Dağılma dönemi Osmanlı donanması

13 Haziran 1910-24 Ekim 1910 tarihleri arasında Bahriye Nazırlığı yapan Mareşal Salih Hulusi (Kezrak) (P. 1301-1).
10 Mart 1914-14 Ekim 1918 tarihleri arasında Bahriye Nazırlığı yapan Ferik Cemal (Büyük) (P. 1309).
14 Kasım 1910-30 Eylül 1911 ve 22 Temmuz 1912-30 Ekim 1912 tarihleri arasında Bahriye Nazırlığı yapan Ferik Mahmud Muhtar Paşa (Sv. 1304).

Bu liste 1842-1923 yılları arasında Osmanlı Donanması'na bağlı, buharlı küçük tekneler (steam launch) ve motor botu dışındaki bütün gemi ve tekneleri listesini içermektedir.

Osmanlı Devleti son dönemlerine gelirken özellikle Abdülaziz döneminde güçlenen Osmanlı Donanması II. Abdülhamit döneminde gerekli ilgiyi görmediğinden çağın gerisinde kalmış, bu açığı kapatmak için Almanya, Fransa ve Birleşik Krallık'tan satın alınan gemiler ile takviyeler yapılmıştır.

Padişah I. Abdülaziz, Birleşik Krallık gezisinde Kraliyet Donanması'nı görmüş ve çok etkilenmişti. Ülkeye geri dönünce hemen yeni bir donanma kurma hazırlıklarına girişti ve onun girişimleriyle birçok gemi satın alındı. Ahşap gemilerden oluşan bu yeni donanmanın o günlerde dünyanın en büyük üçüncü donanması olduğu söylenir. Ama bu donanma herhangi bir stratejiye veya savaş planına göre kurulmadığı için sadece dışarıdan satın alınmış "müzelik gemiler" topluluğu olarak kalmıştı.[1]

1876'da tahta geçen II. Abdülhamid döneminde ise Osmanlı Donanması padişahın taht kaygıları ve İstibdat'ın genel yapısı yüzünden yok denilebilecek düzeye indi. Öyle ki Osmanlı Donanması'nı incelemeye gelen İngiliz Amirallik Birinci Lordu William Palmer Osmanlı Donanması hakkındaki raporunda donanma diye bir şey yoktu yazmıştır.[2] Dünya genelinde savaş gemileri evrim geçirip zırhlı gemiler öne çıkarken, Osmanlı Devleti'nde Abdülaziz'in donanması Haliç'te çürütülmüştür, dünyada ilk kez Osmanlı tarafından denenen ve denemelerde başarılı olan zırhlı denizaltılar Abdülhamid ve Abdülmecit bile Haliç'e terkedilmiştir, yani Osmanlı Devleti önde başladığı denizaltı yarışına I. Dünya Savaşı'nda elinde tek denizaltı bile olmadan devam etmiştir. Donanma komutanı Bozcaadalı Hasan Hüsnü Paşa da padişahın istekleri doğrultusunda donanmanın işlevsiz kalmasına ses çıkarmamıştır.

1897 Osmanlı-Yunan Savaşı'nda donanmanın felâket durumu farkedilmişti. 1897'de savaş başlayınca donanma Haliç'ten Çanakkale'ye doğru halkın önünde bir gösteri yürüyüşü yapması düşünülmüştü. Fakat daha yürüyüşün başında Mesudiye zırhlısının 8 kazanından 3'ü patladı, Hamidiye 'nin makine dairesi su doldu. Donanma, Yeşilköy Feneri açıklarında toplanacaktı, ama çok az yağan yağmur gemilerin yolunu kaybetmesine yol açtı; Hamidiye Çanakkale yerine Lapseki'ye ulaştı, Hizber adlı zırhlı duba kayboldu, iki gün sonra İmralı adasında kıyıya oturmuş bulundu. Askerler bu gösteri yürüyüşünde üniforma giymeyi akıllarına getiremeyecek kadar yetersizdi.[1]

Donanma komutanı Hasan Hüsnü Paşa ile rekâbet içerisinde olan Akdeniz Filosu komutanı Hasan Rami Paşa savaşın bitiminden 15 gün sonra, 21 Haziran 1897'de bir layihâ yazdı. Bu layihâda Osmanlı Devleti'nin bir deniz gücüne ihtiyacı olduğuna vurgu yapılıyor, Yunan donanması'ndaki gemilerin güçleri ve süratlerinden bahsediliyordu. İlk olarak 3-4 zırhlı, 2 grup kruvazör, çok sayıda 28 mil hız yapan muhrip, 8-10 torpido bot alınmalıydı.[1] Bunun dışında ise geri kalan yerli gemi ve top üretim sanayiinin daha fazla üzerinde durulmasının masraflı olduğu, yerli üretimden tamamen vazgeçilmesi gerektiği, Avrupa'dan çok daha ucuza gemi ve top alınabileceği anlatılıyordu. Donanma personelinin nasıl yetişeceği hakkında ise herhangi bir öneri yoktu.[1]

II. Meşrutiyet sonrası ise İstanbul'da Donanma Cemiyeti adlı bir dernek kuruldu. Özellikle Yunanistan'ın aldığı kuvvetli Averof Kruvazörü, İstanbul halkını bu konuda hırslandırmıştır. Cemiyet daha sonra İstanbul dışına da yayılmış, hatta padişah V. Mehmet Reşat tarafından sahiplenilmiştir.Toplantılarda, kafelerde donanma için para toplanmıştır. Cemiyet birçok zırhlı ve muhrip almayı başardı.

Cemiyet, 1913'te Birleşik Krallık'a iki dretnot siparişi verdi. Reşadiye ve Sultan Osman-ı Evvel adını alacak bu dretnotlara savaş başladığında Birleşik Krallık el koyup HMS Erin ve HMS Agincourt isimleriyle İngiliz donanmasına kattı. Birleşik Krallık'ın bu hareketi büyük tepkiye yol açtı, savaş öncesi İngiliz karşıtlığını yükseltti.

Daha sonra Yavuz ve Midilli olayı ile Yavuz Muharebe Kruvazörü ve Midilli Kruvazörü Osmanlı Donanması'na katıldı. Bu iki geminin komutanı Amiral Wilhelm Souchon İstanbul'da kaldı ve Donanma komutanlığna getirildi (Kurmay Başkanı ise Amiral Arif). I. Dünya Savaşı öncesi (27 Ekim 1914) donanmayı düzenleyip şu şekilde gruplara ayırdı:[3]

I Tümen II Tümen I Muhrip Tümeni II Muhrip Tümeni I Torpido botu Tümeni II Torpido botu Tümeni Mayın Grubu
(Bnb. Kasımpaşalı Nazmi Emin)
Yavuz Sultan Selim
(Alb.[dn 1] Richard Ackermann)
Midilli
(Yb.[dn 2] Paul Kettner)
Numune-i Hamiyet
(arızalı)
Samsun
(Yzb. Üsküdarlı Nezir Abdullah)
Draç
(Yzb. Aziz Mahmut Ali)
Sultanhisar
(Yzb. Beşiktaşlı Rıza Mehmet)
Yunus
(Yzb. Kasımpaşalı Ahmet Mahmut)
Barbaros Hayreddin
(Alb. Mustafapaşalı Muzaffer)
Hamidiye
(Yzb. Kasımpaşalı Vasıf Muhiddin)
Muavenet-i Milliye
(Bnb. Ayasofyalı Ahmet Saffed)
Taşoz
(Yzb. Tevfik Halit)
Kütahya
(Yzb. Kasımpaşalı İbrahim Halil)
Demirhisar
(Yzb. İstanbullu Ahmet Şefik Hasan)
Nusret
(Yzb. Tophaneli Hakkı)
Turgut Reis
(Yzb. Sultanselimli Namık Hasan)
Peyk-i Şevket
(Alb. Üsküdarlı İbrahim Cevat)
Gayret-i Vataniye
(Yzb. Kasımpaşalı Cemil Ali)
Basra
(arızalı)
Musul
(Yzb. Piyaleli Ahmet Naim Hüsnü)
Sivrihisar
(Yzb. Kasımpaşalı Mehmet Sabri)
İntibah
(Bnb. Ahmet Halit Bekir)
Mesudiye
(Bnb. Beşiktaşlı Arif Nebi)
Berk-i Satvet
(Bnb. Küçükmustafapaşalı Hamdi)
Yadigâr-ı Millet
(Yzb. Yeniçeşmeli Rauf Said)
Yarhisar
(Yzb. Ahmet Hulusi Hasan)
Akhisar
(arızalı)
Hamidabad
(Yzb. İbrahim Rıza Kerim)
Nilüfer
(Yzb. Cibalili Hasan Murad)

Gemiler

II. Abdülhamit'in saltanatının başlamasından itibaren donanmaya katılan veya katılması öngörülmüş tüm gemilerin listesi ise şu şekildeydi:

Zırhlı fırkateyn

Bu gemiler Abdülaziz'in saltanatı sırasında Birleşik Krallık'tan alınan, ama hızla eskidikleri için fazla etkili olamamış büyük zırhlılardır[1]

Osmaniye sınıfı

Osmaniye
İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Osmaniye[4] R. Napier & Son, Glasgow Yd No 255
LOA 91,4m, LPP 89,3m, B 16,9m, D 7,9m
4221t BOM / 6400t, 6kts (1891) / 10 kts (1895)
1862
Mart 1863
2 Eylül 1864
(Gazi Osman)
27 Haziran 1865
Kasım 1865
(Osmaniye)
31 Temmuz 1909
1923'te hurdaya satıldı.
Aziziye[4] R. Napier & Son, Glasgow Yd No 256
LOA 91,4m, LPP 89,3m, B 16,9m, D 7,9m
4221t BOM / 6400t, 6kts (1891) / 10 kts (1895)
1862
Mayıs 1863
Aralık 1864
(Abdül Aziz)
1865
Ağustos 1865
(Aziziye)
31 Temmuz 1909
1923'te hurdaya satıldı.
Orhaniye[4] R. Napier & Son, Glasgow Yd No 257
LOA 91,4m, LPP 89,3m, B 16,9m, D 7,9m
4221t BOM / 6400t, 6kts (1891) / 10 kts (1895)
1862
1863
26 Haziran 1865
1866
1866
31 Temmuz 1909
1913'te hurdaya satıldı.
Mahmudiye[4] Thames Iron Works, Blackwall, Londra Yd No 99e
LOA 91,4m, LPP 89,3m, B 16,9m, D 7,9m
4221t BOM / 6400t, 6kts (1891) / 12,5 kts (1895)
1863
1864
13 Aralık 1864
1865
1866
31 Temmuz 1909
1913'te hurdaya satıldı.

