Carl E. Wieman

Carl Edwin Wieman

Wieman (solda), Eric Cornell ile Colorado Üniversitesi kampüsünde
Doğum 26 Mart 1951 (1951-03-26)
Corvallis, ABD
Milliyeti Amerikan
Dalı Fizik
Çalıştığı yerler Colombia Üniversitesi
Öğrenim (MIT) Massachusetts Institute of Technology
Stanford University
Önemli başarıları Bose-Einstein yoğunlaşması (Bose-Einstein kondensatörleri)
Aldığı ödüller Kral Faysal Uluslararası Bilim Ödülü (1997)
Lorentz Madalyası (1998)
Benjamin Franklin Madalyası (2000)
Nobel Fizik Ödülü (2001)
Oersted Madalyası (2007)

Carl Edwin Wieman (d. 26 Mart 1951), 1995 yılında Eric Allin Cornell ile ilk doğru Bose-Einstein Kondensatörünü ürettiği için 2001 Nobel Fizik Ödülünü kazanan, günümüzde Colombia Üniversitesinde profesörlük yapan[1] Amerikan fizikçidir.

Biyografisi

26 Mart 1951, Amerika, Oregon'un küçük bir kasabası olan Corvallis'de “N. Orr” ve “Alison Wieman” çiftinin beş çocuğunun dördüncüsü olarak dünyaya gelir. Wieman, 1984 yılında “Sarah Gilbert” ile evlenmiştir.[2] Annesi ve babası üniversite mezunu ailelerden gelen Wieman'ın dedesi ilahiyat fakültesinde profesördür. Ailesi eğitime çok önem verir. Dört kardeşi de başarılı kariyerler çizmiştir; başarılı bir nükleer fizikçi, üst düzey bir yazılım mühendisi ve diğer ikisi doktora yapmıştır.[3]

Eğitimi

Küçük bir kasabada büyüyen Wieman zorluklarla geçen bir çocukluk dönemi geçirmiştir. Kitap okumayı çok seven ve kütüphaneden çıkmayan bir öğrencidir. Diğer aileler gibi evlerinde televizyon olmadığı için boş zamanlarını kitap okuyarak geçirmesinin kendisini geliştirdirdiğini ifade etmektedir.[3]

Lise döneminde tutkulu bir satranç oyuncusu olan Wieman, Oregon'da ve diğer eyaletlerde pek çok turnuvaya katılır. Lise notları çok yüksek olmasa da (MIT) Massachusetts Enstitüsü'nde lisans eğitimine kabul edilir ve başlar. Üniversite döneminde tenise ve Squashe yönelir, turnuvalara katılır fakat 19 yaşında sakatlandığı için emekli olur. Yüksek lisansını Dan Kleppner'ın grubunda MIT'te başlatan Wieman sonra Stanford Üniversitesi'ne geçerek doktorasını oradan almıştır.

Eğitim & Öğretim Kronolojisi
Lise Corvallis Lisesi, Corvallis, 
Üniversite  Teknoloji Lisans, Massachusetts Enstitüsü (1973)
Üniversitesi  Doktora, Stanford Üniversitesi (1977)
Öğretim Üyesi  Fizik, Michigan Üniversitesi (1979-1984)
Öğretim Üyesi  Fizik, Colorado Üniversitesi ,Boulder (1984-1987)
Profesör  Fizik, Boulder, Colorado Üniversitesi (1987-2007)
Profesör British Columbia Üniversitesi(2007 -)

Kariyeri

1977-1979 yılları arasında Michigan Üniversitesi'nde “Bill Williams”ın grubunda araştırma görevlisi olarak çalışır.[4] 1979-1984 tarihleri arasında yine aynı üniversitede fizik dalında profesör yardımcısı olur. 1984-1987 tarihleri arasında Colorado Üniversitesinde öğretim üyeliği yapar. Aynı üniversitede 1987-2007 yılları arasında profesör olarak görev alır. 2007'den günümüze ise British Columbia Üniversitesi'nde profesördür.

