Eastbourne

Eastbourne, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Güney Doğu bölgesinde iki-seviyeli ("shire" tipi) East Sussex Kontluğu'na bağlı olup ikinci seviyeli Eastbourne Borough İdaresi'nin merkezi olan bir kenttir.

Başlığın diğer anlamları için Eastbourne (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Eastbourne
Kent
Eastbourne

Eastbourne'un East Sussex içinde konumu
Ülke Birleşik Krallık
Kurucu Ülke İngiltere
Bölge Güney Doğu İngiltere
"Shire" Kontluk East Sussex Kontluğu
İkinci-seviye'de "borough" Eastbourne Borough
Nüfus
 (2001)Nüfus Sayımı
 • Kent
 89,667
Zaman dilimi UTC±00.00 (BAZD)
 • Yaz (YSU) UTC+01.00 (BAYZD)
Alan kodu 01323

Coğrafi konum

Eastboune kenti Manş Denizi kıyısından Hastings ve Brighton arasında bir sahil şehridir. Londra merkezinin 87 km güney-güney doğusunda bulunur. Kent Beachy Head burnu kireç taşı yraları ile sona eren "South Downs" tepelerinin doğu ucundadır ve yarlarla fena hava şartlarından yerel olarak korunaklıdır. Bu nedenle Eastbourne kenti güney İngiltere sahillerinin en iyi havalı ve en çok güneş çeken tatil şehri olarak isimlendirilmiştir.

Tarihçe

Eastbourne 19. yy'dan önce Bronz çağından itibaren "Burne" deresi doğusunda kurulan "East Bourne" adlı ufak bir köy yerleşkesi idi. Bu dere günümüzde de "Motcombe Parkı"'ndan geçip denize dökülmektedir. Köy ve civarındaki en önemli iktisadi faaliyet tarım ve balıkçılıktı. Köy ve etrafındaki araziler Devonshire Dükleri sahipliliği altında idi.

Bu köyün deniz kenarı tatil yeri olması Doktor Russell adlı bir doktorun denizde yüzmenin salgı bezleri hastalıklarına iyi geleceğini iddia etmesi ve özellikle Brighton plajını tavsiye etmesiyle başlamaktadır. Brighton'a yakın olan Eastbourne bu moda kürden faydalanmıştır. Kentin ilk önemli deniz tatili ziyaretçilerinin 1780'de Kral III. George'un üç oğlunun bu kentte tatil almaları ile olduğu bildirilmektedir. Böylece 19. yy başlarında itibaren Eastbourne bir deniz kürü ve tatili merkezi olmaya başlamıştır.

19. yy. başlarında Napolyon'un istilasını önlemek için kentin içinde bir tabya ve sahil yakınlarında denizde bir "Wish Kulesi" adlı bir "Mortello Kulesi" yapılmıştır.

Kentin 1849'da demiryolu sistemine bağlanması bu kentin deniz kıyılaraini Londra günübirlikçilerine de açmıştır. Bu talebı karşılamak için, kent arazilerin sahibi 7. Devonshire Dükü Henry Currey adlı bir mimarai tutatark yeni bir şehir planı yaptırmıştır ve bu planın ana sloganı "centilmenler için centilmenler tarafından yaptırılan kent" olmuştur. Bu plana uygun olarak kentin nüfusu 1851'de yaklaşık 4.000'den 1891'de 35.000 yakınlarına çıkmıştır. 1883'te kentte bir "Belediye Borough" olarak bir yerel idare kurulmus ve 1886'da bu yerel idare için yeni bir "Yerel İdare Merkezi" yaptırıkıp açılmıştır. Bu kontrollü gelişme 20-30 yıl daha da devam etmiştir. Günümüzde bile bu kontrollü gelişme devam etmektedir, Devonshire Dükü arazisi olan şehrin deniz sahiline hala da izinsiz dükkân yapılması yasaklanmıştır.

II. Dünya Savaşı başlarında güney İngiltere'nin Hitler tarafından istila olasılığı dolayısıyla kent büyük bir nüfus düşüşüne sahne olmuştur. Bu savaşta Alama hava bomdardımanları da Eastbourne'u uygun hedef olarak görmüş ve kent "güney doğu İngiltere'in en çok bombalanan kenti" olarak isim yapmıştır. 1941'den 1944'te Normandiya Çıkarması'na kadar kent "Kanada" askeri güçlerine merkez olmuştur.

