Hipnoz (albüm)

Hande Yener, Ekim 2008'de Studio Live'da "İp" şarkısını seslendirirken.

2006'da yayımladığı dördüncü stüdyo albümü Apayrı ile tarzını elektronik müziğe doğru kaydıran Hande Yener, aynı yıl çıkardığı Hande Maxi adlı EP'sinde house müzik tarzını kullandı.[1][2] 2007'de çıkardığı beşinci stüdyo albümü Nasıl Delirdim? ile ise tamamıyla elektronik müzik yapmaya başladı.[3] Aralık 2007'de, Hande Yener'in bir sonraki albümü için çalışmalara başladığı öğrenildi.[4] Mart 2008'de şarkıcı, yeni albümünü yıl sonunda yayımlamayı planladığını ve yeni denemeler yapacağını söyledi.[5] Hürriyet yazarı Onur Baştürk 7 Nisan 2008 tarihli yazısında, Yener'le bir konser öncesinde karşılaştığını ve şarkıcının Mayıs ayında yeni albümünü çıkaracağını söylediğini yazdı. Bunun üzerine Baştürk, Yener'e neden bu kadar sık albüm çıkardığını sordu. Yener ise soruya yaptığı müziğin bunu gerektirdiği, müziğini sürekli güncellemesi gerektiği şeklinde cevap verdi.[6] 2008'in Mayıs ayı başlarında Yener, saçını pembeye boyatarak Kemal Doğulu'ya çektirdiği albüm fotoğraflarını paylaştı. Fotoğraflarda Amerikalı müzisyen Marilyn Manson'ın etkisinin olduğu konuşuldu.[7][8]

27 Mayıs 2008'de Hande Yener, altıncı stüdyo albümü Hipnoz'u Erol Köse Production etiketiyle yayımladı. "Hipnoz'u yazarken her şeyin bir zamanı olduğunu ve o zamanı da aslında bizim belirlediğimizi düşündüm. Bazı şeylerin gerçekleşmesi için, şartların da değişmesi gerekiyordu. Anlatmak istediğim çok şey vardı. İçimi dökmeye karar verdim."[9] ifadeleriyle albümdeki söz yazarlığından konuşan Yener, toplam on şarkılık elektronik müzik tarzındaki albümün sekiz şarkısının sözlerini tek başına yazdı.[10] Diğer iki şarkı, "İyi Günler" ve "Kumar (Putlar)"ın sözlerini ise Mor ve Ötesi grubunun solisti Harun Tekin'den aldı.[11] Albümün tüm besteleri, aranjeleri ve kayıt işleri Erol Temizel tarafından yapıldı, kayıt stüdyosu olarak T-Ekspres Stüdyoları kullanıldı. Yener ile Temizel, albümün yapımcılığını da birlikte üstlendi.[11] Yener, "Gece Gündüz" şarkısını o sıralar sevgilisi olan Kadir Doğulu'ya ithafen yazdı.[12] Gerçekliği ve yalanların insanı sadece anlık idare ettiğini anlatan "Pinokyo" şarkısının kayıtlarında ise çocukluğunun aklına geldiğini, oturup ağladığını ifade etti.[12] "Yaban Gülü", kendisinin acı çektiği bir durumda ortaya çıktı, ancak daha sonra böyle bir şarkısının olması sayesinde sevinç olarak geri dönüş yaptı. Müzik eleştirmenlerinin Yener'in meslektaşlarına bir gönderme olarak nitelendirdiği Erol Temizel eşliğindeki "Burdayım", 17 yaşındaki Hande'yi yeniden konuşturdu ve hâlâ onun hayatla barışık olduğunu fark ettirdi.[13][14] Hipnoz, Yener'in "hayatta her an her şey olabilir" düşüncesini konsept olarak edinir. Şarkıcı bu durumla ve albümle ilgili olarak şunları söyledi:

