Lösler

Lös Patagonya, Arjantin
Lös Vicksburg, Mississippi, ABD

Köşeli kuvars taneleri, feldispat, mikalar ve kalsitten oluşan silt ve kil boyutundaki rüzgar çökelleri lös olarak bilinir.[1] Lösler rüzgarlarla taşınan ince unsurlu malzemenin bir örtü halinde yarı kurak alanlarda birikmesiyle oluşur. Böyle bir oluşumun meydana gelebilmesi; ince unsurlu malzemenin bol bulunmasına, rüzgarın şiddetli esmesine ve bitki örtüsünün fakir veya yoksun olmasına bağlıdır.[2]

Löslerin dağılımı üç ana kaynaktan geldiklerini gösterir:

Lösler çok küçük partiküllerden meydana gelmişlerdir. Kalınlıkları fazla olan lösler açık veya sarımsı renktedirler. Bunlar kalker bakımından zengin olmalarına rağmen ilk oluşumlarındaki kalkerlerin bir kısmı erimiştir. Lösler engebeli arazileri örterek onların basık bir şekilde görünmesine neden olurlar. Lösler genelde çöl kökenli olmalarına rağmen glasiyel kökenli olanları da bulunmaktadır [3] Lös kökenli topraklar dünyanın en verimli toprakları arasındadır. Dünyanın başlıca tahıl üretim bölgeleri; Kuzey Avrupa Düzlüğü, Ukrayna ve Kuzey Amerika’nın Büyük Ovaları gibi geniş lös çökellerinin dağıldığı yerlerdir. Günümüzde lös çökelleri yeryüzünün yaklaşık olarak %10’unu ve ABD’nin %30’unu kaplarlar.[4]

Dünyada Löslerin Görüldüğü Yerler

Çin’in Kuzeydoğusu, Belçika’dan doğuda Ukrayna’ya kadar uzanan Kuzey Avrupa Düzlüğü, Orta Asya ve Arjantin pampalarında bulunur. ABD’de ise Büyük Ovalar, Orta Batı, Missisippi Nehri Vadisi ve Washington’un doğusunda yer alırlar. Türkiye’de ise Güneydoğu Anadolu Blarda rüzgarın getirdiği tozlar bulunur.[4]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. 1 2 James S. Monroe ve Reed Wıcander. Beşinci Baskı.’’Fiziksel Jeoloji Yer Yuvarı’nın Araştırılması’’,Berkay Ofset Ltd Şti.syf 546
  2. ↑ ATALAY,İ.2012.“Genel Fiziki Coğrafya’’.Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Coğrafya Eğitimi Anabilim Dalı,İzmir.syf 222
  3. ↑ “Genel Coğrafya”. Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
  4. 1 2 James S. Monroe ve Reed Wıcander. Beşinci Baskı.’’Fiziksel Jeoloji Yer Yuvarı’nın Araştırılması’’,Berkay Ofset Ltd Şti.
This article is issued from Vikipedi - version of the 6/26/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.