Fatih

SMS König Wilhelm
İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Fatih[5] Thames Iron Works, Blackwall, Londra Yd No 30f
LOA 112,2m, B 18,3m, D 8,5m
6127t BOM / 10.761t, 14kts
1864
Mart 1864
25 Nisan 1868
1868
6 Şubat 1867'de
Prusya'ya satıldı.
20 Şubat 1869
(SMS König Wilhelm)
1904
4 Ocak 1921'de hurdaya satıldı.

Fettah

İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Fettah[6] Osmanlı İmparatorluğu Tersane-i Amire, İstanbul
LOA 91,4m, LPP 89,3m, B 16,9m, D 7,9m
4221t (BOM) / 6400t, 12kts
1864
23 Nisan 1865'te iptal edildi.
- -

Mesudiye

İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Mesudiye[7] Thames Iron Works, Blackwall, Londra Yd No 80f
LOA 102,4m, B 17,9m, D 7,9m
8938t (1873), 9190t (1903)
10kts (1884), 17kts (1903)
1871
1872
28 Ekim 1874
Aralık 1875
5 Eylül 1914
Çanakkale'de yüzen batarya oldu.
13 Aralık 1914'te Çanakkale'de İngiliz HMS B11 denizaltısı tarafından batırıldı.

Mahmudiye

İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Mahmudiye[8] Thames Iron Works, Blackwall, Londra Yd No 99e
LOA 102,4m, B 17,9m, D 7,9m
9120t, 13kts
1871
1873
16 Kasım 1875
(Mahmudiye)
15 Kasım 1880
Şubat 1876'da adı Hamidiye olarak değiştirildi.
20 Şubat 1878'de Birleşik Krallık'a satıldı.
HMS Superb
15 Mayıs 1906'da hurdaya satıldı.

Hamidiye

İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Hamidiye[9] Sir W G Armstrong Whitworth & Co Ltd., Blackwall, Londra
LOA 89,0m, LPP 87,6m, B 16,9m, D 7,5m
6594t, 13kts
1871
Aralık 1874
Şubat 1885
1893
1894
1903
Asıl adı olan Nusretiye 1881'de Hamidiye olarak değiştirildi.[10]
1913'te hurdaya satıldı.

Peyk-i Şeref sınıfı

İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Peyk-i Şeref[9] Samuda & Son, Londra
LPP 74,6m, B 15,8m, D 6,4m
4870t, 12kts
1874
1874
12 Şubat 1876
1878
19 Temmuz 1878'de Birleşik Krallık'a satıldı.
19 Temmuz 1878'de HMS Belleisle
1904'te hurdaya satıldı.
Büruç-u Zafer[9] Samuda & Son, Londra
LPP 74,6m, B 15,8m, D 6,4m
4870t, 12kts
1874
1875
23 Ocak 1878
1881
13 Şubat 1878'de Birleşik Krallık'a satıldı.
13 Temmuz 1882'de HMS Orion
1913'te hurdaya satıldı.

Zırhlı korvet

Osmanlı Donanması'ndaki zırhlı korvetler Abdülaziz döneminde alınmaya başlanmıştır. II. Abdülhamit döneminde bir süre iş görmeseler de Hasan Rami Paşa'nın raporundan sonra tadilat geçirmişlerdir.[1]

Âsâr-ı Tevfik

İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Âsâr-ı Tevfik[11] SA des Ferges et Chantiers de la Méditerranée, La Seyne
LPP 83,0m, 16,0m, D 6,5m
4687t, 8kts (1895), 15kts (1906), 9kts (1910)
1865
(Mısır, İbrahimiye)
1867
1868
29 Ağustos 1868'de Osmanlı Bahriye'ye transfer.
1870
Bahriye Nazırı Arif Hikmet Paşa'nın sancak gemisiydi.[10]
Balkan Savaşları'nda Çanakkale'de hasar gördü.
11 Şubat 1913'te Çerne açıklarında bir Bulgar gemisi tarafından daha vurularak kullanılamaz hale geldi.

Âsâr-ı Şevket sınıfı

İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Âsâr-ı Şevket[12] SA des Forges et Chantiers de la Méditerranée, La Seyne Yd No 364
LOA 61,9m, LPP 64,4m, B 12,9m, D 5,0m
2583t (BOM) / 2047t, 8kts (1878)
1887 (Mısır, Kahira)
1867
1868
29 Ağustos 1868'de Osmanlı Bahriye'ye transfer.
3 Mart 1870
1903
31 Temmuz 1909'da hurdaya satıldı.
Necm-i Şevket[12] SA des Forges et Chantiers de la Méditerranée, La Seyne Yd No 365
LOA 61,9m, LPP 64,4m, B 12,9m, D 5,0m
2583t (BOM) / 2047t, 8kts (1878)
1865 (Mısır, Muzaffer)
1867
1868
29 Ağustos 1868'de Osmanlı Bahriye'ye transfer.
1869
3 Mart 1870
1929
I. Dünya Savaşı'nda hayali bir kadro gemisi haline dönüştü.
Atama yeri olmayan veya cezalandırılması gereken subaylar bu gemiye tayin olurdu.
Daha sonra depo gemisi olarak kullanıldı.[1]

Lütf-i Celil sınıfı

İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Lütf-i Celil[12] SA des Chantiers et Atelier de la Gironde, Bordeaux
LOA 64,4m, LPP 62,1m, B 13,6m, D 4,4m
1741t (BOM) / 2540t, 10kts (1870)
1867 (Mısır)
1868
1869
29 Ağustos 1868'de Osmanlı Bahriye'ye transfer.
1870
Mart 1870
10 Mayıs 1877'de İriali açıklarında Rus saha toplarınca batırıldı.
Hıfz-ı Rahman[12] SA des Chantiers et Atelier de la Gironde, Bordeaux
LOA 64,4m, LPP 62,1m, B 13,6m, D 4,4m
1741t (BOM) / 2540t, 10kts (1870)
1867 (Mısır)
1868
1869
29 Ağustos 1868'de Osmanlı Bahriye'ye transfer.
1870
Mart 1870
1909
11 Kasım 1909'da hurdaya satıldı.

Avnillah sınıfı

İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Avnillah[13] Thames Iron Works, Blackwall, Londra Yd No 44f
LOA 71,9m, LPP 68,9m B 10,9m, D 5,0m
1399t (BOM) / 2362t, 10kts (1877), 8kts (1892)
1867
1868
21 Nisan 1869
1870
1870
1907'de tadil edildi. Dört adet 15'lik, altı adet 7,8'lik, on adet 5,7 lik, iki adet 4,7'lik topla donatılıp sürati 11 mile çıkarıldı.[1]
24 Şubat 1912'de Trablusgarp Savaşı esnasında, Beyrut limanında İtalyan kruvazörleri Giuseppe Garibaldi ve Varese tarafından batırıldı.[14]
Muin-i Zafer[13] Thames Iron Works, Blackwall, Londra
LOA 71,9m, LPP 68,9m B 10,9m, D 5,0m
1399t (BOM) / 2362t, 10kts (1877), 8kts (1892)
1867
1868
Haziran 1869
1870
1870
1932
1907'de tadil edildi.
I. Dünya Savaşı'nda Heybeliada açıklarında görev yaptı.[1]

Feth-i Bülend

İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Feth-i Bülend[15] Thames Iron Works, Blackwall, Londra Yd No 46f
LPP 72,0m, B 11,9m, D 5,2m
1601t (BOM) / 2762, 10kts (1877), 8 kts (1892), 9 kts (1906), 7kts (1910)
1867
Mayıs 1868
1869
1870
1870
1907'de tadil edildi
1898'de topları çıkartılıp sahil tabyalarına takıldı.
Balkan Savaşları'nda Selanik limanında 31 Ekim 1912'de Yunan torpido botu 11 tarafından batırıldı.

Mukaddeme-i Hayır

İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Mukaddeme-i Hayır[15] Osmanlı İmparatorluğu Tersane-i Amire, İstanbul
Feth-i Bülend 'in yerli modeli
LPP 72,0m, B 11,9m, D 5,2,m
1601t (BOM) / 2762t, 8kts (1892)
1868
1870
28 Ekim 1872
1874
1874
Eylül 1923
Osmanlı Devleti'nde yapılmış ilk zırhlı gemi.[10]
1923'te İzmir'de parçalanmaya başlandı.

İclâliye

İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
İclâliye[16] SA Stabilimento Tecnico Triestino, San Rocco Yd No 51
LOA 66,0m, LPP 63,6m B 12,8m, D 4,8m
1650t (BOM) / 2228t, 10kts (1877), 6kts (1896)
Mayıs 1868 (Mısır)
Mayıs 1868
1869
29 Ağustos 1868'de Osmanlı Bahriye'ye transfer.
Şubat 1871
1928
Şubat 1914'te Heybeliada'da Bahriye Okulu gemisi oldu.
1928'de Gölcük'te hurdaya satıldı.