"Müziğe dair öğrendiğim birçok şeyi bu albüme yansıttım. Sözlerini yazdım, felsefesini oluşturdum. Dolayısıyla bu albüm benim iyileşme albümümdür. Nasıl Delirdim?'den sonra artık beni tedavi edecek şeyin müzik olduğunu gördüm. Artık hayatta her şeye geniş bakıyorum. O yüzden kendi sınırlarımı çok zorlayarak yaşıyorum. Şarkıların sözlerini de bu bakış açısıyla yazdım. Dolayısıyla albümün genel konseptine 'hayatta her an her şey olabilir'i taşıdım. [...] Toplum olarak bizim pozitif müzik yapan birilerine ihtiyacımız var. Hem ritmiyle, hem sözleriyle bu insanları çok rahatlatacak bir albüm. O yüzden adı Hipnoz. Nasıl Delirdim?'de agresiftim, şimdi daha dingin ve huzurluyum. Müziğim de öyle. Dolayısıyla Hipnoz'un çok depresif birisini açabileceğini düşünüyorum. [...] Bu albüm her anlamda kendimi görmeme neden oldu. Mesela şu an kendimi şarkıcı gibi hissediyorum. Meğer ben bugüne kadar sesimi çok doğru ve profesyonel kullanmamışım. Elektronik müziğin içine girince bunu gördüm, öğrendim. Çünkü elektronik müzik çok zor."[12]

Sesine özel ses efektleri uygulanan ve Hipnoz albümünü deneysel bir albüm olarak gören Hande Yener, bu deneyin Nasıl Delirdim? albümüne göre daha bilinçli bir deney olduğunu söyledi.[15][16] Nasıl Delirdim?'de tam olarak deliren bir kadın olduğunu söyleyerek Hipnoz'un iyileşme dönemi olduğuna dikkat çekti.[17] Albüm, Türkiye'de D&R tarafından derlenen en çok satan albümler listesine 10 numaradan giriş yaptı.[18] Haziran 2008'in ilk iki haftasında 5 numaraya yükselerek ulaşabildiği en yüksek sıraya ulaşmış oldu.[19][20] Sonraki hafta 9 numaraya, bir sonraki hafta 10 numaraya gerileyerek listeden çıktı.[21][22][23] Bağlantılı Hak Sahibi Fonogram Yapımcıları Meslek Birliği (MÜ-YAP) tarafından açıklanan 2008 albüm satış rakamlarına göre Hipnoz, Türkiye'de 40.000 kopya satarak yılın en çok satan otuz üçüncü çalışması oldu.[24]

Hipnoz, müzik eleştirmenlerinden karışık geri dönüşler aldı. Müzik sitesi Gerçek Pop, albümü "[Hande Yener] poptan uzaklaştıkça üstüne gelen piyasaya bir tepki" olarak nitelendirip beş üzerinden üç yıldız verdi. Albümün en iyi şarkılarının "İyi Günler" ve "İp" olduğunu, yalnızca Yener'in hayran kitlesini memnun edeceğini yazdı. Nasıl Delirdim? ile bir karşılaştırma yaparak, Yener'in şarkıların söz yazımında tek başına hareket etmesinin iyi olmadığına dikkat çekti.[13] Radikal için yazan Kahraman Çayırlı, olumlu bir eleştiri sundu. Albümde "kabuğunu kırmaya çalışan bir kadın" olduğundan söz etti ve albümü şarkıcının "müzik yolculuğundaki güzel duraklarından biri" olarak tanımladı. Ayrıca şarkıları üst üste defalarca kez dinlenilmesini tavsiye etti.[25] Radyocu Michael Kuyucu, şarkıcının popüler kültürden uzaklaştığını not düşerek albümle birlikte sıcak, samimi, meydan okuyan Hande Yener'in yerini cool ve duygusuz bir Hande Yener'e bıraktığını ekledi. Kuyucu, elektronik müzik adına kaliteli bir iş yapıldığını ancak ticari başarının düştüğünü, şarkılarda melodi ve duygusal seremoni olmadığını, albümün birbirine benzeyen şarkılardan oluştuğunu yazdı.[10] Köşe yazarı Naim Dilmener, albümü sıkıcı bularak Yener için şu yorumu yaptı: "Popun altın kızıydı. Poptan vazgeçip, daha dar bir çerçevede talep gören elektroniğe tamamen teslim olması çok tuhaf." Billboard Türkiye yazarı Atilla Aydoğdu ise albüm için "Şarkılar değil müzik ön planda ama bu tek başına bir şey ifade etmez. [...] Şarkı sözleri git gide didaktik oldu." şeklinde bir görüş sundu.[1] Akşam gazetesi için yazan Mehmet Özdoğan, 2013 yılında paylaştığı bir yazısında, albümdeki şarkıların Amerikalı şarkıcı Madonna'nın Confessions on a Dance Floor (2005) albümünde yer alan şarkılarla arasında açık ve net benzerlikler olduğunu kaydetti.[26]

