Milovan Ćirić

Milovan Ćirić (12 Şubat 1918, Belgrad – 14 Ekim 1986), Sırp futbolcu ve teknik adam. Yugoslavya'da hem kulüp hem de millî seviyesinde büyük başarılara imza atmıştır. Ayrıca İtalya, İspanya, Türkiye, Yunanistan, İsrail ve Hindistan gibi dünyanın farklı yerlerinde görev yapmıştır.

Futbolculuk kariyeri

Futbola Kızılyıldız'da başladı. Kaptanlık yaptığı Kızılyıldız'tan ezeli rakipleri FK Partizan'a transfer oldu. 1946-47 sezonu Yugoslavya'da profesyonel ligler başlamıştı. Ligin ilk iki sezonunda OFK Belgrad forması giydi.

Teknik direktörlük kariyeri

OFK Belgrad

1951 sezonunda o zamanki ismi BSK olan OFK Belgrad'ı yönetmeye başladı. 3 sezon yönettiği takımıyla ligde büyük başarılar kazanamasa da kendisini 1952-53 sezonununda Yugoslavya Kupası performansıyla tanıttı. İkinci Dünya Savaşı sonrası sportif başarıya imza atamayan kulübe tarihlerinin ilk kupasını kazandırdı. Sezon sonunda takımdan ayrıldı.

1961'de OFK Belgrad'a geri döndü. İlk sezonunda bir kez daha Yugoslavya Kupası'nı kazandı. Bu sayede katıldıkları 1962-63 UEFA Kupa Galipleri Kupası, kulüp tarihinin en başarılı Avrupa macerasıydı. Sırasıyla Chemie Halle-Leuna, Portadown FC, SSC Napoli'yi eleyerek yarı finale çıktılar. Ancak burada o sene kupayı kazanan Tottenham Hotspur'a elendiler.

FK Partizan

1953'te Partizan Belgrad'a transfer oldu. 1953-54'te Dinamo Zagreb'in sadece bir puan gerisinde lig ikincisi oldu. Ayrıca Yugoslavya Kupası'nı Partizan'a kazandırırken, kendi kariyerinde de iki sezon üst üste bu kupayı kazanmış oldu.

Yugoslavya

1954 FIFA Dünya Kupası'na katılan Yugoslavya Millî Futbol Takımı için oluşturulan 5 kişilik antrenör takımında yer aldı. Diğer teknik adamlar Branko Pešić, Aleksandar Tirnanić, Leo Lemešić ve Franjo Wölfl oldu. 9 Mayıs 1954'te ilk maçına çıktı. Kupa öncesi hazırlık maçlarında Belçika'ya 2-0 yenilip, İngiltere'yi ise 1-0 yendiler. Dünya Kupası gruplarında ikinci olarak bir üst tura çıktılar. Çeyrek finalde, o sene kupayı kazanacak Batı Almanya'ya 2-0 yenilip elendiler. Dünya Kupası sonrası 4 maçta daha takımın başında yer aldı. Toplamda 9 maçta 5 galibiyet 2 beraberlik ve 2 mağlubiyet aldı.

Daha sonra 1956 Yaz Olimpiyatları'na katılan Yugoslavya Millî Takımı'nın antrenörü oldu ve gümüş madalya kazandılar. Önce ABD'yi 9-1, sonra Hindistan'ı 4-1 yenerek finale kaldılar. Finalde SSCB'ye yenilan Yugoslavya, gümüş madalyanın sahibi oluyordu.

1973'te daha önceki gibi Yugoslavya Millî Futbol Takımı için oluşturulan beş kişilik antrenör takımının içinde yer aldı. Bu teknik adamlar Miljan Miljanic, Milan Ribar, Sulejman Rebac, Tomislav Ivic ve Milovan Ćirić'ti. 19 Aralık 1973'te Yunanistan ile oynadıkları eleme maçı, Dünya Kupası'na gidip gitmemeyi belirleyecek maçtı. Yugoslavya, rakibini 4-2 yenip, İspanya ile play-off oynama hakkı kazandı. İspanya'yı 1-0 yenen ekip 1974 FIFA Dünya Kupası'na katıldı. Grup maçlarında Brezilya ve İskoçya ile beraber 4 puan alan ekip averaj ile bir üst tura çıktı. İkinci turda ise Batı Almanya, Polonya ve İsveç'li grupta sonuncu olarak elendiler. Ćirić ve ekibi 11 maçlık millî takım serüveninde 3 galibiyet 3 beraberlik ve 5 mağlubiyet almış oldu.

Kızılyıldız

OFK Belgrad ve Partizan başarıları Ćirić'e, Yugoslavya'nın önemli takımlarından Kızılyıldız'ın yolunu açtı. İlk sezon başarı gösteremeyen Ćirić, 1955-56 sezonunda takımını Yugoslavya şampiyonu yaptı. Kızılyıldız tarihinin de bu üçüncü şampiyonluğuydu.

