Bahadın

Koordinatlar: 39°′N, 35°′E

Bahadın
—  Belde  —
Koordinatlar: 39°K 35°D / 39°N 35°E / 39; 35
Ülke Türkiye
İl Yozgat
İlçe Sorgun
Coğrafi bölge İç Anadolu Bölgesi
Yönetim
 - Belediye başkanı Dilaver ÖZCAN
Rakım 1.100 m (3.609 ft)
Nüfus (2012)
 - Toplam 2.509
Zaman dilimi UDAZD (+3)
İl alan kodu 0354
İl plaka kodu
Posta kodu 66710

Bahadın, Yozgat ilinin Sorgun ilçesine bağlı bir beldedir. Kışın neredeyse bin, yazın ise üçbine kadar çıkan bir nüfusa sahiptir. Kültür Şenliği düzenlenerek sanatçılar, gazeteciler, yazarlar, sendikacılar, eğitimciler beldeye davet edilmektedir.[1] Matematik konumu 39.675 kuzey paraleli ve 35.303 doğu meridyeni koordinatlarında yer alır.

Bahadın Kasabası Sorgun ilçe merkezine 21 km Yozgat İl merkezine 56 km uzaklıkta olup Sorgun-Akdağmadeni yol güzergahı-nın 5 km güney batısında bulunmaktadır.

Bahadın Belediyesi 1968 yılında kurulmuş olup Ankara Sivas Karayoluna 5 km Kayseri Samsun karayoluna ise 8 km uzaklıkta olup hafif engebeli bir arazi yapısı üzerinde kurulmuş bulunmaktadır. Bahadın'ın tarihi 400 yıl öncesine dayanmakta olup halkın tamamı Sivas Tokat, Tunceli, Kars gibi vilayetlerden gelen kişilerinden yerleşmesinden sonra oluştuğu söylenir. Tarihi Alişar höyüğüne 8 km uzaklıkta bulunması sebebiyle eski bir yerleşim yeri üzerine kurulduğu yapılan kazılardan ortaya çıkmıştır.

Halkın geçimi tarıma dayalı olarak buğday, arpa, mercimek,Ayçekirdeği, nohut ve şeker pancarı gibi bitkiler çoğunluktadır.

Bahadın'ın geçim kaynağı tarımcılıktır.

Berlin (Almanya), Den Haag (Hollanda), Ankara'da dayanışma dernekleri vardır. Derneklerin ve Bahadın Belediyesinin ortak çalışmasıyla yılda bir şenlik düzenlenir. Bu şenliklerde tiyatro, panel, sinema, konser, imza, şiir dinletisi sunulur. Her yıl ünlü sanatçılar gelmektedir.

Göç ve işsizlik önemli sorunlardandır.

Tarihçe

Bahadın tarihi ile İran ve Azerbaycandaki Türkmenlerin tarihi 14. yüzyıla kadar aynıdır. 14. asırdan itibaren bu dolaydaki bazı Türkmen toplumları daha doğuya doğru göç edecektir.[2] Her iki devletin de Türk olduğu Osmanlı-Safevi mücadeleleri bu dönemlere damgasını vurmuştur.[3] Anlatılan rivayete göre Bahadın adı şöyle gelişir.

Türkiye'de büyük bir göç dalgası yaşanmaya başlamıştır. Demirci Veli adlı biri de göç edenler arasındadır. Savaşlar arasında Demirci Veli, Çomak Dağının kuytu bir yerine saklanır. O zamanki adıyla Sekiyurt, (bugün Gülveli) denilen yere yerleşir. Kendisi gibi birçok aile daha gelir Demirci Veli'nin yanına yerleşir. Ailelerin çoğalması, dahası oraya yeni bir köy kurulması ihtimalinin olması sebebiyle civara sonradan gelmiş Ermeniler ve Rumları kışkırtır. Demirci Veli, çevresinde toplanan aç, topraksız, evsiz insanlara umut vermeye, direnç kazandırmaya çalışır. Güçleri yettiğince çalışıp geçimlerini sağlamalarını önerir. Hep birlikte hareket ederlerse, kimsenin kendilerine bir şey yapamayacağını anlatır. Herhangi bir Hıristiyan saldırısına karşı da hazırdır. Bahaddin adında gözüpek bir dindar Türkmen genci vardır. Mert,yigit, sevilen biridir. Ermeni ve Rum gibi Hıristiyan köylülerinin kendilerine karşı, gizli bir ordu kurmakta oldugu haberini alan Bahaddin, tez karşı harekete geçer. Güvenilir adamlarıyla görüşür, gerekli hazırlığı görür. Sekiyurtluların silahlanıp ordu kurduğunu öğrenen art niyetli Ermeni ve Rum köylüleri korkuya kapılırlar. "Koca devlete rest çeken adamlar bizi ezer geçer" diyerek seslerini keserler. Bahaddin'in ününü duyan öteki yerlerde geçim süren Şamanist bazı Türkmen aileler de birer ikişer gelir Sekiyurt'a yerleşirler. Yolda da bibirileriyle karşılaştıklarında, "Biz Bahaddin'e sığınacağız, onun için bu tarafa gidiyoruz" derler. Bu göçmenlerin kimi Bahaddin'in yanında kalır kimi de daha batı taraflara gidecektir. Kalanlar, oraya Sekiyurt yerine "Bahaddin'in yeri" anlamında Bahaddin adını verirler. Doğan çocuklarına Bahattin adını koyarlar. Ayrıca Bahaddin'e Moğolca Bağator kelimesinden yiğit, korkusuz,savasçı, bahadır manalarına gelen Bahadır da denildiği söylense de bu doğru olmadığı bilinir. Bahaddin, zamanla halk ağzında uyuma girerek Bahadın olur.[4]

