasında da YURT soyadını taşıyan bir çok iş adamının soyuda bu köyden gelmektedir.

Altyapı bilgileri

Köyde, ilköğretim okulu vardır ancak kullanılmamaktadır bu yüzden taşımalı eğitimden yararlanılmaktadır. Köyün içme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi de vardır. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.

Dış bağlantılar

• Yerelnet