Albüm çıkmadan önce çıkan bazı haberlerde, Yener'in yeni albümün ilk klibini "Pinokyo" şarkısına İtalyan yönetmen Luca Tommassini yönetmenliğinde İtalya'da çekeceği yazıldı.[27] Fakat albümün yayımlanmasından sonra çıkan haberlerde, çıkış şarkısının "Hipnoz" olduğu ve ilk klibin de bu şarkıya çekildiği öğrenildi. Her türlü kötülüğün, negatifliğin, karamsarlığın, olumsuzluğun üstesinden aşkla gelinebileceğini anlatan "Hipnoz" şarkısının klip çekimlerinin büyük kısmı İstanbul Büyük Londra Oteli'nde gerçekleştirildi, yönetmenliğini albümün sanat yönetmeni de olan Kemal Doğulu üstlendi.[12][28] Klip için Yener, bir hipnoz çarkına bağlanarak döndürüldü.[29] Klip gösterime girdikten birkaç gün sonra, 19 Haziran 2008'de sadomazoşizm ögeleri içerdiği gerekçesiyle Türkiye'de Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) tarafından yayınının durdurulduğuna dair bazı haberler çıktı.[30] Yener, haberlerin doğru olmadığını, klibinin yasaklanmadığını belirtti ve haberleri komplo olarak nitelendirdi.[31] Çıkan haberlerden sonra televizyonlarda klibin yayınının durduğunu ifade etti.[32] İlerleyen tarihlerde, RTÜK'ten alınan bir belge ile klibe yayın yasağı uygulanmadığı ortaya çıktı.[33]

Hande Yener'in 2002'de Sen Yoluna... Ben Yoluma... albümüyle çalışmaya başladığı müzik şirketi Erol Köse Production'a karşı enerjisinin düşmesi üzerine, şarkıcı şirketten ayrılmak istediğini belirtti.[34] Bu sırada Hipnoz albümü çıktı. Yener'e göre bu sebepten ötürü albüm çıktıktan sonra albümle çok ilgilenilmedi. Yaşanan anlaşmazlıklar sonucunda şarkıcı, şirketle olan anlaşmasını tazminat ödeyerek feshetti.[35] Ayrılık haberi Ekim 2008'de doğrulandı.[36] Bunun üzerine birçok şirket, Yener'e anlaşma teklifinde bulundu.[37] 1 Kasım 2008'de Hande Yener, Avrupa Müzik ile iki albümlük bir anlaşma imzaladı.[38] Böylece Hipnoz, şarkıcının Erol Köse Production'dan çıkan son stüdyo albümü oldu.

• Hande Yener – şarkıcı, yapımcı, söz yazarı
• Erol Temizel – besteci, aranjör, vokal, yapımcı, miks, mastering, kayıt
• Harun Tekin – söz yazarı
• Erol Köse – yapımcı (Erol Köse Production yöneticisi)
• Erol Köse Production (Üçüncü Göz Ltd. Şti.) – yapımcı şirket
• TPA – yapım
• T-Ekspres – stüdyo
• Kemal Doğulu – fotoğrafçı, sanat yönetmeni, stilist, saç, makyaj
• Selim Baklacı – kostüm
• Kadir Doğulu – menajer
• FRS – baskı

Yapım görevlileri, Hipnoz albüm kitapçığından alınmıştır.[11]

• Hipnoz13 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. – Discogs