Gürcistan coğrafyası

Gürcistan coğrafyası
Kıta	Güneybatı Asya
Bölge	Kafkasya
Koordinatlar	42°00′K 43°30′D / 42°K 43.5°D / 42; 43.5
Yüzölçüm	dünyada 121. sırada 69,875 km² Kara : {{{kara}}} % Su : {{{su}}} %
Kıyılar	310 km
Sınırlar	Rusya 723 km, Azerbaycan 322 km Türkiye 252 km Ermenistan 164 km Toplam 1461 km
En yüksek nokta	Şhara 5.068 m
En alçak nokta	Karadeniz 0 m
En uzun nehir	Kura Nehri 1,364 km
En büyük göl

Gürcistan, Karadeniz'in doğu ucunda Kafkas Dağlarının güney kesiminde yer alır.

Yüzey Şekilleri

Genellikle dağlık olan Gürcistan yüzey şekilleri bakımından üç bölgeye ayrılır. Kuzeyde bir set gibi uzanan Büyük Kafkaslar, doğuya doğru yükselen ve derin boğazlarla birbirinden ayrılan bir dizi koşut ve çapraz dağ kuşağından oluşur. Bölgenin görkemli dorukları arasında Şhara (5.068 m), Rustaveli (4.960 m), Tetnults (4.852 m) ve Uşba (4.700 m) sayılabilir. Bokovoi Sıradağlarında sönmüş bir yanardağ olan Kazbek (Mkinvari, 5.033 m) bulunur. Buzlarla kaplı dağ yamaçlarından birçok akarsu iner. Daha güneydeki büyük yapısal çöküntünün Karadeniz kıyılarına yakın kesimlerinde Kolhida Ovası yer alır. Enguri, Rioni ve Kodori ırmaklarının taşıdığı birikintilerle kaplı olan bu ovadaki bataklıkların kurutulmasıyla geniş ve verimli ekin alanları kazanılmıştır. Ovanın doğusunda çöküntü alanını boydan boya geçen Mesheti ve Lihi gibi sıradağlar yükselir. Büyük ve Küçük Kafkaslar'ı birbirine bağlayan bu sıradağlar, aynı zamanda Karadeniz ve Hazar Denizi havzaları arasındaki su bölümü çizgisini oluşturur. Daha içeride dağlarla ve löslü topraklarla kaplı yüksek bir plato yer alır. Kartli Ovası olarak bilinen bu platodan Kura Nehri ve kolları geçer. Gürcistan'ın en güneyindeki bölgeyi Küçük Kafkaslar kaplar. Dar ve bataklık kıyı ovasından başlayan plato ve sıradağlar Didi-Abuli'de 3.301 m'ye ulaşır.

İklim

Kafkaslar'ın oluşturduğu doğal engelle kuzeydeki soğuk hava kütlelerinden korunan Gürcistan, yıl boyunca Karadeniz'den gelen sıcak ve nemli hava kütlesinin etkisi altında kalır. Ülkenin batı kesiminde nemli bir astropik deniz iklimi egemendir. Doğuda ise hafif nemlilikten kuraklığa kadar değişen farklı özelliklerde tropikaltı iklim kuşakları görülür. Batı kesiminde 1.000-2.000 mm arasında değişen yıllık yağış miktarı, iç kesimdeki düzlüklerde ve dağ eteklerinde 400-700 mm'ye kadar iner. Kışlar genellikle yumuşak geçer.

Gürcüistan Topoğrafyası

Gürcistan'ın uydu görüntüsü, Mayıs 2003.

Bitki örtüsü ve hayvan varlığı

Gürcistan'ın yaklaşık üçte biri orman ve çalılıklarla kaplıdır. Batıdaki ormanlar pitsunda çamı, meşe, kestane, kayın, Kafkas Göknarı, dişbudak, ıhlamur gibi değişik ağaç türlerini içerir. Ormanların daha seyrek olduğu doğu kesiminde yer yer çalılıklarla kaplı stepler uzanır. Yüksek kesimlerde Alp tipi bitki örtüsü egemendir. Ormanlık kesimlerde Kafkas geyiği, vaşak, ayı, kurt, yaban domuzu, tilki gibi hayvanlar yaşar. Kuş türleri arasında ardıç kuşu, akbaba ve atmaca sayılabilir. Irmak ve dağ göllerinde bol miktarda alabalık bulunur.

Kaynaklar

• Encyclopædia Britannica Fifteenth Edition