Savaştan sonra kentin gelişmesi devam etmiş; yeni özel sahipli evler ve yerel idare tarafından kiralık ev sağlamak için yapımlarıyla kente birkaç büyük semt eklenmiştir. 20. yy ikinci yarısında eski Pococks malikanesinin yıkılıp yerine lüks yeni evler yapılmasına ve sahilin doğusunda 19 kat yükseklikte lüks apartman yapılmasına izin verilmesi, 1965'te, 1999'dan beri "Eastbourne Cemiyeti" adını alan, şehrin karaketerini ve çevresini korumayı hedef alan halk hareketi cemiyetinin doğmasına neden olmuştur. Bu cemiyet bir işçi sendikasının modern camdan duvarlı bir konferans merkezi yaptırmasına engel olamamıştır. Ama Polegate'de bulunan rüzgar değişrmeninin yıkılıp yeni modern lüks apartman binası yapılmasına engel olmuştur.

1981'de kentin eski merkezini büyük bir kısmı yıkılarak "Arndale Merkezi" adlı bir kapalı alışveriş merkezi kurulmuştur. 1990'li yıllarda kentin doğusunda bir kırsal alan olan "Crumbles" yeni yapımlara hedef olmuş ve günümüzde "Sovreign Harbour" adı verilen, lüks apartmanlar, birkaç bin lüks ev, bir marina ve çok sayıda dükkân kurulu, bir semt haline gelmiştir. 2009'da kent merkezinde yeni "Towner Sanat Merkezi" açılmıştır. Günümüzde Arndale Alışveriş merkezinin genişletilip büyütülmesi ve kent etrafında bazı yolların değiştirilerek kent için bir çevre yolu yapılması projeleri kent halkının ilgisini çekmektedir.

Ekonomi

Eastbourne civarında küçük sanayi siteleri bulunmakla beraber, kentin ekonomisi en çok dahilî deniz tatili turizmine ve yabancı öğrencilere verilen İngilizce okul ve kurslarına bağlıdır.

Dahili deniz sahili turizmini çeken 6,4 km uzunluğunda çakıllı plajlardır ve sahil kenarlarında oteller ve pansiyonlarla dolu sahil şerididir. Eastbourne Eğlence Rıhtımı kentin en önemli gelir kaynağı olan bu faaliyete bir sembol olmaktadır.

Kente iklim ve havanın nispi güzelliği kente çektiği halk ile kentin ekonomisi için önemlidir. 19. yy'da bu iyi hava ve iklim, kentte çok sayıda yatılı özel okul açılmasına neden olmuştur. Bunların sayısı çok azalmakla beraber bunların yerine günümüzde kentte çok büyük sayıda özel İngilizce öğretim okul ve kursu açılmıştır. Bunlar çok sayıda Avrupa'dan genç öğrenci çekmekte ve bunların harcamaları kentin ekonomisine büyük katkıda bulunmaktadır.

Diğer taraftan kentin Londra'ya yakınlığı; hava ve ikliminin nispeten iyiliği ve kentin sağladığı kültürel faaliyet kente çok sayıda emeklilerin yerleşmesine neden olmuştur.

Ulaşım

Eastbourne, Londra merkezinden karayoluyla 87 km kuzey-kuzey batıda olup "A22" ana yolu ile bağlıdır. Diğer ana karayolu Eastbourne'un yakınından geçen A27 olup, bu yol kenti Brighton ve Hastings'e bağlamaktadır.

Kenti en çok kullanılan ulaşım vasıtası şahsi otomobillerdir. Kent merkezine yapılan seyahatlerin ancak %8'ı otobüs ile yapıldığı bilınmaktedir. Ama yerel idare otobüs kullanımını artırmak için tedbirler almıştır. Şehir'in belediye ulaşım idaresi İngiltere'de otobüsleri sefere sokan ilk yerel ulaşım idaresi olmakla övünmekteydi. Günümüzde kenteki otobüs seferleri, 2008'de belediye otobüsleri şirketini satan alan özel sektör "Stagecoach" şirketi tarafından sağlanmaktadır.[1] Bu şirket yerel otobüs servisleri yanında "Polegate", "Hailsham", "Tunbridge Wells", "Uckfield" ve "East Grinstead" ve aynı şirkete bağlı Hastings merkezli otobüsler Bexhill-on-Sea yoluyla Hastings seferleri yapmaktadır. Kentten Londra Victoria Otobüs İstasyonuna günlük düzenli otobus seferler bulunmaktadır.