1956-57 sezonunda Kızılyıldız tarihinde ilk kez Avrupa'da mücadele etmeye hak kazanmıştı. Şampiyon Kulüpler Kupası'nda çok başarılı bir performans gösterdiler. İlk turda Roda JC, çeyrek finalde CSKA Sofya'yı eleyip yarı finale kaldılar. Yarı finalde ACF Fiorentina'yla eşleşen takım, ilk maçta Belgrad'a 88. dakikada yediği golle mağlup oldu. İtalya'da ise gol atmayınca 0-0 beraberlik ile elendiler. Ligde ise bir kez daha Yugoslavya şampiyonluğunu kazanıyorlardı. Bu başarılı performansı nedeniyle Avrupa kulüplerinin dikkatini çeken Ćirić, sezon sonu takımdan ayrıldı.

1975-76 sezonunda Kızılyıldız'a geri döndü. Çok etkili bir sezon geçiremeyen Ćirić, takımını ligde dördüncü yapıp, UEFA Kupası'na katılmasını sağladı. Ayrıca UEFA Kupası'nda takımını yöneten Ćirić, ilk turda Universitatea Craiova'yı eledi ancak ikinci turda Hamburger SV'ye elenmekten kurtulamadılar. Sezon sonunda takım ile yollarını ayırdı.

SS Lazio

Ćirić, 1957-58 sezonunda ilk kez ülkesinden çıkıp İtalyan ekibi, SS Lazio'ya transfer oldu. Takımda görev alan ilk Yugoslav teknik direktördü. Ancak takım ve teknik direktör arasında uyum sağlanamadı, sezonu tamamlayamadan Ocak 1958'de görevden kovuldu. Lazio ligi on ikinci olarak bitirecekti.

Hajduk Split

1959'da ülkesi Yugoslavya'da bu sefer Hajduk Split'e döndü. 1960-61 sezonunda takımı lig üçüncüsü yaptı. Bunun dışında pek bir başarı gösteremedi.

1964'te kötü bir sezon geçiren Hajduk Split'e geri çağrıldı ve takımı kümede tuttu. Sezon sonunda görevinden ayrıldı. 1965-66 Yugoslav Ligi öncesinde ise Željezničar takımının kalecisi, Hajduk Split'e 4-0 yenildikleri maçın önceden anlaşılmış olduğunu açıkladı. Bu nedenle Ćirić, Federasyon tarafından ömür boyu men cezası alsa da daha sonra bu cezası affedildi.

İsrail

1965'te İsrail Millî Futbol Takımı teknik direktörü oldu. İlk maçını İsviçre'ye 1-0 yenildikleri hazırlık maçı oldu., ancak bu maç İsviçre Federasyonu ve FIFA tarafından resmi olarak sayılmamıştı. 1966 Dünya Kupası elemelerinde İsrail, UEFA grubunda yer aldı ancak grup sonuncusu oldular. İlk galibiyetini Finlandiya'yı 7-1 yenerek aldı ancak bu maç da resmi kurumlardan izin alınmadan oynandığı için resmi sayılmadı.

8 Mayıs 1966'da Finlandiya'yı 3-0 yendikleri maç resmi olarak Ćirić'in aldığı ilk galibiyet oldu. Sri Lanka ile oynadığı iki maçı kazanarak takımı 1968 Yaz Olimpiyatları'na taşıdı. 1968'de ise AFC Asya Kupası'na doğrudan katılan takım ile 5 takımlı lig usulü yapılan kupada Asya üçüncüsü oldu.

Ćirić, İsrail kariyerinde toplamda resmi ve resmi olmayan 25 maça çıkmış, bunların 4'ü resmi olmak üzere 8'ini kazanmıştı.

Beşiktaş JK

1968'de, daha önce Kızılyıldız'dan ve millî takımdan öğrencisi olan Ljubiša Spajić'in şampiyonluklar kazandırdığı Beşiktaş'ye geldi. Beşiktaş'ta futbolcularla problemler yaşadığı bir dönem geçirdi. 30 maçta 14 galibiyet alarak Beşiktaş'ı lig üçüncüsü yaptı. Sezon sonunda takım ile yollarını ayırdı.

Dönem dönem Beşiktaş'ın başına geçmesi için teklifler alan Ćirić, 1977-78 sezonu başında görevi kabul etti. Sezonu Beşiktaş ile açıp, Yugoslav Sava Paunoviç'in transferinde rol oynadı. TSYD Kupası maçlarında 1 galibiyet 1 beraberlik aldı ve kupayı averajla Galatasaray'a kaybetti. Eşi bir trafik kazası geçirince Yugoslavya'ya dönen Ćirić, görevine devam edemeyeceğini söyleyerek istifa etti ve ülkesine döndü.

