Ferizli

Koordinatlar: 40°56′K 30°29′D / 40.933°K 30.483°D / 40.933; 30.483

Ferizli
—  İlçe  —
Türkiye'de bulunduğu yer
Sakarya Siyasi Haritası
Ülke Türkiye
İl Sakarya
Coğrafi bölge Marmara Bölgesi
Yönetim
 - Kaymakam Hakan Yavuz Erdoğan [1]
 - Belediye başkanı Ahmet Soğuk (AK Parti)
Nüfus (2015)[2]
 - Toplam 24,834
 - Kır -
 - Şehir 24,834
Zaman dilimi UDAZD (+3)
Posta kodu 54110
İl alan kodu 0264
İl plaka kodu 54

Ferizli, Sakarya il merkezini 10 metropol ilçesinden biridir. Adını, yörede eski çağlardan itibaren çıkarıldığı bilinen demir madeninin Latince ismi olan Ferissium'dan alır[3]. Osmanlı zamanında Firuzlu olarak kullanılan isim zamanla günümüzdeki şeklini almıştır.

Coğrafya

Ferizli ilçesi Adapazarı Ovası'nın (Ak Ova) kuzeyinde, Kocaeli plato'sunun dogusunda ve Batı karadeniz dağ uzantılarının batısında bulunur. Arazi yapısı genel olarak kuzeye doğru düşük rakımlı tepelerden ve ovalardan oluşmaktadır. İlçe merkezi Sakarya Nehri ile Göksu'nun (Çark Suyu) çatağında bulunur. İlçe merkezi Adapazarı'na 22 km mesafededir. 650 nolu Karadeniz-Akdeniz yolu devlet yolu üzerindedir.

İlçe sınırları içindeki en büyük göl, Gölkent kasabasın kıyısında bulunduğu, bir kısmı Karasu sınırlarında kalan Akgöl'dür.

İklim ve Bitki Örtüsü

Ferizli Karadeniz iklimi etki alanındadır. Doğal birki örtüsünü kışın yaprağını döken nemcil türler oluşturur. Kayın, gürgen, meşe, çevre ormanlarda yoğun olarak bulunur. Yer yer saf meşe koruluklarına rastlanır. Kireçtaşları üzerinde maki (Psödomaki) türleri görülür.

Tarih

Sakarya nehri kenarında, verimli ovalarda bulunması nedeniyle Ferizli'de yerleşme M.Ö.600'lü yıllara kadar inmektedir. M.Ö. 13 yüzyıllarda bölgenin adı Bebrika olarak anılan bölge, M.Ö 9.yy'da Bitinya topraklarına katılır. M.Ö 6 yy'da Lidya hakimiyeti, yerini Makedon hakimiyetine bırakır. M.Ö. 3 yy'da başlayan Bitinya idaresi M.Ö 1.yy'da Roma İmparatorluğu işgaliyle son buldu.

1072 yılında Artuk Bey Bizanslıları yenmesiyle yöre Türk hakimiyetine girer. Yeniden Bizansa geçen bölge 1097 yılında Haçlıların, sonra sırasıyla Danişmentlilerin, Anadolu Selçukluların, Nikia İmparatorluğunun denetimine geçti. 1324 yılında Osman Beyin komutanlarından Konur Alp ve Akça Koca Bey tarafından fethedilerek Osmanlı hakimiyeti başlatıldı.

Cumhuriyet öncesine kadar Ferizli'de Ermeniler ikamet etmekteydi. Halen Ermeni evleri kalıntıları mevcuttur. Cumhuriyet kurulduktan sonra Balkanlardan gelen göçmenler yöreye yerleştirilerek 130 haneli Ferizli köyü oluşturuldu. 1965 yılına gelindiğinde 140 haneye ulaşan Ferizli, Karasu çevresinden göç almaya başlamıştır. 1970 yıllardan sonra Doğu Karadeniz'den göç almaya başlamıştır. 1973 yılında nüfusu 2000'i aşmasıyla Belediye teşkilatı kurulmuştur. Ferizli köy iken Adapazarı merkeze bağlı kasaba haline gelmiştir. 1990'da nüfusu 5.000'i aşan belde 3644 sayılı kanun ile ilçe merkezi haline getirilmiştir[3].