Şehrin tren garı şehir merkezindedir ve Southern Trains şirketi tarafından işletilmektedir. Londra "Victoria Gari", Gatwick Havaalanı ve Manş Tüneli servisleri için Ashford Enternasyonal istasyonlarına düzenli şehirlerarası tren seferleri vardır ve Brighton garina banliyö tren seferleri bulunur. Londra Victoria-Eastbourne tren seferi için seyahat 1 saat 36 dakika çekmektedir.[2] Eastbourne-Londra tren hattı Hampden Park mevkinde açılır-kapanır bariyerli olarak üstünden karayolu geçen bir geçitten geçmek zorundadır ve bu geçidin tüm İngiltere'de en işlek açılıp kapanan bariyerli geçit olduğu bilinmektedir.

Kültür

Kente gelen dahili turistlere gece hayati sağlamak için cok sayıda pub, klub, acik hava konser alanı ve 4 tane kapali tiyatro salonu bulunmaktadır.

Eastbourne Borough yerel idaresi dort tane kapali tiyatro salonu sahibidir: "Congress Theatre (Kngre Tiya=trosu)", "Devonshire Park Tiyatrosu", "Winter Garden Tiyatro Salonu" ve "Royal Hippodrome Tiyatro Salonu". Kentte ayrica amatorler tarafından isletilen ve şehir kütüphanesi bodrumunda kurulan "Underground Theatre (Yeralti Tioyatrosu" ve 2009'da eski "Lamb Pub"nda kurulan "Lamb Tiyatrosu" faaliyet göstermektedir.

Eskiden guzel ve gorsel sanatlar kulturel etkinlikleri (simdi satilmis olan) "Manor House (Malikane Evi"'nde yapılmaktaydı; ama yeni yapılan "Towner Guzel Sanatlar Galerisi" 'nin Agustos 2009'da acilmasi kentin kulturel hayatina büyük katkıda bulunmaya basladi.

Kentte iki tane sinema salonu bulunmaktadır. Bunlardan Cineworld 6 degsisik perde ve salonlu "multipleks" tipi yeni sinemadir. Curzon Sinemasi ile bir aile sirketine ait olup daha cok fazla popüler olamayan bagimsiz ve kulturel guzel sanatlar filmleri göstermektedir.

Kentte bulunan acikhava "Bado Sahnesi"'nde cesitli acik hava muzik konserleri ve festivaller duzenlemektedir.

Londra Filarmoni Orkestrasi yılda bir Eastbourne'u ziyaret ederek "Congress Tiyatro Salonu"'nda klasik muzik konserleri vermektedir.

Sehrin sağladığı etkinlikler arasında 1993'ten beri tekrar edilen 4 gun suren Eastbourne "Hava gösterisi" eski ucakların gösterileri ve Kraliyete Hava Gucu hava akrobosi timi olan "Red Arrows" gösterileri ile büyük turist cekmektedir.

Eğitim

19. yy'da Eastbourne yatili ozel okulları dolayisiyla isim yapmisti; ama yıllar gectikce oizel okul sayısı gittikce azalip ve bir elle sayılamiyacak kucuk bir sayıya dusmustur. 1896'da kentteki ozel okul sayısı 76 iken 1936'da bu sayı 19'a ve 2007'de 4'e inmiştir.[3]

Kentte 6 tane devlet lise ikinci derece eğitim okulu ve 17 devlet ilk ogretim okulu bulunmaktadır.

Gunumuzde Eastbourne yabanci genclere İngilizce dili ve Ingiliz kulturu ogrenten ozel okullar ve kurslarla iyi bilinmektedir. Ozellikle Avrupa'dan okul tatillerinde cok sayıda genç Eastbourne'a Ingiliz dil ve kulturu ogrenmek için gelmektedirler. Bunların sağladığı gelir kentin ekonomisinde turizme yakın onemli bir rol oynamaktadır.

Merkezi Brighton'da bulunan Brighton Üniversitesi'nin bir kampusu kentin Meads semtimde konumlanmıştır.

Spor

Kentte en onemli profesyonel spor 1975'ten beri yapılan ve Wimbeldon Tenis Turnucasi'nna hazırlik seklinde olduğu kabul edilen şehrin "Devoinshire Parki" kortlarında oynanan Eastbourne Tenis Turnuvasi'dir. Bu 2009'a kadar bu turnuva sadece kadin oyuncular içindi ama bu tarihten sonra Nottingham Erkekler turnuvasi ile birlestirilmiştir.