1985'den günümüze “Joint Institute for Laboratory Astrophysics” Joint Enstitüsü Astrofizik Laboratuvarı (JILA)'nda araştırmalarına devam etmektedir. 1993-1995 yıllarında JILA'nın başkanlığını yapmıştır. 1997 yılında Chicago Üniversitesi Bilim Dalı fahri doktora unvanı almıştır. 1999 yılında Oxford Üniversitesi'nde öğretim üyeliği yapmıştır.[4]

Ödül ve başarıları

Başkan George W. Bush, 2001 Nobel Prize ödülü sahipleri ile 27 Kasım 2001. Dr Eric Allin Cornell, Fizik 2001 Nobel Ödülü; Dr Wolfgang Ketterle, Fizik 2001 Nobel Ödülü; Dr William Standish Knowles, 2001 Nobel Ödülü Soldan Sağa Dr George Akerlof, İktisadi Bilimler 2001 yılında Nobel Ödülü olarak Kimya; Dr Michael Spence, İktisadi Bilimler 2001 yılında Nobel Ödülü; Dr Joseph Stiglitz, Ekonomik Bilimler 2001 yılında Nobel Ödülü; Dr Carl Wieman, Fizik 2001 Nobel Ödülü
Eğitim & Öğretim Kronolojisi
Guggenheim Üyeliği  1990
Lorentz Madalyası  1998 (Eric A. Cornell ile)
Nobel Fizik Ödülü  2001 ( Eric A. Cornell ve Wolfgang Ketterle ile )
Oersted Madalyası  2007
Amerikan Bilim Ve Sanat Akademisi Üyesi  1998
Amerikan Fizik Öğretmenleri Kurumu Üyesi 1990
Amerikan Fizik Vakfı 1990
Ulusal Bilimler Akademisi 1995

Nobel Fizik Ödülü

Carl E. Wieman, Amerikalı Eric A. Cornell ve Alman Wolfgang Ketterle, buldukları maddenin yeni haliyle (daha hızlı ve küçük elektronik bileşenler üretilmesine yol açabilecek ultra-soğuk gaz) 2001 Nobel Fizik Ödülü’nün sahibi olmuştur. Üç bilim adamının paylaştığı para ödülü 943 bin dolardı.[5]

İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi’nin yapmış olduğu açıklamada, bilim adamlarının, “Bose-Einstein yoğunlaşması” olarak adlandırılan maddenin yeni halini keşfetmeleriyle hassas ölçümler ve nanoteknoloji gibi alanlara devrimci uygulamalar kazandıracağı belirtilmiştir.[6] Eric Cornell ve Carl Wieman, 2000 rubidyum atomunu mutlak sıfır’ın (-273.15°C) yalnızca bir derecenin milyarda birkaçı yakınına kadar soğutarak bir BEC oluşturmayı başarmışlardır.[7]

Bose-Einstein Yoğunlaşmasını (BEY) elde etmeye çalışmak fizik dünyasında büyük bir ilgi odağıdır. Bu konuda ilk adım Einstein`ın fikrini kanıtlamaya yönelik olmuştur. Fakat bu konunun asıl önemi, Kuvantum Mekaniğinin tuhaf dünyasından makroskopik dünyaya pencere açmasından ileri gelir. Bose-Einstein yoğunlaşması Kuantum mekaniğinde bazı paradoksların çözülmesine ışık tutmuştur.[8] Bununla birlikte uygulanan lazer soğutması tekniğinin kolay ve ucuz olması MIT araştırmacıları, Wieman ve Cornell,nın hidrojeni bu yönde bir teknik kullanarak yoğunlaştırmak amacına itmiştir.

Bazı kitapları

Kaynakça

  1. ↑ http://cwsei.ubc.ca/ Colombia Üni.
  2. ↑ Carl E. Wieman Biy.İng. 07 Mart 2012‎ erişim
  3. 1 2 Carl E. Wieman Otob. İng. 07 Mart 2012‎ erişim
  4. 1 2 Carl E. Wieman Biy.İng. 07 Mart 2012‎ erişim
  5. ↑ No:5 Bilkent Dergisi (Türkçe) — PDF
  6. ↑ Nobel Fizik Ödülü’nü 3 kişi paylaştı Ntv (Türkçe) —
  7. ↑ Tübitak (Türkçe) — erişim :08 Mart 2012 PDF
  8. ↑ MAYIS‘ 2002 FMO BÜLTEN (Türkçe) — erişim :08 Mart 2012 PDF

Dış bağlantılar

Ayrıca bakınız

This article is issued from Vikipedi - version of the 6/7/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.