Selim, Kars

Şu an için tarih öncesine ait araştırmalar, son sözü söyleme olanağı verecek yeterlilikte olmamasına rağmen Kars ve yöresinin çok eski tarihlerden itibaren yerleşim merkezi olduğu kanıtlanmış durumdadır. İlçenin Kars merkezine yakınlığı yerleşim yeri itibarıyla uygunluğu bu tarihi beraberliği devam ettirdiği sonucunu doğurmaktadır.

Bölge Urartu egemenliğine geçer M.Ö. 145 yıllarında İskitlerin egemenliğinden sonra Azaklar M.S. 5. yüzyılda bölgenin hakimi olmuşlardır.

430 yılında Sasani İmparatorluğu Kars ve yöresini denetimine alır. Bölge uzun süre Sasaniler, Bizans ve Müslümanlar arasında mücadele alanı olmuştur. 1000 yılına doğru Selçuklular Anadolu’ya gelmeye başlamış ve Bizans İmparatorluğu ile olan mücadele 1064’te Kars’ın, 1071’de ise Malazgirt’in kazanılması ile Türklerin ilk ve uzun süreli bölgeye girmelerinin temelini oluşturmuştur.

1153’te Gürcüler, 1239’da Moğollar daha sonra Timurlular, Karakoyunlular ve Akkoyunlular'ın eline geçen Kars ve yöresi 1502’de ise Safavilerin denetimindedir. Safaviler ve Osmanlı İmparatorluğu arasındaki mücadele bölgedeki birçok tarihi eserin yok olmasına yol açmıştır. Kanuni Sultan Süleyman zamanında Irak seferi ile bölge kesin olarak Osmanlılara geçmiştir. 1823’te İranlılarla yapılan Erzurum Antlaşması'ndan sonra bölgede Çarlık Rusyası ile mücadele başlamıştır.

1855 Kırım, 1877-1878 savaşları sonucunda 1918’de Brest Litovsk Antlaşması yapılmış, ardından Ermeni tehdidi ve saldırıları bölgeyi harabe haline getirmiştir. Selim, Mustafa Kemal Atatürk’ün başlattığı İstiklal Savaşı ile 30 Eylül 1920’de Ermeni işgalinden, ilçeye giren ilk birliğin komutanı Şehit Yüzbaşı Reşit Balkanlı tarafından kurtarılmıştır.

Cumhuriyetin ilanı ile 1957 yılına kadar nahiye olarak Sarıkamış İlçesine bağlı iken 27 Haziran 1957 tarih ve 9644 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7033 Sayılı özel Kanunla ilçe statüsü kazanmıştır.

Selim ilçesinin 52 tane köyü vardır. Demografik yapı olarak Türkler, Kürtler ve Zazalar'dan oluşur.

Selim kent merkezinde ağırlıklı olarak Karapapak Türkleri ikamet etmektedir. Bunlar Oğuz boylarıdan olan oğuz Türkleriden bir kol olarak, daha ziyade Bolşevik ihtilalinden sonra Rusya ve Gürcistan'dan Kars'a gelelerek yerleşen Türk boyudur. İlçede birde kalabalık olarak yaşayan Kıpçak Türkü olan Posoflular vardır. Yaşam tarzı olarak kendi dil ve ananelerini yaşatmaktadırlar.

Selim ilçesi Allahuekber Dağları'nın eteklerindeki büyük platoda kurulmuştur, düzlük bir yerleşim alanı vardır. Su kaynakları oldukça boldur. Kars çayının ana domarlarını bu ilçeden çıkan kaynaklar oluşturmaktadır. Rakımı 1800 metredir, kışları soğuk ve karlı, yazları ise serin geçer. Karasal bir iklim hakimdir.

İlçede tarım olarak karasal iklim şartlarından dolayı daha ziyade arpa ve buğday ekilmektedir. Bunların yanında şeker pancarı, patates ve çeşitli bostan sebzeleri yetişmektedir. Hayvancılık olarak daha ziyade büyükbaş hayvancılık yapılmaktadır. Meraların azalması ve yayla kültürünün gün geçtikçe kaybolması nedeniyle küçükbaş hayvancılık meralara zarar verdiği için artık yok denecek kadar azdır. Bir de Selim'e özgün kaz yetiştiriciliği vardır. Fakat bu yetiştiricilik fenni değil, klasik olarak her ailenin kendi çabalarıyla yetiştirilen hayvanlardır. Genel olarak kışın et ihtiyacının karşılanması amacına yönelik bu kaz besiciliği Kars'a özgü bir tarzdır.

İlçe de eğitim-öğretim açısından ileri seviyede bulunan Kars bölgesinin özelliklerini yansıtmaktadır. İlçe merkezinde olduğu kadar köylerde de okumaya karşı giderek artan bir eğilim görülmektedir. Eğitim ve kültürün gelişmesi ve haberleşme araçlarının her yere ulaşması neticesinde sosyal yapı değişmektedir.

İlçede, 2001 yılı verilerine göre, toplam 5333 öğrenciye 198 öğretmenle eğitim verilmekte olup,bunlardan 1497 öğrenci ve 53 öğretmen ilçe merkezinde, kalan 3836 öğrenci ve 145 öğretmen köylerde bulunmaktadır.

İlçe Halk Eğitim Merkezi ve Akşam Sanat okulunca giyim, makina nakışı, halı, trikotaj, bilgisayar, saz-bağlama, folklor, daktilograf, el sanatları, fen liselerine hazırlık, üniversite hazırlık, okuma yazma gibi eğitici ana dallarında kurslar verilmektedir.