Polski opis

Gatunek :	Jazz
Rok Wydania :	2001
Jakość :	Flac
Ripper :	PeterHamburg

Opis:
Płytowy debiut Monka odbył się dzięki presji Hawkinsa, zaś entuzjaści zwrócili na niego uwagę dzięki solówce na "Flyin' Hawk" (z października 1944 r.). Jednakże dopiero sesja dla Blue Note Records w 1947 r. (wydana później na, czarnej płycie i CD jako "Genius of Modern Music") utrwaliła jego pozycję wybitnego innowatora. W nagraniach tych na perkusji grał Art Blakey, płyty zaś ukazały się dla nadchodzących pokoleń swoistym, jazzowym drogowskazem. Zaraźliwy "groove" łącznie ze złożoną harmoniką i "monkowskimi", nietypowymi dysonansami oraz poczuciem rytmu budowały urzekające brzmienie. Niebywałym sukcesem zaczął się cieszyć utwór Monka "Round Midnight", a inne tematy jak "Ruby My Dear", "Well, You Needn't", "In Walked Bud" stały się wielkimi standardami. Blues był dla Monka wystarczająco romantyczny i wystarczająco nasycony emocjonalnością, i nie trzeba było sięgać do zasobów europejskiego romantyzmu, by zapomnieć o mocno przegrzanym bebopie. Własne improwizacje Monka są zarazem dowcipne, rozmyślnie prowokacyjne i zwarte.
W 1951 r. oskarżenie artysty o posiadanie narkotyków pozbawiło go karty zezwalającej na pracę w Nowym Jorku. W rezultacie 6-letnia banicja z estrad miejskich złamała mu karierę. W czerwcu 1954 r. grał w Paryżu (nagrywał dla Vogue), współpracę ofiarowały mu Riverside Records, pojawili się też muzycy, z którymi mógł wejść do studia nagraniowego. Powstały płyty firmowane jego własnym nazwiskiem, w towarzystwie gościnnie grających muzyków tej miary co Miles Davis, Sonny Rollins i Clarke Terry. Album "Plays Duke Ellington" (1955 r.) był fascynującym spojrzeniem na kompozycje Duke'a zrealizowanym z sekcją rytmiczną (basista Oscar Pettiford i bębniarz Clarke). Album "Brillant Corners" z 1956 r. zawierał zagadkowe kompozycje (także doskonałe improwizacje Sonny'ego Rollinsa).
Monk odzyskał zezwolenie na pracę w 1957 r. i zgromadził teraz kwintet koncertując w nowojorskim klubie Five Spot. W zespole grali z nim: perkusista Shadow Wilson, basista Wilbur Ware, saksofonista John Coltrane. Coltrane do końca życia mówił o studium, jakim okazała się dla niego praca w tym zespole. I mimo że nigdy nie zarejestrowano koncertów tego zespołu, to albumy zrealizowane w studio (np. "Thelonious Monk With John Coltrane", "Monk's Music") stały się klasyką i kanonem dla nowoczesnego jazzu. Kariera Monka zaczęła teraz rozkwitać, mimo że pierwotnie uznawano ją za zbyt awangardową. W 1957 r. nagrywał z Gerrym Mulliganem, co pomogło przebić się do szerszej publiczności; pracował też z kompozytorem muzyki klasycznej Hallem Overtonem nad orkiestrową wersją "At Town Hall". Sporo koncertował w Europie (po raz pierwszy w 1961 r.) oraz w Japonii (1964 r.).
Na początku lat 60. założył stały kwartet z Charliem Rouse'em na tenorze, Johnem Orem (potem Butchem Warrenem lub Larrym Galesem) na kontrabasie i Frankiem Dunlopem (potem Benem Rileyem) na bębnach. Krytycy wyżej cenili jednak pracę Monka z innymi saksofonistami, jak Harold Land (1960 r.) lub Johnny Griffin (koniec lat 50.), rzecz jednak w tym, że tylko Rouse tak naprawdę dogłębnie rozumiał muzykę Monka. Na początku lat 70. Monk grał z Patem Patrickiem (alcistą z zespołu Sun Ra), wspierając się T.S. Monkiem na bębnach. Choroba coraz wyraźnie ograniczała jego działalność, jeździł jednak w trasy nadal z Giants Of Jazz (lata 1971-72), pokazał też swój big-band na Newport Jazz Festival (1974 r.) Dwa albumy nagrane w 1971 r. dla angielskiej firmy Black Lion Label ("Something In Blue" i "The Man I Love") lansują Monka jako lidera modern jazzowego tria (z Alem McKibbonem na kontrabasie i Blakeyem na perkusji); są też zdumiewającym przykładem doskonałej relacji pomiędzy pianistą i perkusistą.
Dopiero w latach 80. doceniono wpływ Monka na współczesny, nowoczesny jazz. Jego kompozycje stały się skarbnicą modern-jazzu, z której obficie czerpią inni twórcy: Buell Neidilinger założył zespół String Jazz, wykonujący wyłącznie muzykę Monka i melodie Ellingtona; Steve Lacy, który spędził początek lat 60. grając wyłącznie Monka, nagrał dwie płyty solowe, albumy zaś typu "w hołdzie" Arthura Blythe'a ("Light Blue", 1983 r.), Anthony'ego Braxtona ("Six Monk Compositions", 1987 r.), Paula Motiana ("Monk In Motian", 1988 r.) i Hala Wintera ("That's The Way I Feel Now", 1984 r.), gdzie grają artyści tak odmienni jak: Fowler Brothers, John Zorn, Dr. John, Eugene Chadbourne i Peter Frampton dowodzą, że kompozycje Monka ciągle są aktualne i kreatywne.
Thelonious Monk był jednym z wybranych kompozytorów naszego stulecia, jego kompozycja "Round Midnight" jest bodaj najczęściej nagrywanym jazzowym tematem. Monk był mistrzem w stąpianiu w urocze, funkowe riffowe zwroty, wyszukanych, zaskakujących połączeń harmonicznych i rytmicznych.

