Salmonelloz

Bir tür gıda zehirlenmesi olan Salmonellosis, Salmonella genusuna (cinsine) bağlı olan patojenik bakteriler yüzünden meydana gelir. Salmonellosis bir tür akut bağırsak enfeksiyonudur. Bunun yanında zoonozdur.

Hastalık

Kirli yiyecek veya su yolu ile bulaşır. Enfeksiyonun birincil kaynağı bağırsaklarında Salmonella bakterileri bulunan hayvanlardır. Bakterinin bulunduğu gıdalar (et ve et ürünleri, çiğ yumurta ve pastörize edilmemiş süt vb.) ile bakteriler vücuda girer. 8 ila 48 saat arasında değişen bir kuluçka süresine sahiptir. Belirtileri (semptomları) sıralarsak:

• Karın ağrıları,
• Kramplar,
• İshal,
• Mide bulantısı,
• Kusma,
• Ateş.

Hastalık genelde 2-5 gün sürer , bazen birkaç hafta da sürebilir.

Salmonella infantis

Hayvanlarda Salmonellozis

Buzağılarda, 1 haftalık yaştan küçüklerde görülmemekle beraber hastalık perakut, akut ve subakut formda seyredebilir.Perakut form oldukça hızlı seyreder ve öldürücüdür.Akut formda ise belirgin bir ishal, ateş ve dehidratasyon ile seyreder.İshal, sarı-grimtrak renkte ve kötü kokuludur.Bazen kan veya mukus görülebilir.
Nekropside:

• Mesenterial lenf yumrularında büyüme ve kanamalar görülür.
• Diffuz fibrinöz bir peritonitis vardır.
• Safra kesesi içinde ise belli fibrin kitleleri görülür, ki bu hastalığın teşhisi için önemli bir bulgudur.
• Hastalık subakut seyretmiş ise anterior bronchopneumonia görülür.Pleura'da adhesion ve küçük apse odaklarına rastlanılabilir.

Histopatolojik inceleme:

• Bağırsak villuslarında atrofi ve fibrinli eksudat görülür.
• İlerleyen olgularda bu lezyonlar nekrotik-difteroid bir hâl alır.
• Dalakta yapılan incelemelerde milier nekroz odakları görülür.
• Karaciğerde ise paratifoid nodüller vardır.
• Böbrekler, lenf düğümleri ve kemik iliğinde de benzeri lezyonlara rastlanılabilir.

Kanatlılarda, gençlerde S.pullorumun neden olduğu pullorum hastalığı ve erginlerde S.gallinarumun neden olduğu kanatlı tifosu görülür.^[1]

Bakteri

Salmonella'nın birçok türü vardır. Salmonella typhi, tifoid hastalığına neden olur ve bir tür endotoksin üretir. Salmonella enteriditis ise sıkça görülen basit gıda zehirlenmesine neden olur. Burada rahatsızlığın ana nedeni yüksek sayılarda bulunan bakterilerden ibarettir. Glikoz fermentasyonu ile bu bakteriler büyük miktarda gaz üretiler. Enfeksiyonun ağır olduğu hastaları dışkılarının her gramında yaklaşık bir milyon Salmonella baterisi bulunabilir. Çoğu hasta rehidrasyon (su verilmesi) terapileriyle tedavi edilebilmektedirler. Bazı durumlarda damardan (intravenös) rehidrasyon gerekli olabilir.Gıda temizliğine dikkat edilmeli hayvansal gıdalar başta olmak üzere tüketilirken hijyen kurallarına uyulmalıdır

¹ - enkübasyon süresi, enfeksiyonun ortaya çıkışıyla ilk semptomların ortaya çıkışı arasındaki zaman dilimidir.

Kaynakça