Zırhlı duba

Feth-ül İslam sınıfı

İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Feth-ül İslam[17] SA des Forges et Chantiers de la Méditerranée, La Seyne
LOA 31,5m, LPP 30,5m, B 9,8m, D 1,7m
335t, 8kts
1863
1864
1864
1865
1865 (Tuna Nehri)
1878'de İstanbul'a
1908
1909'da hurdaya satıldı.
İşkodra[17] SA des Forges et Chantiers de la Méditerranée, La Seyne
LOA 31,5m, LPP 30,5m, B 9,8m, D 1,7m
335t, 8kts
1863
1864
1865
1865
1865 (İşkodra Gölü)
1871 (Tuna Nehri)
16 Temmuz 1877'de Rusya tarafından el konuldu.
6 Ekim 1877'de Rusya İmparatorluk Devniz Kuvvetleri Sistovo oldu.
23 Kasım 1889'da batırıldı.
Böğürtlen[17] SA des Forges et Chantiers de la Méditerranée, La Seyne
LOA 31,5m, LPP 30,5m, B 9,8m, D 1,7m
335t, 8kts
1863
1864
1865
1865
1865 (Tuna Nehri)
1878'de İstanbul'a
1880
1886'da hurdaya satıldı.
Podgoriçe[17] SA des Forges et Chantiers de la Méditerranée, La Seyne
LOA 31,5m, LPP 30,5m, B 9,8m, D 1,7m
335t, 8kts
1863
1864
1865
1865
1865 (Tuna Nehri) 17 Haziran 1877'de Rusya tarafından el konuldu.
6 Ekim 1877'de Rusya İmparatorluk Devniz Kuvvetleri Nikopol oldu.
23 Kasım 1889'da batırıldı.
Semendire
Memduhiye[17]
SA des Forges et Chantiers de la Méditerranée, La Seyne
LOA 31,5m, LPP 30,5m, B 9,8m, D 1,7m
335t, 8kts
1863
1864
1865
1865
1865
1879'da adı Memduhiye olarak değiştirildi.
1902
1909'da hurdaya satıldı.

Hizber sınıfı

İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Hizber[17] Osmanlı İmparatorluğu Tersane-i Amire, İstanbul
LPP 43,9m, B 9,4m, D 1,6m
513t (BOM) / 404t, 6kts (1886)
1870
1872
Eylül 1873
1876
1876
1879'da İstanbul'a
1909
1991'de hurdaya satıldı.
Seyfi[17] Osmanlı İmparatorluğu Tersane-i Amire, İstanbul
LPP 43,9m, B 9,4m, D 1,6m
513t (BOM) / 404t, 6kts (1886)
1870
1872
Eylül 1873
1876
1876
26 Mayıs 1877'de Maçin yakınında Rus torpido kotrası tarafından batırıldı.

Zırhlı

Abdül Kadir

İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Abdül Kadir[17] Osmanlı İmparatorluğu Tersane-i Amire, İstanbul
L 103,6m, B 19,8m, D 7,1m
8100t, 18kts
1890
Ekim 1892
-
-
1906'da inşası durduruldu. 1909'da kızağı temizlendi.

Turgut Reis sınıfı

Turgut Reis sınıfı zırhlı (Barbaros Hayreddin ya da Turgut Reis)nın güvertesinde yapılan teftiş.
İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Turgut Reis[18] AG Vulcan, Stettin Yd No 199
LOA 115,7m, LPP 113,9m, B 19,5m, D 7,6m
10.013t / 10.670 (tam), 10kts (1911)
1889 (Brandenburg sınıfı zırhlı)
1890
14 Aralık 1891
1893
5 Haziran 1894 ( SMS Weißenburg)
31 Ağustos 1910 saat 18:30
(Osmanlı İmparatorluğu Turgut Reis)
1933
Donanma Cemiyeti tarafından 1910'da satın alındı.
1924-1933 yılları arasında Gölcük'te okul gemisi.
1933'te tersane işçilerinin barrak gemisi.
1950'de Gölcük'te parçalanmaya başlandı.
Barbaros Hayreddin[18] Kaiserliche Werft, Wilhelmshaven Yd No 13
LOA 115,7m, LPP 113,9m, B 19,5m, D 7,6m
10.013t / 10.670 (tam), 10kts (1911)
1889 (Brandenburg sınıfı zırhlı)
30 Haziran 1891
1893
24 Nisan 1894 ( SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm)
31 Ağustos 1910 saat 18:30
(Osmanlı İmparatorluğu Barbaros Hayreddin)
Donanma Cemiyeti tarafından 1910'da satın alındı.
Balkan Savaşları'na katıldı.
Çanakkale'de, 8 Ağustos 1915'te İngiliz denizaltısı HMS E11 tarafından batırıldı.
253 kişi öldü.

Reşadiye sınıfı

HMS Erin (1918)
İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Reşadiye[19] Vickers Ltd., Barrow Yd No 425
LOA 170,5m, LPP 160,8m, B 27,9m, 8,5m
23.000t / 25.250t (tam), 21kts
King George V sınıfı zırhlının geliştirilmiş versiyonu
8 Haziran 1911
1 Ağustos 1911
3 Ağustos 1913
1914
1 Ağustos 1914'te Birleşik Krallık tarafından el konuldu.
19 Ağustos 1914'te HMS Erin
19 Aralık 1922'de hurdaya satıldı.
Fatih Sultan Mehmed[19] Vickers Ltd., Barrow Yd No 460
LOA 170,5m, LPP 160,8m, B 27,9m, 8,5m
23.000t / 25.250t (tam), 21kts
King George V sınıfı zırhlının geliştirilmiş versiyonu
29 Nisan 1914
11 Haziran 1914
-
-
Temmuz 1914'te Birleşik Krallık hükûmetinin emriyle inşası durduruldu. Ağustos 1914'te kızakta parçalandı.

Sultan Osman-ı Evvel

HMS Agincourt (1918)
İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Sultan Osman-ı Evvel[19] Armstrong Whitworth, Newcastle
LOA 204,7m, B 27,1m, D 8,2m
27.500t (tam), 22kts
1911 (Brezilya, Rio de Janeiro)
14 Eylül
22 Ocak 1913
Ağustos 1914
9 Ocak 1914'te Osmanlı Devleti hükûmeti'ne satıldı.
2 Ağustos 1914'te Birleşik Krallık tarafından el konuldu.
HMS Agincourt
1920
19 Aralık 1922'de hurdaya satıldı.

Yavuz Sultan Selim

V. Mehmet ve Osmanlı Donanması (Alman İmparatorluğu kartpostalı, ortasında Yavuz Sultan Selim muharebe kruvazörü)
İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Yavuz Sultan Selim[20] Blom % Voss AG., Hamburg, Yd No 200
LPP 186,5m, B 29,5m, D 8,7m
22.979t / 25.400t (tam)
Moltke sınıfı muharebe kruvazörü
1909
12 Ağustos 1909
28 Mart 1911
Haziran 1912
2 Temmuz 1912 ( SMS Goeben)
SMS Goeben Alman Akdeniz Filosu'ndayken sığındığı Osmanlı Devleti'ne transfer.
16 Ağustos 1914 (Osmanlı İmparatorluğu Yavuz Sultan Selim)
20 Aralık 1950
1930'da Yavuz Selim
1936'da Yavuz
1971'de MKE (Seymen)'ye satıldı.
7 Haziran 1973'te Gölcük'ten Seymen'e hareket etti.
Temmuz 1973 - Şubat 1976'da parçalandı.

Kalyon

Peyk-i Zafer

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Peyk-i Zafer Tersane-i Amire, Sinop 1841 1842 1878 1894'te satıldı.

Kosova

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Kosova Tersane-i Amire, İstanbul 1858 1864 1883

Fethiye sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Fethiye Tersane-i Amire, İstanbul 30 Kasım 1856 1858 1903 1911'de satıldı.
Şadiye Tersane-i Amire, İzmit 1856 1858 1878 1904'te satıldı.

Fırkateyn

Mecidiye sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Mecidiye Tersane-i Amire, İstanbul 1846 1847 1896 1903'te Ereğli'de parçalandı.
Taif Tersane-i Amire, İstanbul 1846 1847 1867 1868'de İstanbul'da parçalandı.
Saik-i Şadi Tersane-i Amire, İstanbul 1847 1847 1867 1869'da İstanbul'da parçalandı.
Feyza-i Bahri Tersane-i Amire, İstanbul 1848 1848 1878 1880'da İstanbul'da parçalandı.

Mubir-i Sürur

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Mubir-i Sürur Tersane-i Amire, İskenderiye 1846
1848'de Mısır'da Sarkiye olarak hizmete girdi.
1849'da I. Abbas tarafından Abdülmecid'e hediye edildi.
1850'de Osmanlı Bahriye'nin hizmetine girdi.
1899 1904'te satıldı.

Kervan-i Bahri

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Kervan-i Bahri Tersane-i Amire, İstanbul 1853 1856 1875 1878'de parçalandı.

Ertuğrul

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Ertuğrul Tersane-i Amire, İstanbul 1863 1864 13 Eylül 1890'da Kashinozaki Burnu'nun doğusunda battı. 584 kişi öldü.

Hüdavendigâr sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Hüdavendigâr Tersane-i Amire, İzmit Ekim 1860 1864 1890 Kasım 1909'da satıldı.
Nasr-ül Aziz Tersane-i Amire, Gemlik 1861 1865 22 Aralık 1876'da Pakus (Ada) açıklarında battı.

Selimiye

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Selimiye Tersane-i Amire, İstanbul 1858 1865 1909 1911'de satıldı.

Peyk-i Meserret sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Peyk-i Meserret Tersane-i Amire, Sinop 1874 1876 16 Eylül 1889'da Kefken Adası açıklarında battı. 16 subay ve 89 mürettebat öldü.
Peyk-i Nusret Tersane-i Amire, Sinop 1875
Mukadddeme-i Nusret olarak
1877 1904
Mukaddeme-i Şerif Tersane-i Amire, Gemlik 1875 1876 1904
Rehber-i Tevfik Tersane-i Amire, Suda 1879 1880 1904 1895'te motor ve kazan söküldü ve Madar-e Tevfik için kullanıldı.

Mehmet Selim

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Mehmet Selim Tersane-i Amire, İzmit 14 Ağustos 1879 1880 1907 1886'dan itibaren okul gemisi olarak görev yaptı.[10]
1923'te satıldı.

Korvet

Eser-i Cedid

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Eser-i Cedid Tersane-i Amire, İstanbul 19 Mayıs 1841 1842 1889 1894'te satıldı.

Sinop sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Sinop J & R White, Southampton 1858 1860 1901
İzmir J & R White, Southampton 1859 1860 1901
Bursa Money Wigram, Blackwall, Londra 1859 1859 1879
Edirne Money Wigram, Blackwall, Londra 1859 1859 1901

Beyrut sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Beyrut Money Wigram, Thames 1859 1860 1907 1909'da parçalandı.
Seddülbahir J & R White, Southampton 1859 1860 1902'de parçalandı.
İskenderiye Tersane-i Amire, İstanbul 1862
Hüdavendigâr olarak
1863 1907
Zuhaf Tersane-i Amire, İstanbul 1862 1863 1891
Utarit Tersane-i Amire, Gemlik 1863 1864 1896 1905'te parçalandı.
Meriç Tersane-i Amire, Gemlik 1863 1864 1905 1909'da satıldı.

