Fener Rum Erkek Lisesi

İstanbul'un fethinden sonra Bizans'ın yönetici sınıfı ve tüccarları kenti terk ederek Ege adaları, İtalya ve Fransa'ya sığındı. Dönemin padişahı Fatih Sultan Mehmet, 1454'te, tüm İstanbullu Ortodoksları kente geri çağırdı. Bu çağrısını bir fermanla resmileştiren padişah, Ortodoksların kendi dillerinde eğitim yapabileceklerini, patrikhanelerini yeniden ihya edebileceklerini ve tüm ibadetlerinin eskiden olduğu gibi serbestçe yerine getibileceklerini bildirdi. Bunun üzerine İstanbul'dan ayrılan eski Bizanslılardan bazıları, kente geri döndü.

Patrikhane, Havariyyun Kilisesine yerleştirildi. Daha sonra Fethiye Kilisesine (günümüzdeki Fethiye Camii) nakledilen Patriklik makamı son olarak Fener'deki, bugünkü yerine taşındı. Patrik Gennadios ile Fatih Sultan arasında yapılan anlaşma gereği 1454'te Fener sınırları içinde bir okul kuruldu. Osmanlı, bu eğitim kurumuna geniş olanaklar sağladı. Bu okulda pek çok yönetici, baştercüman, patrik ve din görevlisi yetişti.

Osmanlı döneminde okulun müdürleri din görevlileri arasından seçilirdi.Okutulan dersler teolojik ağırlıklıydı. Bunun yanı sıra antik ve çağdaş felsefe ve edebiyat dersleri de mevcuttu. Okulun hocaları arasında da çok ünlü yazar ve araştırmacılar bulunuyordu. Bunlardan baba ve oğul Zigomolar , Teofilos Koridaleus, Aleksandros Mavrokordatos, Avgenios Vulgaris ve Konstantin Kumas, dünyaca ünlü isimlerdi.

Okul, 1861´den sonra klasik eğitim veren bir liseye dönüştü. 1903´te okulun bünyesine, ilkokul öğretmeni yetiştirmeye yönelik, klasik filoloji ve pedogoji eğitimi veren bölüm eklendi.

Okul, cumhuriyetten sonra Fener Rum Erkek Lisesi adını aldı. Okulun, hemen bitişiğinde, Tevkii Cafer Mektebi Sokak´ta bulanan bir binada ise kız öğrencilere eğitim veriliyordu. Okulların karma olmasına karar verildikten sonra kız öğrenciler, Fener Rum Erkek Lisesi binasına taşındi.

Okulun öğretim dili Türkçe ve Yunancadır. Okul, 4+1 yıllık eğitim vermektedir. Zoğrafyon Rum Lisesinden sonra en fazla öğrenciye sahip ikinci Rum okuludur.

Okul, Sancaklar Yokuşu’nda bulunmaktadır. Okulun bulunduğu arsa, okulun mezunlarından olan Moldova Prensi Dimitri Kantemir'e aittir. Binanın mimarı Kostantin Dimadis'tir. Binanın yapımında Marsilya'dan getirilmiş kırmızı tuğlalar ve granit kullanmıştır. Avrupa'nın çeşitli ülkelerinde şatolar yapan Dimadis, eseri beş sene içinde bitirmiştir. Binanın yapımı, dönemin parasıyla 17.210 lira tutmuştur. Okul, giriş katı da dahil olmak üzere 4 kattan oluşur ve 3020 m² kullanılabilir alana sahiptir. Binanın kubbesinin yerden yüksekliği 40 metredir. Binanın kuşbakışı görünümü bir kartalı andırır. Binanın girişinde ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΜΕΓΑΛΗ ΤƱ ΓΕΝƱΣ ΣΧΟΛΗ (Patrikaneye Bağlı Büyük Okul) yazmaktadır.

İstanbul'un en güzel yerlerinden birinde yer alan okul, gerek mimari yapısı gerekse tarihsel değeri ile İstanbul’un en görkemli binalarından biridir. Fener sırtlarındaki yüksek tepe üstüne inşa edilen eser, geniş ve yüksek cephesi, kırmızı tuğlaları ve ortasındaki kubbeli kalın bir kulesiyle dikkatleri çekmektedir. Büyüklüğünden dolayı yapı, daha küçük olan İstanbul Ortodoks Patrikhanesi zannedilir.

Wikimedia Commons'ta Phanar Greek Orthodox college ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Resmî site
• İstanbul Rum azınlığı ile ilgili bir site
• Gezi sitesi