Kurumsal iktisat

Kurumsal iktisat 20. yüzyıl başlarında ABD'de ortaya çıkartılan ve geliştirilen bir ekonomik düşünce ekolüdür. Entelektüel temelleri Thorstein Veblen, John Rogers Commons ve Wesley Clair Mitchell ortaya atılmakla beraber zaman içerisinde çok geniş bir düşünce yelpazesini içersine almış bulunan bir ekonomik dusunce sisteminin adıdır.

Tanım

Kurumsal iktisat esasen Neo-Klasik ve Marksist iktisadın görüşlerine alternatif fikirler üretme üzerinde yoğunlaşmış bir iktisadi düşüncedir. Bu düşünce akımına göre iktisat bilimi interdisipliner bir bilim dalıdır. İktisadi olayları incelerken sosyoloji, psikoloji, siyaset, maliye, yönetim, tarih gibi bilim dallarından yararlanılmalıdır. İktisadi olayların ve faaliyetlerin gelişiminde kurumların önemi büyüktür. Özellikle mülkiyet, piyasa yapısı gibi kurumlar ekonomik gelişme açısından oldukça önemlidir. Ekonomide istikrar için devletin ekonomiyi sürekli olarak izlemesi ve yönlendirmesi gerekli olup gelir dağılımının düzeltilmesi için de devlet müdahalesine ihtiyaç vardır.

Kurumsal iktisadın gelişimi I. Dünya Savaşından sonra hız kazanmıştır. Bu konuda özellikle Amerika Birleşik Devletleri’nde bir dizi konferans düzenlenmiş ve kurumsal iktisat alanında önemli adımlar atılmıştır. Kurumsal iktisat kavramı ilk olarak 1918 yılında Amerikan İktisat Derneğinin[1] yıllık toplantısında kullanılmıştır.

Kısımları

Kurumsal iktisat iki kısma ayrılarak incelenmektedir.

Eski kurumsal iktisat

"Eski kurumsal iktisat" birbirinden bağımsız pek çok fikir adamının Neo-Klasik iktisada getirdiği eleştirileri konu edinmektedir. Eski kurumsal iktisat iktisadi olayların dinamik bir yapı sergilediğini bu yüzden de iktisadi kural ve kurumların zaman içerisinde değişmesi gerektiğini vurgulamışlardır.[2]

Eski kurumsal iktisat'ın en önemli temsilcileri:

Yeni kurumsal iktisat

Yeni kurumsal iktisat ekonomik düzenin sağlanması için kural ve kurumların önemine işaret eden çeşitli iktisat okullarının ortak adıdır. Bu bağlamda ekonomik yaşamda düzenin sağlanması için kural ve kurumların önemine işaret eden muhtelif iktisat okulları yeni kurumsal iktisat içerisinde incelenmektedir. Yeni kurumsal iktisat ise Oliver Williamson’un[3] 1975 yılında yayınladığı "Markets and Hierarchies: Analysis and Antitrost Implications (Piyasalar ve Hiyerarşiler: Çözümleme ve Antitröst İçerimler)" isimli eserinden sonra popüler olmuştur. Yeni kurumsal iktisat kavramını ilk kullanan Williamson olmasına karşın yeni kurumsal iktisatın fikri temellerinin Coase’un 1937 yılında yayınladığı "Tha Nature of the Firm (Firmanın Doğası)" adlı makalesi ile atıldığı ifade edilmektedir

Yeni Kurumsal İktisat içerisinde incelenen iktisat okulları ve temsilcileri:

Kaynakça

  1. "Amerikan İktisat Derneği". 13 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2006.
  2. "Eski Kurumsal İktisat". 20 Haziran 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2006.
  3. "Oliver_Williamson". 13 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2006.
  4. "Freiburg İktisat Okulu". 12 Aralık 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2006.
  5. "Friedrich August von Hayek". 13 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2006.
  6. "Anayasal iktisat". 2 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2006.
  7. "James M. Buchanan". 13 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2006.
  8. "Arşivlenmiş kopya". 25 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2006.
  9. "Ronald Coase". 13 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2006.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.