Yalınkavak, Torul

Yalınkavak
—  Köy  —
Gümüşhane
Ülke	Türkiye
İl	Gümüşhane
İlçe	Torul
Coğrafi bölge	Karadeniz Bölgesi
Nüfus (2000)
- Toplam	210
Zaman dilimi	UDAZD (+3)
İl alan kodu	0456
İl plaka kodu
Posta kodu	29810
İnternet sitesi: YerelNET sayfası

Yalınkavak, Gümüşhane ilinin Torul ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihçe

Yalınkavak köyü Tarihi ile ilgili belge ve bilgiler ışığında köyümüzü biraz tanıyalım.Solokhaina keza sorogaina.Türk ağzında Soruyana, Soryana, Soroyna,Saruyanı,Saruyatu,Sorina olarakta bilinmektedir.Şimdi Yalınkavak köyü ( Bryer/Winfield,s. 308 )Gümüşhane'nin 18 km batısında iki su deresi kollarında Soruyana dere kıyısında köy.Bu köy 1355 de Türklerin eline geçmişti.Adının öz biçimi ( anlamı )Kappadokya Luwi dillerinde Kutlu /Güzel -Pırıltı Deresinin ülkesi anlamına gelir.Kaynak " Bilge UMAR ,Türkiyedeki Tarihsel Adlar kitabından alıntı."Bir diğer kaynakta ( Haşim Albayrak ) "TARİH BOYUNCA DOĞU KARADENİZ'DE ETNİK YAPILANMALAR VE PONTUS "Akkoyunlular ile Trabzon Rum İmparatorluğu sınır olduklarından iki Devlet arasında birçok savaş ve barış olmuştur.Akkoyunluların beyi Tur Ali bey 1340-1341 ve 1343-1348 yıllarında Trabzon Rum İmparatorluğuna saldırıp Trabzona kadar olan yerleri ele geçirmişlerdi.Hatta 1352 yılında Trabzon havalisini tamamen yağma eden Akkoyunlu beyi Tur Ali beyin oğlu Fahrettin Kutlu Bey İmparatorun kızı Despinayı esir etmişti.Prenses Despina ile evlenen Kutlu bey İmparatorla akraba olmuş karşılıklı ziyaretler yapılmış isede 1361 yılında Trabzon Rum İmparatorluğuna tekrar hücum ederek Trabzon'a kadar gelmiştir.Akkoyunlular ve onlara bağlı beylerin, özellikle Gümüşhane , Bayburt ve Erzurum beylerinin sürekli olarak güneyden kuzeye doğru yaptıkları akınlar tarihi gerçeklerdir.Trabzon Rum İmparatorluğu bu akınlar karşısında bunaldı.İmparator Aleksios ııı Hemşiresi ( kız kardeşi ) Despina Maria'yı TurAli Bey'in oğlu Kutlu Bey'e diğer kız kardeşi Theodora'yı Ordu hakimi Hacı Emir'e diğer kız kardeşi evdokia'yı da Kelkit havalisi beylerinden Emir Tacettin ile evlendirmiştir.Yukarıdaki bilge umarın kaynağında anlatıldığı gibi soroyna köyü 1355 de Oğuz'un Bayındır boyundan -Akkoyunlular tarafından Türk'lerin eline geçmiştir.Diğer bir kaynakta T.C.BAŞBAKANLIK DEVLET ARŞİVLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı yayın numarası 36 Defteri Hakani Dizisi ııı 387 numaralı MUHASEBE-İ VİLAYET'İ KARAMAN VE RUM DEFTERİ ( 937- 1530) Bu kayıtlarda Soroyna köyü 1530 yılında 10 hane tamamı Müslüman olarak kayıtlı.Ayrıca 1876 yılı Trabzon salnamelerinde soryana köyü olarak 71 hane 203 erkek nüfus ayrıca 30 inek 24 öküz 15 merkep 8 at 445 keçi 400 koyun 4440 aşar 4 değirmen ve 799 vergi kayıtlı bir köy olarak biliniyor.Bu gün itibari ile kayıtlardan anlaşıldığı üzere Soroyna köyünde yaşayan aileler içersinde köye ilk gelip yerleşen ailelerin başında ÖMEROĞLU Ailesini görüyoruz.Daha sonraları diğer ailelerinde köye gelip yerleşmesiyle köyümüz bu günkü şeklini almıştır.Ömeroğulları ailesi daha önceleri Aksaraya bağlı eyüpeli sancağında yaşarlarken 1726 yılında akrabaları olan eyüboğullarının yanına Trabzon Maçkaya gelip yerleştiler.daha sonraları yukarı harşit bölgesinde bulunan soroyna köyüne 1730 larda gelerek yerleştiler.soroyna köyünde bulunan bir diğer ailelerden demircioğulları ailesi ve eyüboğlu ailesi soroyna köyünün 5 km kuzey doğusunda bulunan yede mahallesine göç ettiler.Bir diğer belgede adı soroaina olup Trabzon İmparatorları Komnenlerce bilinen bir sayfiye yeri idi .Daha eskilerde İstafor meskenleri adı ile bilinen Komnenlere ait saray harabesinin yeri idi.İstafor sözcüğünün öz biçimi Stefanos olup Bulgar-Macar Krallarınında kullandığı gibi Hıristiyan Azizleri ve 1166 da Trabzon Metropolitininde adı Stefanos idi.İstafor sarayını onun yaptırdığı tahmin ediliyor.Soroyna Köyünde 13.yy dan kalma Ceneviz kalesi mevcut,ancak kale devletin ve köylülerin ilgisizliğinden harap olmaya yüz tutmuştur.Soroyna köyü 7 mahalle ve bir mezraya sahiptir.Mahalleler Merkez Eyüplü,Hatipler,Ferhatuşağı,Kazlı,Eflenti,Zınagafsa,Yede,ve Serdi mezrası,olarak coğrafi konuma sahiptir.Yede mahallesi siyasi mülahazalar neticesinde 1961 yılında Soroyna köyünden ayrılarak müstakil bir köy statüsüne kavuştu.Yede köyündeki bir çok kişilerin halan nüfus cüzdanında soroyna olarak yazmaktadır.Soroyna köyü devletin çıkardığı yerel adların değiştirilmesi kanunu sonucunda 1946 da Yalınkavak olarak devlet yerel teşekküleri arasında yerini almıştır.Soroyna köyünde yaşayan diğer aileleri şöyle sıralayabiliriz.ÇAKALOĞLU,TERZİOĞLU,KURTOĞLU,MOLLAOSMANOĞLU,ZEMUROĞLU,MOLAOĞLU,ÇOLAKOĞLU,DÜRÜKOĞLU,ÇİFTÇİOĞLU,ŞİBİLOĞLU,HASANALİOĞLU,