 English description

Genre :	Jazz
Year :	2001
Quality :	Flac
Ripper :	PeterHamburg

Description:
Thelonious Monk was a true musical innovator. Applying his profound imagination to traditional stride & swing styles, his technique provoked the far reaches of bebop and inspired the abstractions of jazz to come. However, as impressive as all this may sound, Monk's work for Columbia has taken a lot of flak over the years. Some people say all he did during this period was rerecord extended versions of his 'greatest hits,' and to a certain extent, that's true. But don't believe for a second that the music he produced during this era was below Monk's standards.
The folks at Sony just released a mostly excellent 3CD boxed set entitled The Columbia Years. Split between live and studio sessions, the box contains several previously unreleased & newly restored performances from the entire catalog. His first two albums for the label, Monk's Dream and Criss-Cross, are among his best--the latter becoming his only album to make it onto the pop charts. Like the recently released Prestige box, this collection aims to push Monk's '60s music into the spotlight shared by his Blue Note and Riverside classics.
Disc one finds Monk in the studio, in trio and quartet settings, beginning with the 'semi-unreleased' complete take one of "Bye-Ya." The version that appeared on Monk's Dream was a composite of takes one and three. This marks the first time that the complete first take has been issued. "Think of One" is a previously unreleased take, as is the cover of Fats Waller's "Honeysuckle Rose." One of the coolest tracks on disc one is the vocal version of "In Walked Bud," now restored to its original running time.
The second disc starts with two unreleased takes from the somewhat controversial big-band album, Monk's Blues. Maligned as they may be, the Oliver Nelson-arranged sessions nonetheless produced the lovely "Reflections." You can't have a Monk compilation without "Blue Monk," and this one's no exception. However, there are several versions out there that are far superior to the overblown rendition used here. Up next are five solo piano numbers, including the one that most people associate directly with Monk--"'Round Midnight."
Moving into the live material, disc two continues with three cuts from the superb Big Band and Quartet In Concert album. This was one of Monk's greatest recordings and represents a highpoint in his lengthy career. Recorded at New York's Philharmonic Hall, Monk and his 10-piece band serve up inspired versions of "Played Twice" and his classic collaboration with Coleman Hawkins, "I Mean You."
Disc three is probably the best of the box, getting off to a great start with a rousing live performance of "Nutty" from 1963's Newport Jazz Festival. From there, things move back across the country to the 1964 Monterey Jazz Festival in California for a stunning "Straight, No Chaser." The third disc also includes two sublime tracks from the Warner Brothers documentary of the same name--"Evidence" and "Epistrophy." The last four tracks on this CD are taken from Monk's exhilarating gigs at the It Club and the Jazz Workshop.
As with any compilation like this, each listener is sure to have his or her favorites that aren't included. But overall, The Columbia Years is a fine collection by one of America's greatest composers. As Peter Keepnews states in his liner notes: "Here is the sound of a great artist in his prime, working remarkably fresh variations on his own remarkable repertoire, surrounded by musicians who understand his music and share his vision." You can't ask for anything more than that.
by Steve Marshall