Aris FC

1969'da Yunan ekibi Aris FC'nin başına geçti. İlk sezonunda kulüp tarihinin ilk ve son Yunanistan Kupası'nı kazanmalarını sağladı. Finalde ezeli rakipleri PAOK'u 1-0 yenmişlerdi. Aynı sezon Fuar Şehirleri Kupası'nda mücadele eden ekip, ilk turda güçlü İtalyan takımı Inter Milan'a elendiler. Inter kupaya yarı finallerde veda etmişti. Sonraki sezon ise Kupa Galipleri Kupası'nda İngiliz Chelsea FC'ye elendiler. Aris, iki Avrupa maçında da evinde kaybetmemişti. Ancak yerel ligde işler istenildiği gibi gitmediği için Ćirić ile yollar ayrıldı.

1977 yılının sonlarında Aris FC'ye geri döndü. 1977-78 sezonunda takımı lig altıncılığına taşıyan Ćirić, asıl etkisini Yunnistan Kupası'nda gösterdi. Uzun yıllardır kupaya uzanamayan Aris'i yarı finale çıkardı, ancak Aris'in çok iyi mücadele ettiği maçta PAOK'a 1-0 yenilerek finali göremediler.

Valencia CF

İspanya'yı elemeleri Ćirić'in sıkıntıya giren teknik direktörlük hayatını değiştirdi ve dünya kupası sonrası 1974'te Valencia'nın başına geçti. 4 sene boyunca takımı yönetmiş olan Alfredo Di Stéfano'dan görevi devralmıştı. Takım genel olarak orta sıralarda yer aldı. Bir ara beşinciliğe kadar çıksalar da üst üste puan kayıpları nedeniyle 27. hafta on ikinci sıraya gerilediler. Bu pozisyon da Ćirić'in Valencia kariyerinin sonu oldu. Toplam 31 lig ve kupa maçında sadece 11 galibiyet almıştı.

Hindistan

Uzun süreli bir boşluktan sonra 1984'te Hindistan Millî Futbol Takımı başına geldi. Daha gelişme aşamasındaki Hindistan futboluna tesisleşme ve sistemli futbol konusunda yardım etti. Hindistan Futbol Federasyonu tarafından daha önce millî takım hizmetine sunulmamış 5 yıldızlı oteller kendisine ayarlandı.^[1] Ćirić, Hindistan'ın futbol sisteminde değişikliklere gitti. Kaptan olacak futbolcunun seçiminin sıkıntı yarattığını görünce her maç farklı kaptan uygulamasını getirdi.^[2]

Ćirić'li Hindistan 1984'te düzenlenen Nehru Kupası'nda mücadele etti. Burada Polonya, Çin, Arjantin millî takımları yanında Romanya U-21 ve Macar takımı Vasas Budapest karşısında maçlara çıktı. Burada tek gollerini Polonya'ya atan takım, tek puanını da Romanya U-21 ile 0-0 berabere kalarak kazandılar.

Hindistan, tarihinin en önemli başarılarından birini de Ćirić döneminde yaşadı. 1956'dan beri düzenlenen ve sadece 1964'te katıldıkları AFC Asya Kupası'na bir kez daha katıldılar. Hindistan'da düzenlenen eleme grubunda Güney Kore'nin arkasından ikinci olarak turnuvaya katıldılar. Federasyonun finansal kaynak sıkıntı yaşaması nedeniyle, yurt dışı kampı yapamayıp, sadece Banglore'de kısa bir antrenman dönemi geçirdiler.^[3] Turnuvada Çin, İran, BAE ve Singapur'un bulunduğu grupta gol atamadan ancak İran ile berabere kalarak sonuncu oldular.

Ćirić, 1985 Nehru Kupası'nda da takımın başında yer aldı. Bu turnuvadan sonra görevinden ayrıldı.

Başarılar

• Yugoslavya Birinci Ligi (2):
  • Kızılyıldız: 1955-56, 1956-57
• Yugoslavya Kupası (3):
  • OFK Belgrad: 1952-53, 1961-62
  • FK Partizan: 1953-54
• Yunanistan Kupası (1):
  • Aris FC: 1969-70
• Şampiyon Kulüpler Kupası Yarı Final (1):
  • Kızılyıldız: 1956-57
• UEFA Kupa Galipleri Kupası Yarı Final (1):
  • OFK Belgrad: 1962-63
• Yaz Olimpiyatları Gümüş Madalya (1):
  • Yugoslavya: 1956

Kaynakça

Yugoslavya kadrosu - 1956 Yaz Olimpiyatları ikincisi 1 Antić 2 Biogradlić 3 Koščak 4 Krstić 5 Lipošinović 6 Mujić 7 Papec 8 Popović 9 Radenković 10 Radiljević 11 Radović 12 Šantek 13 Šekularac 14 Spajić 15 Veselinović 16 Vidinić 17 Vidošević Teknik direktör: Ćirić