Kentte amator futbol, kriket, hokey, rugby, lacrosse ve golf klupleri, turnuvaları ve spor sahaları bulunmaktadır. Kent deniz kıyısında olduğundan yelkencilik sporu yaygindir. Kentin hemen dışındaki Arligton Stadı motosiklet yarışları ve eski oto yarisları için duzenli olarak kullanılmaktadır.

Görülecek yerler

Eastbourne plajı

Eastbourne sahili 6,4 km uzunlukta batıda Beachy Head burnundan doğuda "Sövereign Limanı" adı verilen koye uzanan çakıllı bir plaj şerididir. Sahil yolunun diğer kıyısının hemen tümü Kraliçe Viktoriya döneminde yapılmış oteller ve pansiyonlarla doludur. Sahilde 2 yüzme havuzu, 3 fitness merkezi ve diğer küçük spor dükkânları bulunmaktadır. Bunlar, bir bando sahnesi ve atrafında dinleme anfisi ve Eastbourne eğlence rıhtımı kentin deniz sahilinin Kraliçe Viktoriya dönemindeki atmosferini korumaktadır. Sahil yolu kenarının sahibi olan Devonshire Dükü sahilde dükkân yapılmasını yasaklamıştır ve mevcut binaların kullanışını da devamlı kontrolü altında tutmaktadır.

Yerel idarenin yaptığı 1999 anketine göre kentin ziyaretçilerinin %10'u çakıllı plajdan hoşlanmamaktadırlar; ama %56'sı kentin sahilde sağladığı kültürel turistik hizmetlerden gayet memnun olduklarını ifade etmişlerdir.[4]

Eğlence Rıhtımı

Eastbourne Eğlence Rıhtımı 1866-1872'de denize çakılı demir direkler üzerine yapılmış ve Eastbourne'un bir sembolü olmuştur. Günümüzde üzerinde oyun-eğlence makineleri bulunan dükkânlar, bir pub ve bir gece kulübü bulunmaktadır. Diğer İngiltere eğlence rıhtımlarından değişik olarak da çok nadir bulunan tek mercekli her tarafı karanlık bir büyük fotoğraf makinesi gibi etraftaki manzaraları gösteren ("camera obscura" denen) eski 19. yy bir eğlence şekli bulunmaktadır.

Beachy Head burnu

Eastbourne'un doğusunda "Beachy Head" burnunda deniz kenarında yüksek beyaz kireç taşından oluşmuş yarlar bulunmaktadır. Ne yazık ki bu yüksek yarlar bir "intihar" merkezi olarak İngiltere'de isim yapmıştır.

Beachy Head burnunda yarların tam altında deniz kenarında 1902da kurulmuş olan bir deniz feneri vardır; günümüzde bu fener otomatik olarak işletilmektedir. Daha önce 1834-1902 döneminde yarların üzerinde "Belle Tout" adı verilen bir deniz feneri bulunmaktaydı. Ama bu fener sisli ve alçak, yere yakın bulutlu havalarda işlemez olduğu için kapatılmıştır. 1956'da bir ev olarak olarak onarılmış ve 1999'da bu ev yarların kayması dolayısıyla yıkılma tehlikesi olduğu için tümüyle yar kenarından geriye çekilmiştir.

Eastbourne tabyası

Eastbourne tabyası şehrin merkezinde 19. yy başlarında Napolyon'a karşı güney İngiltere kıyılarını korumak için yaptırılan müstahkem mevkilerden biridir. Günümüzde içinde bir askeri müze bulunmaktadır.

Resimler
Eastbourne
Eastbourne panoraması
  • Beachy Head burnunda yarlar ve deniz feneri
  • Şehre ismini veren Burne Deresi Motcombe parkında
  • Kent merkezinde Grove Yolu
  • Eastbourne açık hava bando sahnesi
  • Eastbourne Borough yerel idare merkezi
  • Eastbourne Tren Garı
  • Eastbourne tabyası

Kaynakça
    1. Spencer, Dave (1993), Eastbourne Bus Story, Midhurst: Middleton Press, ISBN 1873793170
    2. National Rail Enquiries, Association of Train Operating Companies, erişim tarihi: 1 Temmuz 2007
    3. "The First Years (30th anniversary publication)". Eastbourne Civic Society – The First Years. 1991.
    4. "Eastbourne's Story". Eastbourne Borough Council. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2011.

    Ayrıca bakınız

    Dış bağlantılar
    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.