Mansure sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Mansure Tersane-i Amire, İstanbul 1864 1864 1908 13 Ağustos 1910'da Haliç'te battı.
1911'de çıkarılıp parçalandı.
Lübnan Tersane-i Amire, İstanbul 1864 1864 Nisan 1867'de Milo (Ada) açıklarında battı.
Muzaffer Tersane-i Amire, İzmit 1864 1864 1908 1912'de İstanbul'da parçalandı.

Heybetnümâ

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Heybetnümâ Tersane-i Amire, İstanbul 30 Ocak 1890 Nisan 1895 1907 Bahriye Okulu'ndan yeni mezun olan subaylar bu gemide görev yapardı.[1]
1911'de Yalova açıklarında batırıldı.

Zuhaf sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Zuhaf Tersane-i Amire, İstanbul
Germania AG, Kiel Yr No 60
31 Ağustos 1894 Ekim 1896 1932 191'den itibaren nakliye/seyahat gemisi olarak kullanıldı.[10]
Kilid Bahir Tersane-i Amire, İstanbul
Germania AG, Kiel Yd No 61
31 Ağustos 1894 Ekim 1896 1909 Ağustos 1914'te Basra açıklarında batırıldı.

Kruvazör

Lütf-ü Hümayun

İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Lütf-ü Hümayun[21] Tersane-i Amire, İstanbul
LPP 64,0m, B 9,1m, D 3,9m
1313t, 12kts
1880
1882
16 Ağustos 1892
Temmuz 1896
Ekim 1896
1908
Kasım 1911'de hurdaya satıldı.
1921'de tamamen parçalandı.

Feyza-i Bahri sınıfı

İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Feyza-i Bahri[21] Tersane-i Amire, İstanbul
LPP 68,5m, B 10,6m, D 4,2m
1612t, 17kts
Mayıs 1889
Mayıs 1891
-
-
1897'de inşası durduruldu.
Şadiye[21] Tersane-i Amire, İstanbul
LPP 68,5m, B 10,6m, D 4,2m
1612t, 17kts
Mayıs 1889
9 Kasım 1891
-
-
1897'de inşası durduruldu.

Hüdavendigâr sınıfı

İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Hüdavendigâr[21] Tersane-i Amire, İstanbul
LPP 85,4m, 15,2m, 6,1m
4050t
1891
1893
-
-
1897'de inşası durduruldu.
Selimiye[21] Tersane-i Amire, İstanbul
LPP 85,4m, 15,2m, 6,1m
4050t
1891
-
-
-
1892'de iptal edildi.

Peyk-i Şevket sınıfı torpido kruvazörü

İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Peyk-i Şevket[22] Schiffs & Maschinenbau Germania AG, Kiel Yd No 126
LPP 80,1m, B 8,4m, D 4,6m
775t (1907), 850t (1938), 18kts (1915)
18 Ocak 1903
Şubat 1906
15 Kasım 1906
1907
Kasım 1907
1944
Trablusgarp Savaşı'nda İskenderiye'de enterne edildi.
27 Ekim 1914'te Sivastopol Baskını'na katıldı.
6 Ağustos 1915'te İngiliz denizaltısı HMS E11 tarafından saldırılıp hasar gördü.[1]
1924'te Peyk
1953-1954'te Gölcük'te parçalandı.
Berk-i Satvet[22] Schiffs & Maschinenbau Germania AG, Kiel Yd No 127
LPP 80,1m, B 8,4m, D 4,6m
775t (1907), 850t (1938), 18kts (1915)
18 Ocak 1903
Şubat 1906
1 Aralık 1906
1907
Kasım 1907
1945
27 Ekim 1914'te Sivastopol Baskını'na katıldı.
2 Ocak 1915'te Karadeniz'de mayına çarptı ama kurtarıldı.[1]
1924'te Berk
1953-1954'te Gölcük'te parçalandı.

Mecidiye

Mecidiye (Selanik, 1911).
İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Mecidiye[23] William Camp & Son, Philadelphia Yd Nr 315
LOA 102,4m, LPP 100,5m, B 12,8m, D 4,8m
3485t / 3967t (tam), 18kts (1914), 20kts (1936)
1900
7 Kasım 1901
25 Temmuz 1903
(Abdül Mecid)
Ekim 1903
19 Aralık 1903 (Mecidiye)
29 Ekim 1915 ( Prut)
1 Mart 1947
3 Nisan 1915'te Vorontsovski-Mayak (Odessa) açıklarında mayına çarpıp battı.
8 Haziran 1915'te Ruslar tarafından çıkarıldı.
13 Mayıs 1918'de Almanlar tarafından geri alınıp Osmanlı'ya iade edildi.

Hamidiye

Hamidiye (1913)
İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Hamidiye[24] Sir W. G. Armstrong, Whitworth & Co., Newcastle Yd No 732
LOA 112,0m, LPP 103,6m, B 14,5m, D 4,8m
3904t, 16kts (1915)
1900
Nisan 1902
25 Eylül 1903
17 Aralık 1903
Nisan 1904
Mart 1947
Balkan savaşlarında, I. Dünya Savaşı'nda, Karadeniz İsyanı'nda görev aldı.
1949-1951'de Kabataş'ta müze olarak kullanıldı.
10 Eylül 1964'te hurdaya satıldı.
1966'da tamamen parçalandı.

Drama

Regia Marina Italiana RN Libia
İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Drama[25] G Ansaldo-Armstrong & Cie, Sestri Ponente Yd No 156
LOA 138,7m, LPP 136,0m, B 14,5m, D 5,5m
3760t / 4466t (tam), 22,9kts (prova)
Nisan 1904
1907
11 Kasım 1912
Mart 1913
Eylül 1912'de İtalyan hükûmetince el konuldu.
25 Mart 1913'te Libia adıyla İtalya Krallık Deniz Kuvvetleri'ne katıldı.
11 Mart 1937

Midilli

Midilli (İstanbul, 1914).
İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Midilli[26] AG Vulcan, Stettin
Yd No 312
LOA 138,7m, LPP 136,0m, B 13,5m, D 5,1m
4570t / 5587t (tam)
Magdeburg sınıfı küçük kruvazör
1910
1911
16 Mayıs 1911
1912
10 Mayıs 1912 ( SMS Breslau)
Alman Akdeniz Filosu'ndayken 16 Ağustos 1914'te Osmanlı Bahriye'ye transfer edildi.
Midilli
20 Ocak 1918'de İmroz[dn 3]'a yapılan baskından dönerken mayına çarpıp battı (40.05 N 26.02 E).

Muhrip

Bu listede Donanma Cemiyeti tarafından satın alınan iki grup muhrip vardır:[1]

Samsun sınıfı

Durandal sınıfı muhrip Hallebarde
İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Samsun[27] SA Chantier et Ateliers de la Gironde, Bordeaux
LOA 58,2m, LPP 56,3m, 6,3m, 2,8m
284t, 28kts (1907), 20kts (1912), 17kts (1915)
Fransız Durandal sınıfı
1906
Haziran 1906
1907
1907
3 Eylül 1907
1932
27 Ekim 1914'te Sivastopol Baskını'na katıldı.
14 Ağustos 1915'te İngiliz denizaltısı HMS E11 tarafından batırıldı.
1949'da Gölcük'te parçalandı.
Yarhisar[27] SA Chantier et Ateliers de la Gironde, Bordeaux
LOA 58,2m, LPP 56,3m, 6,3m, 2,8m
284t, 28kts (1907), 20kts (1912), 17kts (1915)
Fransız Durandal sınıfı
1906
Haziran 1906
1907
1907
1907
3 Aralık 1915'te tarihinde Yalova açıklarında İngiliz HMS E11 denizaltısı tarafından torpillenerek batırıldı.
Taşoz[27] Schneider & Cie, Nantes
LOA 58,2m, LPP 56,3m, 6,3m, 2,8m
284t, 28kts (1907), 20kts (1912), 17kts (1915)
Fransız Durandal sınıfı
1906
Haziran 1906
1906
1907
1907
1932
27 Ekim 1914'te Sivastopol Baskını'na katıldı.
1949'da Gölcük'te parçalandı.
Basra[27] SA Chantier et Ateliers de la Gironde, Bordeaux
LOA 58,2m, LPP 56,3m, 6,3m, 2,8m
284t, 28kts (1907), 20kts (1912), 17kts (1915)
Fransız Durandal sınıfı
1906
Haziran 1906
1906
1907
1907
1932
1949'da Gölcük'te parçalandı.

Muavenet-i Milliye sınıfı

İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Muavenet-i Milliye[28] Fr Schichau AG, Elbing Yd No 820
LOA 74,0m, B 7,9m, D 3,0m
765t, 26kts (1912)
Alman S 165
1908
1908
20 Mart 1909
1910
17 Ağustos 1910
Ekim 1918
27 Ekim 1914'te Sivastopol Baskını'na katıldı.
12-13 Mayıs 1915 gecesi İngiliz zırhlısı HMS Goliath 'ı batırdı.
Yadigâr-ı Millet[28] Fr Schichau AG, Elbing Yd No 821
LOA 74,0m, B 7,9m, D 3,0m
765t, 26kts (1912)
Alman S 166
1908
1908
24 Nisan 1909
1910
17 Ağustos 1910
9-10 Temmuz 1917 gecesi İstinye'de İngiliz uçakları tarafından batırıldı.
Numune-i Hamiyet[28] Fr Schichau AG, Elbing Yd No 822
LOA 74,0m, B 7,9m, D 3,0m
765t, 26kts (1912)
Alman S 167
1908
1908
3 Temmuz 1909
1910
17 Ağustos 1910
Ekim 1918
8 Ağustos 1914'te Çanakkale'de Müstahkem Mevkii Komutanlığı'na tayin edildi.
1918'de İmroz Baskını'nda görev aldı.
Gayret-i Vataniye[28] Fr Schichau AG, Elbing No Yd 823
LOA 74,0m, B 7,9m, D 3,0m
765t, 26kts (1912)
Alman S 168
1908
1908
30 Eylül 1909
1910
17 Ağustos 1910
27 Ekim 1914'te Sivastopol Baskını'na katıldı.
27 Ağustos 1916'da Varna açıklarında karaya oturdu.
Kullanışlı teçhizatı kaldırıldıktan sonra müretebatçe havaya uçuruldu.