Kültür

1993 yılında Bahadın Kültür Şenliği düzenlenmeye başlanmıştır. 1999 yılına kadar düzenli bir şekilde baskılara ve çıkarılan zorluklara rağmen her yıl şenlikler yapılmıştır. 2000 yılında dönemin belediye başkanı izin verilmediğini iddia ederek şenliklerin yapılmasına engel olmuştur ve belediye başkanlığından halk tarafından seçimle uzaklaştırılana kadar da şenliklerin yapılmasına engel olmaya devam etmiştir. Daha sonra 2004 yılında belediye başkanının değişmesiyle birlikte şenlikler kaldığı yerden tekrar düzenlenmeye devam edilmiştir. Ama verilen bu 4 yıllık ara şenlik ruhunun canlılığını kaybetmesine sebep olmuştur. 2008 yılında 12. Bahadın Kültür Şenliği düzenlenmiştir. 93'ten bugüne kadar olan konukları: Grup Kızılırmak, Özgürlük Türküsü, Ali Asker, Gurup Çığ, İlyas Salman, Musa Eroğlu, Kıvırcık Ali, Arzu, Erdal Erzincan, Mercan Erzincan, Erkan Oğur, Tolga Çandar, Umuda Ezgi, Koma Çıya,Mustafa Özarslan, Yavuz Bingöl, Şekip Şahadoğlu, Şahturna ve daha birçok sanatçı şenlikler kapsamında sahne almıştır. Halil Ergün, Berhan Şimşek, Reis Çelik, Nail Güreli, Mustafa Balbay, Öner Yağcı, Şükrü Erbaş, Ahmet Telli, Ali Yıldırım, Ali Balkız, Yusuf Ziya Bahadınlı, Vecihi Timuroğlu, Fikret Başkaya Erdoğan Aydın ve daha birçok gazeteci, yazar ve sanatçı ile söyleşiler düzenlenmiştir.

Bahadın'da birçok şair ve yazar yetişmiştir. Yusuf Ziya Bahadınlı (Güllüceyi Sel Aldı, Güllüceli Kazım, Gemileri Yakmak, Öyle Bir Aşk, Meclisin içinde Vurdular Bizi, Haçça Büyüdü Hatiş Oldu, Dört Sosyalist Ülke...), Arif Baş (Kısır, Banttaki Ses, Dikenli Gül bahçesi, Her Yönüyle Bahadın, Aşık İbrahim...), Haydar Eroğlu (Bir Zor Zanaat Şairlik...), İbrahim Eroğlu (Kara sarayda Beyaz Adam Fıkraları, Bahadın Fıkraları, Bulut Ağlaması...), Sadık Güvenç (Bahadın Söylenceleri, Yaşasın İhtilal...) Pakize Altan, Ragıp Özcan...

Bahadın Arif Baş Açık Hava Müzesi geçmişi geleceğe taşıyan önemli bir müze olma yolundadır.

Bahadın Kültür Derneği'nin yayın organı Bahadın Dergisi 1992'den bu yana çıkarılmaktadır.

Toplum

Bahadın halkı ulus olarak tarihi kaynaklara göre halis muhlis Türkmen'dir. Bektaşilik ve Alevilik düşünce yapıları halk nezdinde tutulmuştur. Hem toplum kültürü hem de inanç yapısı Azerbaycan ve İran Azerbaycanındaki Türklerle aynıdır. İran'da 16. asırda kurulmuş olan Türk Safevi Devleti'nin Bozok (Yozgat) yöresinden göç eden Kızılbaşlar (veya Kızılbaş Türkmenler) tarafından kurulduğu tarihi kaynaklarla belgelenmiştir.[5]

Coğrafya

Yozgat iline 56 km, Sorgun ilçesine 21 km uzaklıktadır

İklim ve tarım

Beldenin iklimi, karasal-step iklimi etki alanı içerisindedir.

