Nur Cemaati

Nur Cemaati, Nurcular veya Risale-i Nur hareketi, Said Nursi'nin öğretilerini^[1][2][3][4] izleyen 20. yüzyıl başlarında doğan İslâmî harekettir.^[5][6] İtikâdi ve fıkhi bakımdan Sünnî^[7] İslâm'a bağlıdırlar. Cemaatin temel faaliyeti Risale-i Nur'ların okunması, anlaşılmaya çalışılması ve insanlara ulaştırılmasıdır.^[8] Bu faaliyet Cemaat mensupları tarafından "Hizmet-i imaniye ve Kur'aniye" veya kısaca ''Hizmet'' diye tabir edilen kavramlarla ifade edilir.^[9]

Tarihçe

Risale-i Nur Külliyatından Sözler kitabının kapağı

Said Nursînin 23 Mart 1960 tarihinde ölümünden sonra yönetim anlayışı, siyasi olaylara bakış, etnik köken ve hizmet metodu gibi konulardaki görüş farklılıkları sonucu birçok Nur Cemaati grubu ortaya çıktı.^[10][11][12] İlk dönemde, temel iki grup, Ahmet Hüsrev Altınbaşak önderliğindeki Yazıcılar grubu ile Zübeyir Gündüzalp önderliğindeki Okuyucular grubu idi.^[10][13] Altınbaşak ve grubu, risalelerin sadece Osmanlıca olarak yazılıp okunmasını savunurken,^[11] cemaatin yeni lideri Gündüzalp ve grubu,^[10] Nursi hayattayken izin verdiği gerekçesi ile, modern Türkçe harfler ile matbaada basılıp yayılmasını savunuyordu. Gündüzalp liderliğindeki "ağabeyler konseyi", yazıcılar grubu ve lideri Altınbaşak ile tekrar birleşmeye çalıştı, ancak bu girişimler sonuçsuz kaldı.^[13]

Aynı dönemde, Okuyucular grubuna yakın olmakla birlikte kendi yaşadıkları bölgede bağımsız olarak hareket eden Mehmed Kayalar Diyarbakır'da; Said Özdemir, Ankara'da (bu gruba daha sonra "tenvir" denilmiştir) ve Mehmed Kırkıncı Erzurum'da cemaat oluşturmaya başladı.^[10]

Okuyucular, 1973 yılında Meşveret ve Kurdoğlu Cemaati olarak, Meşveret'in siyasete girmek istemesi nedeni ile ayrıldı.

Günümüzde, genellikle, farklı bir grupta bulunmanın sebebi "önce o grupla tanışmış olmak"tan öteye gitmemektedir. Bir grubun düzenlediği konferans vb. etkinliğe diğer gruplardan herkes katılabilmekte ve üst düzeyde temsilciler de gönderilerek birliktelik oluşturulmaya çalışılmaktadır.

Nur Cemaati İlkeleri

Said Nursi, Nur cemaati'nin sahip olması gereken vasıfları Risale-i Nur Küllliyatında açıklamıştır:

• Siyaset ve idareyle iştigal etmemek.^[14][15]
• Müsbet hareket etmek olumsuz hareket etmemek.^[16]
• Allah rızasını esas yaparak yalnız iman hizmeti yapmak.^[16][17]
• Tarikat değil cemaattir. Şeyhlik-müridlik gibi makamlar yoktur.^[18][19]

Bazı Nur Cemaati gruplarının belirtilen ilkelerden bazılarına uygun hareket etmedikleri bilinmektedir.

Nur Cemaati grupları

Nur Cemaati tarih boyunca çeşitli gruplara ayrılmıştır.^[20][21]

Gülen Cemaati ile ilişkisi

Özellikle 2014 yılından önce yayımlanmış birçok kaynakta Gülen Hareketi, Nur Cemaatinin önde gelen bir kolu olarak öne sürülmüştür.^{[23][24][25][26][13]} Cemaatin beş önde geleni, 31 Aralık 2013 tarihinde siyasi faaliyetlerin Nur Cemaati fikirleri ile uygun olmadığını belirtmişlerdir.^[24] Bu açıklamanın Gülen Hareketine yönelik olduğu düşünülmüştür.^[24] Özellikle 15 Temmuz 2016 darbe kalkışmasından sonra, Yeni Asya grubu hariç,^[27] Nur Cemaati ileri gelenleri, Gülen Hareketine karşı olan tutumunu belirginleştirmiştir.

Kaynaklar