Denizaltı

Osmanlı Donanması'nın elinde üç denizaltı bulunmuş olmasına karşın, bu denizaltılar aktif olarak savaşa katılmamışlar, bu yüzden devletin hiçbir zaman bir denizaltı gücü olmamıştır.

Yunanistan ilk denizaltıyı alınca Osmanlı Devleti misilleme olarak İsveçli Nordenfelt firmasından iki denizaltı alıp bu denizaltılara Abdülhamid ve Abdülmecid isimlerini vermiştir. Abdülmecid'in onarımı ve parçalarının toplanması bitirilemezken, Abdülhamid Boğaz'da deneme atışı yapmış, ama başarılı olmasına rağmen Haliç'e terkedilmiştir.

Donanmaya I. Dünya Savaşı'nda Müstecip Onbaşı isimli bir denizaltı daha katılmıştır.

Abdülhamid sınıfı

Abdülhamid Denizaltısı (Taşkızak Tersanesi, İstanbul, 1896)
İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Abdülhamid[29] Des Vignes, Chertsey, Londra 6 Eylül 1886
Nordenfelt 2
Tersane-i Amire (İstanbul) tarafından donatıldı. Thorsten Nordenfelt tarafından yapımı başlatıldı, İstanbul'da 1888'de bir gösteride yeryüzünde suyun altında torpido atıp su yüzündeki bir nesneyi batıran ilk denizaltı oldu. Daha sonra ise kullanılmadı ve Haliç'te demirli kaldı.[1]
1921'de parçalandı.
Abdülmecid[29] Des Vignes, Chertsey, Londra 4 Ağustos 1887
Nordenfelt 3
Tersane-i Amire (İstanbul) tarafından donatıldı. Thorsten Nordenfelt tarafından yapımı başlatıldı.İstanbul'daki inşası ise bitirilemedi.[1]
1921'de parçalandı.

Müstecip Onbaşı

Turquoise (Q46), 3 Nisan 1913
İsim Tersane
Uzunlık, Genişlik, Derinlik
Tonaj, Hız
Sipariş
Kızağa konuş
Suya iniş
Prova
Hizmete girişi
Hizmetten çıkışı
Not
Müstecip Onbaşı[30] Arsenal de Toulon, Toulon
Fransız Émeraude sınıfı denizaltı Turquoise
3 Ağustos1908 1908
30 Ekim 1915'te Akbaş açıklarında alabora oldu.[31] Ya da top ateşiyle batırıldı.[32]

31 Ekim 1915'te çıkarıldı.
5 Kasım 1915'te İstanbul'a vardı.
10 Kasım 1915'te Müstecip Onbaşı adıyla hizmete girdi.

Aralık 1915'te Alman U-Bootların batarya şarj gemisi olarak kullanılmaya başlandı.
1 Temmuz 1919'da Fransa'ya iade edildi.
1921'de parçalandı.

Torpido stimbot

Burhaneddin sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Burhaneddin SA des Ferges et Chantiers de la Méditerranée, La Seyne Ağustos 1885 Ekim 1885 1902 1909'da müzayedeyle satıldı.
Tevfik SA des Ferges et Chantiers de la Méditerranée, La Seyne Ağustos 1885 Ekim 1885 1902 1909'da müzayedeyle satıldı.

Mecidiye sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Mecidiye Tersane-i Amire, İstanbul
Burhaneddin sınıfının yerli versiyonu
1887 Haziran 1889 1902 Kasım 1909'da müzayedeyle satıldı.
Eser-i Terakki Tersane-i Amire, İstanbul
Burhaneddin sınıfının yerli versiyonu
1887 Ağustos 1890 1902 Kasım 1909'da müzayedeyle satıldı.
Nimet Tersane-i Amire, İstanbul
Burhaneddin sınıfının yerli versiyonu
1888 Kasım 1893 1902 Kasım 1909'da müzayedeyle satıldı.
Şanaver Tersane-i Amire, İstanbul
Burhaneddin sınıfının yerli versiyonu
Haziran 1889 Kasım 1909'da müzayedeyle satıldı.

Timsah

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Timsah De Vignes, Chertsey, Londra 1885 1885 Scirocco
1887'de Osmanlı Devleti hükûmeti'ne satıldı.
1903 31 Temmuz 1909'da müzayedeyle satıldı.
1912'de parçalandı.

Şemşir-i Hücum

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Şemşir-i Hücum SA des Ferges et Chantiers de la Méditerranée, La Seyne 1885 1886 1896 31 Temmuz 1909'da müzayedeyle satıldı.

Torpido bot

Mahabet sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Mahabet Des Vignes, Chertsey, Londra Aralık 1886 Mayıs 1887 1892 31 Temmuz 1909'da müzayedeyle satıldı.
Satvet Des Vignes, Chertsey, Londra Aralık 1886 Mayıs 1887 1892 31 Temmuz 1909'da müzayedeyle satıldı.

Gilyum sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Gilyum Fr Schichau AG, Elbing Yd No 273 1886 Haziran 1886 1903 31 Temmuz 1909'da müzayedeyle satıldı.
Saiki Fr Schichau AG, Elbing Yd Nr 274 1886 Hazirn 1886 1903 31 Temmuz 1909'da müzayedeyle satıldı.
Tir-i Zafer Fr Schichau AG, Elbing Yd Nr 275 1886 Haziran 1886 1905 31 Temmuz 1909'da müzayedeyle satıldı.
Seyf-i Bahri Fr Schichau AG, Elbing Yd Nr 276 1886 Haziran 1886 1909 31 Temmuz 1909'da müzayedeyle satıldı.
Vesile-i Nusret Fr Schichau AG, Elbing Yd No 277 1886 Haziran 1886 1906 31 Temmuz 1909'da müzayedeyle satıldı.

Nasır sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Nasır Schiffs & Maschinenbau Germania AG, Kiel Yd No 31 1887 Aralık 1889 1909 1922'de satıldı.
Fatih Schiffs & Maschinenbau Germania AG, Kiel Yd No 32 1887 Aralık 1889 1911 1913'te satıldı.
Nusret Schiffs & Maschinenbau Germania AG, Kiel Yd No 33 1888 Şubat 1890 1909 31 Temmuz 1909'da müzayedeyle satıldı.
1913'te parçalandı.
Şahab Schiffs & Maschinenbau Germania AG, Kiel Yd No 34 1888 Şubat 1890 24 Mart 1901'de Selanik'te kazan patlamasıyla hasar gördü. 9 kişi öldü.
31 Temmuz 1909'da müzayedeyle satıldı. 1911'de parçalandı.
Tarık Schiffs & Maschinenbau Germania AG, Kiel Yd No 35 Eylül 1889 Mart 1890 1909 31 Temmuz 1909'da müzayedeyle satıldı.
1911'de parçalandı.
Pervın Schiffs & Maschinenbau Germania AG, Kiel Yd No 36 1889 Mayıs 1890 1911 1913'te parçalandı.
Seham Schiffs & Maschinenbau Germania AG, Kiel Yd No 37 1889 Mayıs 1890 21 Nisan 1901'de Beyrut'ta kazan patlamasının sonucu battı.

Ejder

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Ejder Schiffs & Maschinenbau Germania AG, Kiel Yd No 36 1890 1893 1909 1921'de parçalandı.

Berk Efşan sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Berk Efşan Tersane-i Amire, İstanbul Yd No 41 1892 1894 Ekim 1918
1920'de yeniden hizmete girdi.
1924'te hizmetten çıktı.
1932'de parçalandı.
Tayyar Tersane-i Amire, İstanbul Yd No 39 1892 1894 1909 1921'de parçalandı.

Hamidiye sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Hamidiye Ansaldo, Armstrong & Cie, Cenova 1901 1902 30 Eylül 1911'de Reşadiye'de İtalyan muhrip tarafından batırıldı.
Abdül Mecid
(Yunus)
Ansaldo, Armstrong & Cie, Cenova 1901 1902 Ekim 1918
1926'da yeniden hizmete girdi.
1929'da hizmetten çıktı.
1918'de Draç torpido botu ile Tekirdağ açıklarında çarpıştı.
1935'te parçalandı.

Akhisar sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Akhisar Ansaldo, Armstrong & Cie, Cenova Yd No 131 25 Nisan 1904 Haziran 1904
11 Aralık 1915'te Silivri açıklarında karaya oturdu.
Ekim 1918
Mütareke döneminde kaçakçılığa karşı Sahil Muhafaza gemisi olarak görev yaptı.
1925'te yeniden hizmete girdi.
1930'da hizmetten çıktı.
1935'te parçalandı.
Alpagut Ansaldo, Armstrong & Cie, Cenova Yd No 132 30 Nisan 1904 Haziran 1904 1 Ekim 1911'de İtalyan deniz topçusunun ateşi ile batırıldı.
30 Eylül 1912'de Reşadiye'de İtalyan muhrip tarafından batırıldı.

Antalya sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Antalya Ansaldo, Armstrong & Cie, Cenova Yd No 134 1904 Aralık 1906 5 Kasım 1911'te Preveze'de müretebat tarafından batırıldı.
29 Kasım 1912'te Yunanistan tarafından çıkarıldı.
1913'te Nikopolis adıyla Yunanistan Krallık Deniz Kuvvetleri'nde hizmete girdi.
1916'da hizmetten çıktı.
Urfa Ansaldo, Armstrong & Cie, Cenova Yd No 135 1904 Aralık 1906 11 Aralık 1908'de Selanik açıklarında battı.
Ankara Ansaldo, Armstrong & Cie, Cenova Yd No 136 1904 Aralık 1906 24 Şubat 1912'de Beyrut'ta İtalyan savaş gemisi tarafından batırıldı. Bu çarpışmada Osmanlı tarafının 51 kişi öldü, 19 kişi yaralandı.
Tokad Ansaldo, Armstrong & Cie, Cenova Yd No 137 1904 Aralık 1906 5 Mayıs 1911'de Preveze'de müretebat tarafından batırıldı.
29 Eylül 1912'de Yunanistan tarafından çıkarıldı.
1913'de Totoi adıyla Yunanistan Krallık Deniz Kuvvetleri'nde hizmete girdi.
1916'da hizmetten çıktı.
Draç Ansaldo, Armstrong & Cie, Cenova Yd No 138 1904 8 Ocak 1907 Ekim 1918 1924'te yeniden hizmete girdi.
Mütareke döneminde Sahil Muhafaza gemisi olarak görev yaptı.
1924'da hizmetten çıktı.
1936'da parçalandı.
Kütahya Ansaldo, Armstrong & Cie, Cenova Yd No 139 1904 8 Ocak 1907 14 Eylül 1916'da Karaburnu'nun kuzeyinde mayına çarpıp battı.
Musul Ansaldo, Armstrong & Cie, Cenova Yd No 140 1904 8 Ocak 1907 Ekim 1918 1924'te yeniden hizmete girdi.
1929'da hizmetten çıktı.
1936'da parçalandı.