İklime göre buğday ve şeker pancarı yetiştirilmektedir.

Beldede üzüm bağları da bulunmaktadır.

Nüfus

2002 nüfus sayımına göre beldenin nüfusu 5093 tür.

Son yıllarda Bahadın'ın nüfusu azalmakta olup çoğu göçetmektedir. Hatta nüfusu artırmak için çevre köyler Bahadın'a mahalle olarak katılmışsa da nüfus her geçen gün azalmaktadır. 2010 Nüfus istatistiklerine göre Bahadın'ın nüfusu 2.780[6] kişi olarak düşüş yaşamaktadır. Her geçen gün azalan nüfus ile Bahadın kasabası, köyleşmeye doğru yol almaktadır.

Ekonomi

Beldenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.

Genel geçim kaynağı tarım olmakla birlikte hayvancılık son zamanlarda yeniden canlanmaya başlamıştır.

Altyapı bilgileri

Beldede ilköğretim okulu ve lise vardır. Beldenin içme suyu şebekesi vardır ve kanalizasyon şebekesinin yapım çalışmaları devam etmektedir. PTT acentesi ve sağlık ocağı vardır. Beldeye ayrıca ulaşımı sağlayan yol asfalt olup beldede elektrik ve sabit telefon vardır.

Belediye Başkanları

Referanslar

  1. ↑ Milliyet (Nail Güreli)
  2. ↑ Osmanlı Safevi İlişkileri www.sosyalarastirmalar.com/cilt2/sayi6pdf/dedeyev_bilal.pdf
  3. ↑ Safevi Devletini kuranlar http://www.anadolucografyasi.com/sayfa.asp?sayfaID=7
  4. ↑ Bahadin.bel.tr (Sadık Güvenç)
  5. ↑ F. Sümer, Safevi Devleti'nin kuruluşu ve Gelişmesinde Anadolu Türklerinin rolü, Ankara,1976,s.15-42 ve s. 57-84
  6. ↑ Türkiye İstatistiksel Kurumu Resmi Sayfası http://rapor.tuik.gov.tr/reports/rwservlet?adnksdb2&ENVID=adnksdb2Env&report=idari_yapi_09sonrasi.RDF&p_il1=66&p_yil=2010&p_dil=1&desformat=html

Dış bağlantılar

Sorgun beldeleri ve köyleri
Beldeler
Ahmetfakılı • Araplı • Bahadın • Belencumafakılı • Çiğdemli • Doğankent • Eymir • Gedikhasanlı • Gülşehri • Karakız
Köyler

Ağcın • Akocak • Akoluk • Alcı • Alişar • Altınsu • Aşağıcumafakılı • Aşağıemirler • Aşağıkarahacılı • Aşağıkarakaya • Ayrıdam • Ayvalık • Babalı • Bağlarbaşı • Boğazcumafakılı • Burunören • Büyükeynelli • Büyükkışla • Büyükören • Büyüktaşlık • Caferli • Cihanşarlı • Çakırhacılı • Çamurlu • Çatmasöğüt • Çavuşköy • Çavuşlu • Çayözü • Dişli • Doğanlı • Duralidayılı • Emirhan • Erkekli • Faraşlı • Garipler • Gevrek • Gökiniş • Gököz • Gözbaba • Gümüşkavak • Güngören • Günpınar • Günyazı • Halilfakılı • İdrisli • İkikara • İncesu • İsafakılı • İsmailhacılı • Kapaklı • Karaabalı • Karaburun • Karakocaoğlu • Karalık • Karaveli • Kayakışla • Kepirce • Keser • Kodallı • Kodallıçiftliği • Küçükeynelli • Küçükköhne • Küçüktaşlık • Külhüyük • Mahmatlı • Mansuroğlu • Mehmetbeyli • Mirahor • Muğallı • Ocaklı • Osmaniye • Peyniryemez • Salur • Sarıhacılı • Sarıhamzalı • Sivri • Sorguntatlısı • Sungur • Şahmuratlı • Taşpınar • Temrezli • Tiftik • Tulum • Tuzlacık • Veliöldük • Yaycılar • Yaylalık • Yazılıtaş • Yukarıemirler

This article is issued from Vikipedi - version of the 9/14/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.