Azak Denizi

Koordinatlar: 46°K 37°D / 46°N 37°E / 46; 37

Kış başlangıcında Azak Denizi'nin uzaydan görünüşü NASA. Kuzeydoğu'dan Azak Denizi'ne dökülen ve denizi besleyen ana nehir olan Don Nehri'nin ağzı ve denizin sığ kısımları kış ayları boyunca çevredeki küçük göllerle beraber buz tutmaktadır. (10 Aralık 2002)

Azak Denizi (Adıgece:Khı Mıvt'e/Хы Мыут1э;Meot Denizi), Karadeniz'in kuzeydoğusunda yer alan ve Kerç Boğazı ile Karadeniz’e bağlanan bir Rusya ve Ukrayna arasındaki iç denizdir. Yüzölçümü 37.700 km² olan Azak Denizinin uzunluğu 240 km genişliği ise 135 km'dir. Azak Denizinin kıyıları alçaktır. Don ve Kuban nehirleri bu denize dökülür. Bu büyük nehirlerin ilave etkisiyle tuzluluk derecesi düşük olan Azak Denizi, aralık ayından mart ayına kadar donar. Azak denizinde bol balık vardır. Kışın buzlar delinerek balık avlanır.

Kelime Kökeni

Antik adı Maeotis olan denizin şimdiki adı Türk soylu kavimlerden gelir. Yükseltinin az olduğu düz ve alçak kıyılara sahip Kıpçak dilinde alçak topraklar anlamındadır. Rus halk söylencelerine göre ise Azak ismi Asuf/Azum isimli bir Kuman prensinden gelir.

Osmanlı denize, balık bolluğundan dolayı Balük Denis (Balık Denizi) ismini vermiştir.

Denize kıyısı olan ülkeler

1550 tarihli bir haritada Azak Denizi

Doğuda;

• Rusya

Kuzey, Güney ve Batıda;

• Ukrayna
  • Kuzeyde Novorossiya Federal Devleti (De facto)
  • Güneybatıda Rusya tarafından ilhak edilen Kırım Cumhuriyeti (De facto)

Coğrafi Özellikleri

Okyanus sistemlerine uzak oluşu nedeniyle gelgit etkisinin çok az hissedildiği ve Don Nehri gibi büyük ırmakların alüvyon taşıdığı Azak Denizinde, çok sayıda kıyı dili oluşumu vardır. Bunun yanında bazı nehirlerin ağızlarında haliçler vardır. Yerel dillerde bu haliçler liman ismiyle anılır.

Osmanlı döneminde yapılması planlanan ama yapımı 2.Dünya Savaşı sonrası Rusya tarafından gerçekleştirilen Volga-Don Kanalı ile Azak Denizi, Hazar Denizi ile yapay olarak bağlanmıştır.

Azak Denizi'nin başlıca kısımları

• Sivash, Azak Denizi'nin batısında yer alan büyük lagün sistemi
• Taganrog Körfezi, denizin kuzeydoğusunda yer alan aynı zamanda Azak Denizi'nin en büyük körfezi
• Kerç Boğazı, Karadeniz bağlantısını sağlayan denizin güneyindeki boğaz

Sanayisi ile ön plana çıkan Kerç

Galeri

• 
  Azak Denizinin uzaydan görünüşü NASA
• 
  Azak Kıyısındaki deniz kuşları
• 
  Kırım Yarımadasında yer alan Shcholkine yakınlarında bir plaj
• 
• 
  Azak Denizinde rüzgar sörfü yapanlar
• 
• 
  Yeysk Şehri