Demirhisar sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Demirhisar Schneider & Cie, Chalon-sur-Saône 1907 1907 16 Nisan 1915'te müretebat tarafından Sakız Adası'nda karaya oturdu. Birleşik Krallık gemilerince tahrip edildi.
Sultanhisar Schneider & Cie, Chalon-sur-Saône 1907 1907 Ekim 1918
30 Nisan 1915'te Çanakkale Boğazı'nı geçen Avustralya'ya ait AE2 denizaltısını top ve torpido taarruzları ile batırdı.[33]
1924'te yeniden hizmete girdi.
1928'de hizmetten çıktı.
1935'te parçalandı.
Sivrihisar Schneider & Cie, Chalon-sur-Saône 1907 1907 Ekim 1918
I. Dünya Savaşı'nda Çanakkale'de görev yaptı.
1924'te yeniden hizmete girdi.
1928'de hizmetten çıktı.
1935'te parçalandı.
Hamidabad Schneider & Cie, Chalon-sur-Saône 1907 1907 13 Kasım 1916'da İğneada limanında Rus muhriplerinin baskınına uğrayıp battı, olayda 4 asker öldü.
31 Ekim 1917'de Rusya İmparatorluk Deniz Kuvvetleri'ne bağlı muhrip tarafından batırıldı.

Torpido gambot

Peleng-i Derya sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Peleng-i Derya Schiffswerft Germania AG, Kiel 1890 Eylül 1896 23 Mayıs 1915'te Bakırköy açıklarında İngiliz HMS E11 denizaltısı tarafından batırıldı.[1]
1915'da çıkarıldı.
1920'da parçalandı.
Nimet Schiffswerft Germania AG, Kiel 30 Ocak 1890 1892'da iptal edildi. 1909'da parçalandı.

Şahin-i Derya

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Şahin-i Derya Tersane-i Amire, İstanbul 16 Ağustos 1892 1896'da inşası durduruldu. 1909'da makineler söküldü ve parçalandı.

Gambot

Donanma'daki gambotlar şu gruplara ayrılabilir:[1]

Akka sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Akka Money Wigram, Blackwall, Londra 1859 Aralık 1859 1901 1903'te Basra'da parçalandı.
Şevket Nüma J & R White, Southampton 1859 Mart 1860 Ekim 1918 1925'te satıldı.
Varna Money Wigram, Blackwall, Londra 1859 Mart 1860
1879'da adı Necmifeşan olarak değişdirildi.
Kasım 1909'da satıldı.
Sünne Money Wigram, Blackwall, Londra 1859 Ağustos 1859 9 Ekim 1877'de Tuna ağızında Rus mayınına çarpıp battı.

Musul sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Musul Tersane-i Amire, İstanbul 1865 1866 1909
Seyyar Tersane-i Amire, İstanbul 1865 1866 1909

Sahır

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Sahır J White, West Cowers, Wight Adası 1866 1866 1900 11 Kasım 1909'da satıldı.

İntibah sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
İntibah Tersane-i Amire, İstanbul 1866 1867 26 Ocak 1878'de Batumi'de Rus torpido tarafından batırıldı.
Müjderesan Tersane-i Amire, İstanbul 1866 1866 1908 1908'de satıldı ve Basra'da parçalandı.
Ziver-Derya Tersane-i Amire, İstanbul 1866 1866 1909

Saheddin

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Saheddin Tersane-i Amire, İstanbul 1868 1868 3 Ekim 1911'de Trablusgarp'ta kayaya oturdu ve batırıldı.

Aynalıkavak sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Aynalıkavak Tersane-i Amire, İstanbul 1869 1869 1909
Yalıköşkü Tersane-i Amire, İstanbul 1867 1869 1909

Rodos sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Rodos Tersane-i Amire, İstanbul 1870 1870 1899 1903'te satıldı.
İstanköy Tersane-i Amire, İstanbul 1871 1874 1909 1910'da satıldı.

Fırat sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Fırat Tersane-i Amire, İstanbul 1883 1885 1912 Şubat 1897'de Narda Körfezi'nde Yunan gambotu Aphroessa 'nın top ateşiyle ağır bir şekilde hasar gördü.
Şat Tersane-i Amire, İstanbul 1883 1885 Kasım 1909'da satıldı.

Nasr-ü Hüda sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Nasr-ü Hüda Tersane-i Amire, İstanbul 1903 1904 Haziran 1917 1923'te satıldı.
Seyyar Tersane-i Amire, İstanbul 1906 1906 Ekim 1918 1923'te satıldı.
Barıka-i Zafer Tersane-i Amire, İstanbul 1904 1908 Ekim 1918 Mart 1922'de mahafız teknesi olarak hizmete girdi.
1923'te hizmetten çıktı.
1926'da satıkldı.

Nur-ül Bahir

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Nur-ül Bahir MacLaren & Wilson, Cenova 1898
1897'de Fes sultanı tarafından sipariş edildi.
Osmanlı Devleti hükûmeti'ne satıldı.
1 Mayıs 1915'te Mürefte-Şarköy arasında İngiliz HMS E14 denizaltısı tarafından batırıldı.
Aralık 1898'de Osmanlı Reji İdaresi'nde hizmete girdi.
1906'da Osmanlı Bahriye'ye transfer edildi.
1913

Kastamonu sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Kastamonu Gerbürder Sachsenberg, Roßlau Yd No 544 Nisan 1905 Temmuz 1905 Trablusgarp Savaşı sırasında 7 Ocak 1912'de Kızıldeniz'deki Konfide Limanı'nda İtalyan kruvazörü Piemonte ve muhrip Artigliere "nin top ateşiyle batırıldı.[14]
Yozgat Gerbürder Sachsenberg, Roßlau Yd No 545 Nisan 1905 Ekim 1905 10 Aralık 1912'de Kefken Adası'nda Rus muhribin top ateşiyle batırıldı.

Marmaris

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Marmaris SA des Ateliers et Chantiers de la Loire, Nantes Nisan 1907 Şubat 1908 2 Haziran 1915'te Dicle Nehri'nde Amara'nın güneyinde Birleşik Krallık gambotu Odin 'in top ateşiyle ağır bir şekilde hasar gördü.

Taşköprü sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Taşköprü Schneider & Cie, Chalon-sur-Saône 1907 1908 18 Ekim 1915'te İngiliz E12 ve H1 denizaltılarının saldırısına uğradı.
10 Aralık 1915'te Kefken Adası'nda Rus muhribi tarafından batırıldı.
Nevşehir Schneider & Cie, Chalon-sur-Saône 1908 1908 30 Ocak 1915'te Rumelikavağı yakınında Osmanlı mayınına çarpıp battı.
Gökçedağ Schneider & Cie, Chalon-sur-Saône 1907 1908 Trablusgarp Savaşı sırasında 7 Ocak 1912'de Kızıldeniz'deki Konfide Limanı'nda İtalyan kruvazörü Piemonte ve muhrip Artigliere "nin top ateşiyle batırıldı.[14]
Refahiye Schneider & Cie, Chalon-sur-Saône 1907 1908 Trablusgarp Savaşı sırasında 7 Ocak 1912'de Kızıldeniz'deki Konfide Limanı'nda İtalyan kruvazörü Piemonte ve muhrip Artigliere "nin top ateşiyle batırıldı.[14]
Ayıntab Schneider & Cie, Chalon-sur-Saône 1907 Ocak 1908 Trablusgarp Savaşı sırasında 7 Ocak 1912'de Kızıldeniz'deki Konfide Limanı'nda İtalyan kruvazörü Piemonte ve muhrip Artigliere "nin top ateşiyle batırıldı.[14]
Malatya Schneider & Cie, Chalon-sur-Saône 1907 17 Aralık 1907 Çanakkale Savaşı'nda görev yaptı.
17 Eylül 1916'da Karaburnu'nun doğusunda Rus mayınına çarpıp hasar gördü.
1921'de satıldı.
Seddülbahir Schneider & Cie, Chalon-sur-Saône 1907 Şubat 1908
Ordu Schneider & Cie, Chalon-sur-Saône 1907 Şubat 1908 Trablusgarp Savaşı sırasında 7 Ocak 1912'de Kızıldeniz'deki Konfide Limanı'nda İtalyan kruvazörü Piemonte ve muhrip Artigliere "nin top ateşiyle batırıldı.[14]
Bafra Schneider & Cie, Chalon-sur-Saône 1907 Ocak 1908 Trablusgarp Savaşı sırasında 7 Ocak 1912'de Kızıldeniz'deki Konfide Limanı'nda İtalyan kruvazörü Piemonte ve muhrip Artigliere "nin top ateşiyle batırıldı.[14]

Aydın Reis sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Aydın Reis SA des Chantiers & Ateliers de St. Nazaire, Penhöet 1912 Haziran 1914 1919-1920 yılları arası Sahil Güvenlik görevlerinde bulundu.
16 Eylül 1920'da Müttefiklerin eline geçmemek için Sovyetlere sığınmak üzere Samusun'dan Novorossisk'e hareket etti.
16 Mayıs 1920'de Türk Ulusal Güçlerine iade edildi.
1926'da mesaha gemisine dönüştürüldü.
1949'da hizmetten çıktı.
1954'te satıldı.
Preveze SA des Chantiers & Ateliers de St. Nazaire, Penhöet Ocak 1912 Haziran 1914 Bir süre okul gemisi olarak kullanıldı.
30 Eylül 1920'da Müttefiklerin eline geçmemek için Sovyetlere sığınmak üzere Trabzon'dan Novorossisk'e hareket etti.
16 Mayıs 1920'de Türk Ulusal Güçlerine iade edildi.
1926'da hizmetten çıktı.
Sakız SA des Chantiers & Ateliers de St. Nazaire, Penhöet 1912 Haziran 1914 Erdek önlerinde İngiliz denizaltısı E-2 tarafından batırıldı.
23 Ekim 1918'te İstanbul'da staja girdi.
1924'te yeniden hizmete girdi.
1935'te hizmetten çıktı ve satıldı.
Burak Reis SA des Chantiers & Ateliers de St. Nazaire, Penhöet Mayıs 1912 Haziran 1914 23 Ekim 1918'te İstanbul'da staja girdi.
1924'te yeniden hizmete girdi.
1932'de mesaha gemisine dönüştürüldü.
1955'te satıldı.

