August Jasmund
August Jasmund 1888'den 1907'ye kadar Osmanlı Devleti'nin hizmetinde bulunan Prusyalı mimardır. Asıl adı August Carl Friedrich Jasmund 'dur.
Yaşamı
15 Eylül 1859 yılında Sagard kasabasında dünyaya geldi. Mimarlık eğitimini Berlin'deki Kraliyet Mimarlık Akademisi'nde alan Jasmund 28 yaşında iken, araştırma-inceleme gezisi için İstanbul'a gitti. 1889 yılı ortalarında Rumeli demiryolları müdürü Sarrazin'in verdiği sipariş üzerine, İstanbul-Sirkeci Gar binası için bir proje hazırladı. Aralık 1889 tarihinde, Sultan II. Abdülhamit'in daveti üzerine, Türk devletinin hizmetine geçti. İlk yıllarda özel mesleki faaliyetleri yanında, Sirkeci tren istasyonunun yeni binaları, bir akıl hastanesi ile bir malul binası ve yüksek Osmanlı tebaası için yaptığı çeşitli özel binalar ile mimarlık alanında dikkatleri üzerine çekti.
Jasmund, diğer görevleri yanında, II. Abdülhamit'in isteği üzerine, Osmanlı yüksek okullarında; Yüksek Mühendis Mektebi ve Sanayi-i Nefise Mektebi'nde, 15 Temmuz 1890 tarihinden itibaren profesör olarak ders vermeye başladı. 1894'de İstanbul'da meydana gelen deprem sonrası; II. Abdülhamit, Jasmund'u camilerin, okulların ve benzeri devlet yapılarının restorasyonu için oluşturulan komisyonun başkanlığına getirdi.
Jasmund, Türk Devleti'ndeki hizmetlerinden dolayı, "II. Derece Mecidiye Nişanı" ile ödüllendirildi. 1 Ekim 1897 tarihinde Almanya'ya dönmesine rağmen ülkesinde çalışamayan ünlü mimar, 1899 yılı Ocak ayı sonunda, yeniden İstanbul'a gelerek önemli eserlere imza attı.
Mimari Stili
İstanbul'daki ilk tasarımlarını oryantalist bir anlayışla ele aldı. Ancak zamanla bu eğilimden vazgeçti ve devrin Avrupa seçmeci anlayışına yöneldi.
Önerilen Okumalar
- Atatürk Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Araştırma Görevlisi Mehmet Yavuz'un, "Mimar August Jasmund Hakkında Bilmediklerimiz" adlı araştırması Jasmund'un Osmanlı'daki faaliyetleri ve çalışmaları hakkında ayrıntılı bilgi vermektedir.
Kaynaklar
Mehmet Yavuz, “Mimar August Jasmund Hakkında Bilmediklerimiz / Biographische Notizen zu Architekt August Jasmund“, in: Ege Üniversitesi Sanat Tarihi Dergisi, Nr. XIII-1, Izmir 2004, s. 183-207.