06.03.2000 gün ve 23985 sayılı R.G. yayımlanan 593 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile sonradan Sakarya Büyükşehir Belediyesi adını alan Adapazarı Büyükşehir Belediyesine dahil edilmiştir[4]. Böylece Ferizli metropol belediye haline gelmiştir.

Ekonomi

İlçenin gelir kaynağı genel olarak tarıma dayanır. Fındık, Mısır, Şeker Pancarı, Buğday ve sebze, meyve başlıca tarım ürünleridir. Kavak yetiştiriciliği de yapılır. Hayvancılık açısından da önemli bir yere sahiptir. genelde büyükbaş hayvan yetiştiriciliği yapılmaktadır.

Daha çok Çimento hammmaddesi olarak kullanılan demir madeni; Türkiyenin önemli 2. yatağıdır. Ferizli ilçesinin doğal kaynakları arasında siyah mermer de vardır. Fakat küçük işletmeler halindedir. Ayrıca Sakarya Nehri'nden kum da çıkarılır.

Öteden beri yol üstünde önemli bir ticaret merkezi olan Ferizli; son yıllarda hayvan pazarının kapanması ve köy otobüslerinin şehre sokulmaması nedeniyle yol üstünde olma özelliğini fiilen yitirmiş ve ticarette nisbi bir gerileme olmuştur.

1980'li yıllardan sonra eğitim hızla gelişmiştir. Bir lise, bir Anadolu Lisesi (Ferizli Fikret-İsmet Aktekin Anadolu Lisesi), Bir Anadolu Teknik End. mes. lis. ve teknik lise ve Sakarya Üniversitesi meslek yüksek okulu vardır.

Ayrıca Sakarya L Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu ilçe sınırlarında yer alır.

Nüfus

1989 yılında Todor Jivkov'un Bulgaristan Türklerine baskıları sonucu Türkiye'ye göç etmek zorunda kaldılar. Gelen yaklaşık 320.000 Türkten bir kısmı Ferizli'de devlet eliyle yapılan konutlara yerleştirildi. 1999 Marmara depremi sonrası yeni konutların zemini sağlam alanlara yapılması kararı alındı. Seçilen yerlerden biride Ferizli oldu ve Ferizli'de yapılan deprem konutlarıyla önemli miktarda nüfus artışı oldu.

Yıl Toplam Şehir Kır
1990[5] 16.086 5.058 11.028
2000[6] 24.383 12.379 12.004
2007[7] 23.491 12.733 10.758
2008 24.157 13.191 10.966
2009[8] 23.877 12.914 10.963
2010[9] 23.620 12.802 10.818
2011[10] 23.654 13.058 10.596
2012[11] 23.615 13.377 10.238
2013[12] 24.585 24.585 veri yok
2014[13] 24.944 24.944 veri yok
2015[14] 24.834 24.834 veri yok

Kaynakça

  1. ↑ http://www.ferizli.gov.tr/default_B0.aspx?content=54
  2. ↑ "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFDQcAyt. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
  3. 1 2 "CUMHURİYET DÖNEMİ". FERİZLİ TARİHİ. 20 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151220174046/http://ferizli.meb.gov.tr/ilcemiz.asp. Erişim tarihi: 16.05.2014.
  4. ↑ "TARİHİ". TARİHİ. www.ferizli.gov.t. 8 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150508072040/http://www.ferizli.gov.tr/default_B0.aspx?content=199. Erişim tarihi: 16.05.2014.
  5. ↑ "1990 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtyhfqFP. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  6. ↑ "2000 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu0sHblJ. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  7. ↑ "2007 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu2EY14C. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  8. ↑ "2009 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuEEbQ82. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  9. ↑ "2010 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuFtMRta. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  10. ↑ "2011 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuH9cFw5. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  11. ↑ "2012 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6EZxuBNQv. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
  12. ↑ "2013 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6NPVErP2A. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
  13. ↑ "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFDQcAyt. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
  14. ↑ "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.

Dış bağlantılar

Ferizli mahalleleri
Sakarya'nın ilçeleri
This article is issued from Vikipedi - version of the 11/13/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.