İsa Reis sınıfı

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
İsa Reis SA des Forges & Chantiers de la Méditerranée, Granville Kasım 1911 Haziran 1914 1955 1924-26 yılları arasında Gölcük Tersanesi'nde yenilendi.
1926'dan itibaren Gümrük İdaresi emrinde çalıştı.
1932'de mayın tarama gemisine dönüştürüldü.
1948'de mesaha gemisine dönüştürüldü.
1964'te Seymen'da parçalandı.
Durak Reis SA des Forges & Chantiers de la Méditerranée, Granville Şubat 1912 Haziran 1914 1955 İlk ismi Durak Reis, Burak Reis ile karışmaması için değiştirildi ve adı Kemal Reis oldu.
1932'den itibaren mesaha gemisi olarak görev yaptı
1953'te Heybeliada açıklarında alabora oldu.
1964'te MKE (Seymen)'ye hurdaya satıldı.
1973'te parçalandı.
Hızır Reis SA des Forges & Chantiers de la Méditerranée, Granville 10 Nisan 1912 Haziran 1914 1952 Mondros Mütarekesi hükümlerince Sahil Güvenlik görevi ile gittiği İzmir'de 6 Temmuz 1919'da Yunan kuvvetlerince el konuldu
1922'de iade edildi.
1958'de satılıp genel amaçlı kargo motor gemisine dönüştürüldü.
Adı 1960'da Emin, 1981'de Murat Ayanoğlu, 1982'de Kaptan Cavit olarak değiştirildi.

Nehir Gambotu

Doğan

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not<>
Doğan Gebr. Wiemann, Brandenburg Yd No 140 Nisan 1911 17 Eylül 1912 Pionier R Wönkhaus olarak Hamburg'ta.
Nehir römorkörü olarak Bağdat'tayken Mayıs 1915'te Osmanlı Bahriye tarafından kiralandı.
17-29 Haziran 1915'te Bağadat Demiryolu İnşaat taraınfan tadil edildi.
2 Temmuz 1915'te yeniden hizmete girdi.
26 Şubat 1917'de Aziziye yakınında Birleşik Krallık gambotu Mantis 'in top ateşiyle ağır bir şekilde hasar görüp karaya oturdu.

Selmanpak

Selmanpak (HMS Firefly)
İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Selmanpak Yarrow & Co., Scotstown Kasım 1915 Kasım 1915 Birleşik Krallık nehir gambotu Firefly olarak.
1 Aralık 1915'te Elhan yakınında Osmanlı Ordusu tarafından ele geçirildi.
12 Aralık 1915'te Selmanpak adıyla hizmete girdi.
26 Şubat 1917'de Aziziye yakınında Birleşik Krallık gambotu Tarantula tarafından ele geçirildi.
14 Haziran 1924'te Fırat'ta batırıldı.

Yat

Sultaniye, Süreyya, Şerifiye, Şerifiye / Beylerbeyi, Ertuğrul, Söğütlü, Şıpka (silahlı yat), Trablus (silahlı yat)

Avizo

Talia, İzzeddin, Fuad, İsmail, Hanya, Kandiye, Arkadi, Resmo, Eser-i Nusret sınıfı (Eser-i Nusret ve Medar-i Zafer), Taif sınıfı (Taif ve Asır), Galata

Mesaha gemisi

Beyrut

Vapur

Sürtat, Sagir, Peyk-i Şevket, Eser-i Hayır, Ereğli, Pesendire, Pursut, Gemlik, Peyk-i Şevket, Medar-i Ticaret, Tair-i Bahri, Mesir-i Bahri, Necm-i Şeref, Girit, Vasıta-i Ticaret, Hüma-i Tevfik, Hümayış, Eser-i Ticaret, Vesile-i Ticaret, Tuna, Silistre, Sehber, Ereğli, Sudaver, Peyk-i Ticaret, Sulhiye, Hüma-i Pervaz, Trablusgarb, Pir-i Levend, Ömer Paşa, Gürsur, Yıldız, Müverrid-i Nusret sınıfı (Müverrid-i Nusret ve Şiar-i Nusret), Sulhiye, Sariye sınıfı (Safiye, Nedim, Bozcaada), Bar, Gör, Trabzon, Haliç, Kiyoçya

Taşıt / Depit gemisi

Malakof sınıfı (Malakof ve Kars), Cidde, Hüdeyde, Marmara, Mekke, Dolmabahçe, Bezm-i Alem, Tirimüjgan, Eser-i Cedid, Kosova, Mithat Paşa sınıfı (Mithat Paşa ve Reşit Paşa), Plevne, Urla, Nara, Mahmut Şevket Paşa, Trabzon, Samsun

Römorkör

Yenikapı, Mesut, Samsun, Menderes, Sürat, Katerin, Muha, Kurt, İğtinam, Gazal, Memo, Express, Fatihiye, İstanbul, France, Bordeaux, Maggie Grech, Bospordok, Mary Louise, Lutèce, Eole, Paris, Liverpool, İstinye, Foça, Elena, Cemil, Gürçistan, Bayraklı, Şevkiyat, Bornova, Dofen, Maltepe, Sa'na, Alemdar, Abdül Kadir, Arslan, Süleymaniye, Leonida, Menfaat

Su deposu veya su tankeri olarak kullanılmış römorkör

Boyana, Çatalca, Oltanica, Suda, Şeref Nüma, Ereğli, İslahat, Marmara, Nüzhet, Alos, Fazılillah, Kasım Paşa, Fındıklı, Kabataş, Medvet Resan, Cibali, Rusçuk, Tophane

Q-ship

Dere

Karakol gemisi

Nur-ül Bahir, Rüsumet No 1, Rüsumet No 2, Rüsumet No 3, Rüsumet No 4, Rüsumet No 5, Aydın, Bahr-i Sefid, İskenderun, Sakız

Mayın depo gemisi

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Giresun Robert Napier & Son, Glasgow Yd No 362 1877 Ekim 1877 Warwick olarak
1910'da Osmanlı Devleti hükûmeti'ne satılıp Giresun adıyla mayın taşıt gemisi olarak hizmete girdi.
Fransa tarafından el konuldu.
15 Mayıs 1919'da iade edilerek Osmanlı Seyr-i Sefain İdaresi'ne (6 Aralık 1924'te Türkiye Seyr-i Sefain İdaresi) transfer edildi.
1926 200 mayın taşıyabiliyordu. Donanma Cemiyeti tarafından satın alındı.
1919'dan sonra yatak gemisi oldu.[1]

Mayın dökme gemisi

İsim Tersane Suya inişi Hizmete girişi Hizmetten çıkışı Not
Selanik - 1900'lu yıllar 1900'lu yılllar Selanik Liman İşletmesi'nin römorkörü olarak
Eylül 1911'de Osmanlı Bahriye tarafından el konularak mayın dökme gemisine dönüştürüldü.
1927 Mart 1915'te elde kalmış son 26 mayını İstanbul'dan Çanakkale'ye getirerek, buradaki 360 tonluk Nusret Mayın Gemisi'ne nakletti.[34]
Gölcük'te stoklandı.
Samsun W. A. Stevens, Birkenhead 1884 1884 Knight of St. John olarak
1897'de Samsun adıyla İdare-i Mahusa'ya (28 Ağustos 1910'da Osmanlı Seyr-i Safain İdaresi) transfer edildi.
Eylül 1911'de Osmanlı Bahriye'ye transfer edildip kurtarma römorkörü olarak hizmete girdi.
Kasım 1913'te yeniden Seyri Sefain İdaresi'ne transfer edildi.
3 Kasım 1914'te Osmanlı Bahriye tarafından el konulup mayın dökme gemisine dönüştürüldü.
23 Kasım 1914'te hizmete girdi.
27 Ekim 1914'te Sivastopol Baskını'na katıldı.
Erdek'te İngiliz denizaltı E-2 tarafından batırıldı.
İntibah R. Duncan & Co., Glasgow Yd No 233 1886 1886 Warren Hastings olarak
4 Mart 1912'de Osmanlı Devleti hükûmeti'ne satıldı.
Nisan 1912'de İntibah adıyla kurtarma römorkörü olarak hizmete girdi.
Aralık 1914'te mayın dökme gemisine dönüştürüldü.
1956 1886 Alman yapımı gemi 50 mayın taşıyabiliyordu.
Çanakkale Savaşı'nda Mayın Grubu'nun emrindeydi.
1923'te adı Uyanık olarak değiştirildi.
1933'da adı İhtibah olarak değiştirildi.
1958'de satılıp 1959-64'te genel amaçlı taşıt motörüne dönüştürüldü.
1964'te Mustafa Okan (günümüzde Mustafa Okanoğulları Gemicilik San. ve Tic. A.Ş)'a ait Ararat gemisi oldu.
Muzaffer - - 1913 römorkör olarak
Ağustos 1917'de mayın dökme gemisine dönüştürüldü.
Ekim 1918
Nusret Schiff & Maschinenbau Germania, Kiel 4 Aralık 1911 1913
1937'de Yardım adıyla dalgıç teknesi oldu.
1939'da Nusret adıyla ana gemisi oldu.
1955 Çanakkale Boğazı açıklarına döktüğü 26 mayın 18 Mart 1915 tarihli deniz harekâtı'nın sonunu belirledi.
1962-66'da genel amaçlı taşıt motörüne dönüştürüldü.
1966'da Kaptan Nusret adıyla K. Kalkavan ve İsmaili Kaptanoğlu'na, 1979'da A. Tombul'a ve 1980'da Mustafa Okan'a satıldı.
Nisan 1989'te battı.
Geyret Wigham Richardson & Co., Newcastle Yd No 86 1885 1885 Shanon olarak
1891'de adı Harlequin olarak değiştirildi.
18 Haziran 1907'de Osmanlı Devleti hükûmeti'ne satıldı.
Temmuz 1907 Gayret adıyla İdare-i Mahusa'ya (28 Ağustos 1910'da Osmanlı Seyr-i Sefain İdaresi) transfer edildi.
30 Temmuz 1914'te Osmanlı Bahriye'de hizmete girdi.
Ekim 1918'de Seyr-i Sefain İdaresi'ne iade edildi.
1927
Nilüfer J & G Thompson, Glasgow 5 Haziran 1890 Temmuz 1890 Frederica olarak
Haziran 1911'de Osmanlı Devleti hükûmetine satıldı.
Temmuz 1911'de Nilüfer adıyla Seyr-i Sefain İdaresi'ne transfer edildi.
Temmuz 1914'de Osmanlı Bahriye'ye transfer edildi.
27 Ekim 1914'te Sivastopol Baskını'na katıldı. 1852 tonluk Grandük Aleksandr isimli Rus gemisininin mürettebatını esir aldı ve gemiyi batırdı.[35]
19 Kasım 1914'te İstanbul Boğazı'nın 10 mil kuzeybatısında Rus mayına çarpıp battı. 55 kişi öldü.
Ron J. P. Rennoldson & Co., South Shields Yd No 150 1895 1895 Flying Coot olarak
Eylül 1914'te Osmanlı Devleti hükûmeti tarafından el konuldu.
11 Eylül 1914'te Ron adıyla hizmete girdi.
30 Aralık 1914'te Rus mayınına çarpıp battı. 3 kişi öldü.

