Oltu

Koordinatlar: 40°32′59″K 41°59′59″D / 40.54972°K 41.99972°D / 40.54972; 41.99972

Oltu
  İlçe  
Türkiye'de bulunduğu yer
Erzurum İli Siyasi Haritası
Koordinatlar: 40°32′59″K 41°59′59″D / 40.54972°K 41.99972°D / 40.54972; 41.99972
Ülke Türkiye
İl Erzurum
Coğrafi bölge Doğu Karadeniz ve Doğu anadolu[1][2][3][4][5][6]
Yönetim
 - Kaymakam Mehmet Gökhan Zengin [7]
 - Belediye başkanı İbrahim Ziyrek (AK Parti)
Yüzölçümü
 - Toplam 1.380 km2 (532,8 mi2)
Rakım 1.275 m (4.183 ft)
Nüfus (2015)[8]
 - Toplam 31,087
 - Kır -
 - Şehir 31,087
Zaman dilimi UDAZD (+3)
Posta kodu 25400
İl alan kodu 442
İl plaka kodu 25
İnternet sitesi: Oltu Belediyesi

Oltu, Erzurum ilinin bir ilçesidir.

Tarihçe

1071 Malazgirt Zaferi’nden sonra Alp Arslan'ın komutanlarından Ebu'l-Kasım Erzurum yöresinde Saltuklu Beyliği'ni kurunca, 1080 tarihinde Emir Ahmet Oltu'yu işgal ederek Türklerin eline geçmesini sağlamıştır. 1878 Ayastefanos Antlaşması ile Oltu Rusya'ya bırakılmıştır. 1917 Bolşevik İhtilali ile Ruslar çekilirken burasını Ermeniler'e bırakmıştır. 1918 yılında işgalden kurtulmak amacıyla Oltu İslam Komitesi kurulmuş ve 25 Mart 1918'de Ermeniler sınır dışı edilmiştir. Bu tarih Oltu' nun kurtuluşu olarak kutlanmaktadır. Kurtuluş mücadelesi sonrası kurulan Oltu Şura Hükümeti 17 Mayıs 1920' de Hatay'ın anavatana iltihaki gibi TBMM Hükumetine katılmıştır. 1926 yılında Oltu ilçe statüsüne kavuşmuştur.

İlçenin kara kehribar denilen Oltu taşı meşhurdur. Ayrıca bölge yeni bulgulara göre zümrüt madeni açısından zengindir ve çıkarılan zümrüte, Oltu Zümrütü adı verilmektedir.

Aslanpaşa Camii , Oltu Kale'si, Tamrut Harabeleri, Kertekler ve Livan'ın Gözesi bunlardan birkaç tanesidir. Oltu'nun coğrafi tanımı ise; Oltu ilçesi Erzurum'un Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu Bölgelerinin kesişim noktasında Erzurum ilinin kuzeydoğusunda yer alır[9]. Deniz seviyesinden yüksekliği 1400 dür (rakımı) Oltu cayı vadisine kurulmuştur iklimi yazları ılkı havaya sahip kışları ise soğuk ve karlıdır ancak karadeniz ılımanlığından dolayı aşırı değildir. Endüşük sıcakılık -15 derecedir. Komşuları Şenkaya, Yusufeli(Artvin), Olur, Narman, Tortum ve Uzundere ilçeleridir. Bulunduğu konum itibariyle doğu anadolu ile doğu karadeniz bölgelerin sınırını oluşturur. Toplam 2010 verilerine göre 65 tane mahallesi vardır. Ayrıca Oltu Erzurum'un en büyük ve en kalabalık nüfuslu ilçesi olup Erzurum'u Kars'a ve Ardahan'a ve Artvin'e bağlayan ana yola sahiptir.

Nüfus

Ayrıca ilçe ulaşım, iklim, kültür, ekonomi gibi birçok yönden çevresine göre çok daha gelişmiş olduğundan göçlerde almıştır.

