Kazimierz Funk

Kazimierz Funk

Doğum 23 Şubat 1884(1884-02-23)
Varşova, Polonya
Ölüm 19 Kasım 1967 (83 yaşında)
New York, ABD
Vatandaşlığı Amerika Birleşik Devletleri ABD, Polonya Polonya
Milliyeti Polonya Polonyalı
Dalı Biyokimya
Çalıştığı yerler Pasteur Enstitüsü,
Lister Institute of Preventive Medicine,
Funk Foundation for Medical Research
Öğrenim Bern Üniversitesi, İsviçre
Önemli başarıları Besinsel araştırmalar, Vitamin kavramının formülasyonu

Kazimierz Funk (d. 23 Şubat 1884, Varşova – ö. 19 Kasım 1967, New York), genelde kullanılan İngilizceleşmiş şekliyle Casimir Funk, Polonyalı biyokimyacı.[1] Genelde, 1912'de oluşturduğu ve ilk başlarda vital amines (Türkçe: Yaşamsal amin) olarak adlandırdığı[2] vitamin kavramının ilk formülasyonuyla tanınır.[3]

Bilime katkıları

Hollandalı Christiaan Eijkman'ı; esmer pirinçle beslenen insanların, tamamen darı ürünleri yiyen insanlara göre beriberi hastalığına daha dirençli olduğunu belirten bir makalesini okuduktan sonra bu dirençten sorumlu maddeyi izole etme üzerine çalıştı ve 1912'de başarılı oldu. Elde ettiği bu maddede bir amin grubu bulduğu için bu maddeye vitamin adı verdi. Bu vitamin, adı sonradan koyulacak B1 vitaminiydi (diğer adıyla "Tiyamin"). Funk; raşitizm, pellegra, çölyak hastalığı, iskorbüt gibi diğer hastalıkların vitaminlerle iyileştirilebileceği hipotezini öne sürdü. "Vitamin" sözcüğüne başta "Vitamine" denilirdi, ancak vitaminlerin azot içeren amin grubu içerme zorunluluğu olmadığı anlaşıldığında sonundaki "e" harfi kaldırıldı.

Daha sonra, B1, B2, C ve D vitaminleri olarak bilinen diğer esansiyel besin maddelerinin varlığını öne sürdü. 1936'da tiyamin molekülünün yapısını saptadı, ancak bu molekülü ilk kez izole eden kişi değildi. Yine de nikotinik asiti (diğer adıyla niyasin veya B3 vitamini) izole eden ilk kişiydi.

Funk ayrıca, hormonlar, diyabet, peptik ülser ve kanser biyokimyası üzerine çalışmalar yürüttü.

Polish Institute of Arts and Sciences of America (PIASA) yıllık olarak Polonya asıllı Amerikan bilim adamları arasında "Casimir Funk Doğal Bilimler Ödülü" vermektedir. Bu ödülü kazanan kişiler arasında; Nobel sahibi Roald Hoffmann, Aleksander Wolszczan, Hilary Koprowski, Peter T. Wolczanski, Wacław Szybalski ve Benoît Mandelbrot bulunur.

Funk 1940'ta ABD'ye döndükten sonra "Funk Tıp Araştırma Vakfı"nın başkanı oldu ve kariyerini sonlandırdı.

Kaynaklar

  1. ↑ Casimir Funk denied his Jewish identity, according to his granddaughter
  2. ↑ http://www.jinfo.org/Biomedical_Scientists.html
  3. ↑ Just The Facts-Inventions & Discoveries, School Specialty Publishing, 2005

Ek okuma

This article is issued from Vikipedi - version of the 6/5/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.