Mayın tarama gemisi

Castor sınıfı (Castor ve Pollux)

Mayın tarama botu

MTB 1 sınıfı (MTB 1, MTB 2, MTB 3, MTB 4, MTB 5, MTB 6), MTB 7 sınıfı (MTB 7, MTB 8, MTB 9)

Kayıplar

Feth-i Bülend Birinci Balkan Savaşı sırasında 31 Ekim 1912 tarihinde Selanik Limanı'nda Yunanistan Deniz Kuvvetleri'nin Nikolaos Votsis komutasındaki torpido botu 11 tarafından batırıldı.
HMS B11 'nın Mesudiye 'ye karşı saldırısı.
18 Mayıs 1915 gecesi Çanakkale Boğazı'nı geçtikten sonra 25 Mayıs 1915'te İstanbul'da Stamboul adlı taşıt gemisini torpilleyen HMS E11 (Illustrated London News).

Trablusgarp Savaşı'nın başladığı 1911 yılından I. Dünya Savaşı'nın bittiği 1918'e kadar Osmanlı Donanması'nın kayıpları:[1]

Savaş / Tarih Olay
İtalyan-Osmanlı Savaşı
7 Ocak 1912
Kızıldeniz'de Konfide limanında yedi küçük gambot İtalyanlar tarafından batırıldı.
24 Şubat 1912 Beyrut limanında Avnullah korbeti ve Ankara torpido botu İtalyanlar tarafından batırıldı.
Birinci Balkan Savaşı
20 Ekim 1912
Antalya ve Tokat torpido botları Preveze limanında Harp ilan edildiğini bilmedikleri İtalyan filosunun salvosundan kaçarak kendilerini batırdılar.
31 Ekim 1912 Selanik Limanı'nda Feth-i Bülent korveti Yunanlar tarafından batırıldı.
13 Şubat 1913 Âsâr-ı Tevfik zırhlısı Karadeniz'de seferde iken battı ve kurtarılamadı.
I. Dünya Savaşı
21 Kasım 1914
Nilüfer mayın gemisi fırtına nedeniyle Karadeniz'de battı.
26 Aralık 1914 Mesudiye zırhlısı Çanakkale'de Britanya HMS B11 denizaltısı tarafından batırıldı.
3 Nisan 1915 Mecidiye Kruvazörü Odessa önlerinde mayına çarpıp battı
16 Nisan 1915 Demirhisar torpido botu Sakız Adası'nda İngilizlerin eline geçmemek için mürettebatı tarafından patlatıldı.
25 Mayıs 1915 Peleng-i Derya torpido gambotu, Bakırköy sahilinde İngiliz HMS E11 Denizaltısı tarafından batırıldı.
1 Mayıs 1915 Nurulbahir gambotu Mürefte-Şarköy arasında İngiliz HMS E14 denizaltısı tarafından batırıldı.
6 Ağustos 1915 Peyk-i Şevket muhribi Marmara'da İngiliz HMS E11 Denizaltısı tarafından batırıldı.
8 Ağustos 1915 Barbaros Hayreddin zırhlısı, Çanakkale'de, Bolayır önlerinde İngiliz HMS E11 Denizaltısı tarafından batırıldı.
14 Ağustos 1915 Samsun Mayın Gemisi Hora önlerinde battı.
30 Kasım 1915 Yozgat ve Taşköprü gambotları Kefken Adası açıklarında Ruslar tarafından batırıldı
3 Aralık 1915 Yarhisar muhribi, Tuzla-Yalova arasında İngiliz HMS E11 Denizaltısı tarafından batırıldı.
13 Eylül 1916 Kütahya torpido botu Karadeniz'de battı
28 Ekim 1916 Gayret-i Vataniye muhribi Varna'da battı.
30 Ekim 1917 Hamidabad torpido botu İğneada'da battı.
9-10 Temmuz 1917 gecesi Yadigâr-ı Millet muhribi İngiliz uçaklarının tarafından batırıldı
20 Ocak 1918 Osmanlı Donanması'nın İmroz'a yaptığı baskında Midilli Kruvazörü mayına çarpıp battı.

Referanslar

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 Gülen, Nejat (2001). Şanlı Bahriye. Kastaş Yayınevi.
  2. "HMS Erin, Wikipedia". 4 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150904113501/https://en.wikipedia.org/wiki/HMS_Erin. Erişim tarihi: 10 Eylül 2007.
  3. Bernd Langensiepen, Ahmet Güleryüz, The Ottoman steam navy, 1828-1923, Naval Institute Press, Annapolis, Maryland, 1995, ISBN 1-55750-659-0, s. 196.
  4. 1 2 3 4 Ahmet Güleryüz, a.g.e., s. 133.
  5. Ahmet Güleryüz, a.g.e., s. 133-134.
  6. Ahmet Güleryüz, a.g.e., s. 134.
  7. Ahmet Güleryüz, a.g.e., s. 134-135.
  8. Ahmet Güleryüz, a.g.e., s. 135-136.
  9. 1 2 3 Ahmet Güleryüz, a.g.e., s. 136.
  10. 1 2 3 4 5 "Turkish Naval Ships, Ottoman Empire". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150924211407/http://www.battleships-cruisers.co.uk/turkish_navy.htm. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2007.
  11. Ahmet Güleryüz, a.g.e., s. 136-137.
  12. 1 2 3 4 Ahmet Güleryüz, a.g.e., s. 137.
  13. 1 2 Ahmet Güleryüz, a.g.e., s. 137-138.
  14. 1 2 3 4 5 6 7 "1911-12 Trablusgarp Savaşı'nda Deniz Kuvvetleri". http://www.main-board.com/guncel-sorunlar-hayat/9383-1911-12-trablusgarp-savasinda-deniz-kuvvetleri.html. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2007.
  15. 1 2 Ahmet Güleryüz, a.g.e., s. 138.
  16. Ahmet Güleryüz, a.g.e., s. 138-139.
  17. 1 2 3 4 5 6 7 8 Ahmet Güleryüz, a.g.e., s. 140.
  18. 1 2 Ahmet Güleryüz, a.g.e., s. 140-141.
  19. 1 2 3 Ahmet Güleryüz, a.g.e., s. 141.
  20. Ahmet Güleryüz, a.g.e., s. 141-142.
  21. 1 2 3 4 5 Ahmet Güleryüz, a.g.e., s. 148.
  22. 1 2 Ahmet Güleryüz, a.g.e., s. 148-149.
  23. Ahmet Güleryüz, a.g.e., s. 149.
  24. Ahmet Güleryüz, a.g.e., s. 149-150.
  25. Ahmet Güleryüz, a.g.e., s. 150-151.
  26. Ahmet Güleryüz, a.g.e., s. 151.
  27. 1 2 3 4 Ahmet Güleryüz, a.g.e., s. 158.
  28. 1 2 3 4 Ahmet Güleryüz, a.g.e., s. 158-159.
  29. 1 2 Ahmet Güleryüz, a.g.e., s. 160.
  30. Ahmet Güleryüz, a.g.e., s. 161.
  31. Ahmet Güleryüz, a.e.g., s. 161.
  32. "Submarine Campaigns", The Encyclopedia Britannica: a dictionary of arts, sciences, literature and general information, Volume 32, The Encyclopedia Britannica Co., 1922, p. 607.
  33. KAHRAMAN GEMİLERİMİZ,dzkk.tsk.tr, erişim 12 Mart 2013
  34. ""Türk´ün kaderini değiştiren kahramanlık"". Ortadoğu Gazetesi. http://web.archive.org/web/20070929110116/http://www.ortadogugazetesi.net/habergoster.asp?id=6082. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010.
  35. "Goeben ve Breslau Kruvazörlerinin I. Dünya Savaşındaki Rolü". http://web.archive.org/web/20071110140425/http://canakkalesavaslari.comu.edu.tr/data2/79.pdf. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2007.

Dipnotlar

  1. Kapitän zur See, kaynak: Illustrierte Geschichte des Weltkrieges 1914/15-[1914/19], Teil 7, Union Deutsche Verlagsgesellschaft, 1919 s. 60.
  2. Fregattenkapitän, kaynak: a.g.y.
  3. 29 Temmuz 1979 tarihinde çıkarılan bir kararnameyle adı Gökçeada olarak değiştirildi.

Ayrıba bakınız

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 10/17/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.