Yıl Toplam Şehir Kır
1897[10] 31.519 veri yok veri yok
1965[11] 32.670 5.995 26.675
1970[12] 35.952 8.525 27.427
1975[13] 38.145 10.093 28.052
1980[14] 40.980 12.351 28.629
1985[15] 43.232 16.245 26.987
1990[16] 45.973 21.817 24.156
2000[17] 39.537 23.064 16.473
2007[18] 32.192 20.162 12.030
2008[19] 32.218 20.305 11.913
2009[20] 31.265 19.729 11.536
2010[21] 31.189 19.969 11.220
2011[22] 32.159 21.109 11.050
2012[23] 32.617 22.127 10.490
2013[24] 31.346 31.346 veri yok
2014[25] 31.424 31.424 veri yok
2015[26] 31.087 31.087 veri yok

Şive

Oltu ilçesinde kullanılan Türk şivesinin Doğu Anadolu ağızları içindeki konumu Prof. Dr. Leyla Karahan'ın Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması (Türk Dil Kurumu yayınları: 630, Ankara 1996) adlı çalışmasına göre şöyledir:

1. Doğu Anadolu ağızları

1.1.1. Ağrı, Malazgirt
1.1.2. Muş, Bitlis
1.1.3. Ahlat, Adilcevaz, Bulanık, Van
1.1.4. Diyarbakır
1.1.5. Palu, Karakoçan, Bingöl, Karlıova, Siirt

1.2.1. Kars (yerli)
1.2.2. Erzurum, Aşkale, Ovacık, Narman
1.2.3. Pasinler, Horasan, Hınıs, Tekman, Karayazı, Tercan (kısmen)
1.2.4. Bayburt, İspir (güney), Erzincan, Çayırlı, Tercan (kısmen)
1.2.5. Gümüşhane
1.2.6. Refahiye, Kemah
1.2.7. Kars (Azeriler ve Terekemeler)

1.3.1. Posof, Artvin, Şavşat, Ardanuç, Yusufeli

1.3.2.1. Ardahan, Olur, Oltu, Şenkaya' İspir (Hunut grubu), Tortum <br;[27]

1.4.1. Kemaliye, İliç, Ağın
1.4.2. Tunceli, Hozat, Mazgirt, Pertek
1.4.3. Harput
1.4.4. Elâzığ, Keban, Baskil

Kaynakça

  1. Doğu Anadolu Bölgesi - Türkçe Bilgi www.turkcebilgi.com/doğu_anadolu_bölgesi Vertaal deze pagina 7 jan. 2016 - Doğu Anadolu Bölgesi illeri: Ağrı, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Hakkari, Kars, Malatya, Muş, Tunceli, Van, Ardahan ve Iğdır'dır.
  2. Doğu Anadolu Bölgesi İlleri - MsXLabs
  3. Doğu Anadolu Bölgesi » Bilgiustam
  4. DOĞU ANADOLU BÖLGESİNİN BÖLÜMLERİ VE ÖZELLİKLERİ ...
  5. Doğu Anadolu Bölgesi - Vikisözlük
  6. Doğu Anadolu Bölgesi - cografyamvehayat
  7. http://www.milliyet.com.tr/kaymakam-zengin-gorevine-basladi-erzurum-yerelhaber-398243/
  8. "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFCsS7SD. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
  9. "КАРССКАЯ ОБЛАСТЬ (1897 г.)" (Rusça). Ethno-Kavkaz.narod.ru. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. https://web.archive.org/web/20160304055117/http://www.ethno-kavkaz.narod.ru/rnturkey.html. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2016.
  10. "1965 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BsphQ5FZ. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  11. "1970 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtnB5mCG. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  12. "1975 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtpfYwsL. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  13. "1980 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtuW7lI4. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  14. "1985 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtwWfjF3. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  15. "1990 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtyCCMCX. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  16. "2000 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu0F7uxY. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  17. "2007 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu1s2QH8. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  18. "2008 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu3gItHe. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  19. "2009 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuCs3Oul. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  20. "2010 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuEww4cP. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  21. "2011 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuGoMoZ4. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  22. "2012 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6EZxX8Z0W. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
  23. "2013 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6NPUp5Gz6. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
  24. "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFCsS7SD. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
  25. "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
  26. Türkiye Türkçesi ağızları - Vikipedi

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 1/10/2017. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.