YENİÇERİOĞLU,TOZKOPARANOĞLU,KARAOĞLU,RESULOĞLU,KARİZOĞLU ( NÖKERZADE ),MUSTAFAOĞLU,ABDİOĞLU,BALABANOĞLU,ZURNACIOĞLU ,SAĞIROĞLU,KARA İSMAİLOĞLU,HAKALMAZOĞLU,KIRMAZOĞLU,TURAKOĞLU,MOLAÖMEROĞLU,MİLLETLİOĞLU.Toplamda 28 aile yaşıyordu, Bu aileler içerisinde Resuloğlu, Dürükoğlu,Mustafaoğlu ve milletlioğlu aileleri Soroyna köyünden ayrılarak başka yerlere göç ettiler.Dürükoğlu ailesi 1916 larda Soroyna köyünden ayrılarak Niğde ili Ulukışla ilçesi Emirler köyüne yerleştiler,Resuloğlu ailesi Sivas ili merkeze yerleşerek soyadlarını Bayraktar olarak kaydettiler.Mustafaoğlu ile Mİlletlioğlu ailelerinin nereye yerleştiği hakkında kesin bir bilgiye sahip değiliz.Ancak Torul ilçesi Güvendi köyünde Milletli ,Millet soyadında ailelerinin yaşadığını kayıtlardan biliyoruz.Bir zamanlar Soroyna köyünde yaşamlarını sürdüren Milletlioğlu ile Mustafaoğlu ailelerinin boşalttığı yerlere Soroyna köyü Hatipler Mahallesinde ikamet etmekte olan Terzioğlu ailesinden 1847 doğumlu İbrahim Terzi ve kardeşinin oğlu Mustafa Terzi,Milletlioğlu ile Mustafaoğlu ailelerinin terk ettiği yerlere yerleştiler.o bölgeye evvelinde ( Kürdün bayırı denirdi )Musatafaoğlu ailesinin kürt olduğu sanılır.Milletlioğlu ailesi Doğu Karadenizde varlığı Milattan önce 750 lere kadar giden bir miletos ailesidir.Rum olma olasılığı kuvvetle muhtemeldir.Mustafaoğlu İbrahim Kaya beyin kızı hatice hanım Ömeroğlu ailesinden 1899 doğumlu Fehmi Özdemir bey ile evlidir.Bu evliliğinden 1925 doğumlu ( zurnacı ) Niyazi Özdemir olmuştur.Şu an itibari ile Mustafaoğlu ailesinden soroyna köyünde yaşayan yoktur.Soroyna Köyünde yaşayan ailelerden yakın yörelere göç eden bazı eaileler,Şibiloğlu ailesinden Dedeli köyü Ganak mahallesine göç eden Mehmet Şibil ve oğulları Hasan,Ali,ve İsmail Şibil,Yine Şibil ailesinden Ganak mahallesine giden Değirmenci Hasan ve oğullarından Halim,Halil ve Tahir Şibil ganak mahallesine yerleştiler.Soroyna Köyünden Dedeli köyü Tara mahallesine giden bir diğer ailede Karizoğlu ( nökerzade ) ailesinden Osman oğlu Ahmet polat ganak mahallesine yerleştiler.Ahmet polat beyin kardeşi Mustafa Polat Soroyna köyünde varlığını devam ettirmektedir.Soroyna köyü resmi olarak 1923 yılında Muhtarlığa kavuşmuştur.ilk muhtarı Ömeroğlu ailesinden Yakup oğlu 1868 doğumlu Mevlüt Özdemir'dir.Muhtar Mevlüt bey Daha sonraları kardeşi Ahmet beye muhtarlık mührünü vererek Gümüşhane ili Şiran ilçesi Çirmiş köyüne ailesi ile birlikte göç etti.Soroyna köyü Kurtoğlu ailesinden Mustafa oğlu1867 doğumlu Talip kurt ve oğulları Himmet ve Rahim kurt Şiran ilçesi Belen köyüne göç ettiler.1916 yıllarında Soroyna köyü rus işgaline uğramasından dolayı Ömeroğlu ailesinden Mersin ve erdemli ilçelerine göç eden Tahir,Ömer,İsak,Eyüp,erdemli Koramşallı köyüne Taip özdemir bey Mersin merkeze yerleştiler.Mollaosmanoğlu ailesinden Ahmet oğlu MolaOsman musalla deresi Hışte köyüne iç güveysi olarak gidip yerleşti ve soyadı kanununda soyadını Okumuş olarak kayıt ettirdi.Köyümüzde Karaoğlu ailesinden Hafız Karahan'ın amcası Ahmet ve oğlu Halil beyler o zamanlar Bolu ili Düzce ilçesine yerleştiler,Soyadı kanununda soy adlarını Şen olarak kaydettiler .Araştıran ve Yazan Şenol ÖZDEMİR.Yazarın izni olmadan Yukarıdaki yazı metinlerini değiştirmek yasaktır.22 Eylül 2016.

Kültür

gümüşhane köyleri arasında en iyi horonu oynayan köydür.horonlara kemençe ve davul zurna eşlik eder.

Coğrafya

Gümüşhane iline 30, Torul ilçesine 27 km uzaklıktadır.

İklim

Köyün iklimi, Karadeniz iklimi etki alanı içerisindedir. Sahip oldugu doğal güzellikleri, zengin flora ve faunası ile adeta insanları büyülerken klima özelliği havası ile insanlara sağlıklı bir ortam sunar.

Nüfus

Ekonomi

Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.

Altyapı bilgileri

Köyde, ilköğretim okulu vardır ancak kullanılamamaktadır. Köyün içme suyu şebekesi ve kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi yoktur ancak PTT acentesi vardır. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.

Dış bağlantılar

• Yerelnet