Kuzey Irak Taarruzu (Haziran 2014)

Kuzey Irak Taarruzu (Haziran 2014)
Irak Savaşı (2014-günümüz)
Irak'ta günümüzdeki askeri durum
Tarih 5-25 Haziran 2014 Bölge Irak,, Orta Doğu Sebep Mezhepsel ve etnik gerilim Sonuç Kesin IŞİD zaferi: IŞİD, Musul ve Tikrit şehirlerini ele geçirdi.[1][2] IŞİD, Nineve, Kerkük ve Selahaddin illerinde önemli kazanımlar elde etti.[3] Şii lider Mukteda Sadr, Şiilere direniş çağrısı yaptı ve cihat ilan etti.[4]
Taraflar
Irak Cumhuriyeti Irak Silahlı Kuvvetleri Iraklı gönüllüler Şii milisler[5][6] Mehdi Ordusu Irak Komünist Partisi[7] Irak Türkmen Cephesi[8] Suriye Suriye Hava Kuvvetleri[9] Iran[10] Destekleyen: ABD[11][12] Rusya[13]  Irak Kürdistanı Peşmerge[14] PKK Asuri/Süryani Güçleri Süryani Askeri Meclisi[15] Karakuş Savunma Komitesi[16]	IŞİD[17] Ensar el-İslam[18] Irak İslam Ordusu (örgüt)[19] Irak Haması[20] Sünni İslamcı militanlar[21] Anbar Aşiret Devrim Konseyi Mücahid Ordusu (örgüt) 1920 Devrim Tugayı[21] Eski Baas Partisi destekçileri[22][23][24] Nakşibendi Ordusu[25] Irak Devrimciler Ordu Konseyi[18][26] Cihad ve Özgürleştirme Başkomutanlığı Özgür Irak Ordusu El Nusra Cephesi (iddia)[27]

Kuzey Irak Taarruzu (Haziran 2014), IŞİD ve onları destekleyen Sünni aşiretler ve eski Baas partisi mensuplarının Musul'a yaptıkları taarruzla başlayan çatışmalardır. Kuzey Irak'taki IŞİD ilerlemesi, IŞİD'in güneye doğru ilerlemeye başladığı ve Tikrit'e saldırdığı 26 Haziran'a kadar devam etmiştir.

Savaşın kronolojisi

5 Haziran'da, Suriye ve Irak'ta bir şeriat devleti kurmak isteyen IŞİD, Samarra'ya saldırdı ve şehrin büyük bölümünü ele geçirdi. Irak Ordusu, karşı saldırı ile cevap verdi ve Samarra yeniden Irak Ordusu'nun hakimiyetine girdi.

6 Haziran'da, IŞİD, Musul'un kuzeybatısına saldırdı ve ilerleyen saatlerle şehre batıdan girmeyi başardı. Güneyden beş intihar bombacısı saldırı gerçekleştirdi ve 11 asker öldü.

9 Haziran'da, Irak askerleri 9 Haziran'da Musul'dan çekildi. IŞİD ve müttefikleri 10 Haziran öğle saatlerinde şehrin kontrolünü tamamen ele geçirdi. Ayrıca Musul Uluslararası Havaalanı IŞİD'in eline geçti.^[28]

11 Haziran'da IŞİD, Türk Konsolosluğunu ele geçirdi. 49 Türk vatandaşını rehin aldı. Yağmaladığı bankalardan 429 milyon dolar ele geçirdi. Ayrıca güneye doğru ilerlemeye devam ederek Tikrit'i ele geçirdi.^[29][30]

12 Haziran'da, IŞİD güneye doğru ilerleyişini sürdürdü ve Samarra'yı kuşattı.^[31]

13 Haziran'da, Diyala bölgesindeki iki kasaba teröristlerin eline geçti. IŞİD hedeflerini Bağdat ve Kerbela olarak açıkladı. Irak savaş uçakları IŞİD militanlarını bombalamaya başladı. Şii lider Mukteda El Sadr cihat ilan etti ve Irak Başbakanı Nuri El Maliki gönüllü asker toplamaya başladıklarını açıkladı.^[4][32]

14 Haziran'da, Kerkük kırsalında Peşmerge ile IŞİD arasında çatışmalar başladı.^[33]

16 Haziran'da, Türkmenlerin çoğunlukta olduğu Telafer IŞİD'in eline geçti.^[34]

17 Haziran'da, IŞİD Bağdat'a 60 km uzaklıktaki Bakuba'ya kadar ilerledi ve şehri kuşattı.^[35]

18 Haziran'da, IŞİD Irak'ın en büyük rafinerisi olan Beyji rafinerisine saldırdı.^[36] Saldırıyı Irak Ordusu geri püskürtü. IŞİD 40 militanını kaybetti.^[37] 19 Haziran'da Irak Ordusu, Beyji rafinerisinde tam hakimiyeti sağladıklarını açıkladı. Aynı gün, IŞİD Bağdat'ın 45 km kuzeybatısına kadar gelerek El Mutana Kimya Fabrikasını ele geçirmiştir.^[38] 21 Haziran'da Beyji rafinerisi IŞİD'in eline geçmiştir.^[39]

23 Haziran'da IŞİD Tel Afer Havalimanını ele geçirmiştir.^[40]

25 Haziran tarihinde İran'ın Kudüs Gücü'nin Irak-İran sınırında toplandığı belirtilmiştir. ABD'li yetkililer İran'ın gizlice Irak merkezi hükümetine uçak ve silah yardımı yapmaya başladığını belirtmişlerdir.^[41]

Tepkiler

Uluslararası kuruluşlar:

• Arap Birliği - Arap Birliği Genel Sekreteri Nebil el-Arabi, terör örgütü Irak Şam İslam Devleti'nin (IŞİD) Musul'a yönelik saldırısını kınadı.^[42]
• Birleşmiş Milletler - IŞİD'in düzenlediği terörist saldırıları kınadığını, saldırılarda yaşamlarını yitirenler için de Irak hükümeti ve ailelere başsağlığı dileklerini iletti.^[43]

Ülkeler:

• Amerika Birleşik Devletleri - ABD, IŞİD'in Irak'a saldırması üzerine IŞİD'i kınadı ^[44]. Ancak herhangi bir askeri müdhalede bulunmadı. IŞİD'in Irak'a girmesinden 1 ay sonra Erbil'e saldırması üzerine ABD, savaş uçakları ile IŞİD mevzilerini bombaladı ^[45].
• İran - İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, terör örgütü IŞİD'e karşı ABD ile birlikte mücadele edebileceklerinin sinyalini verdi.^[46]. IŞİD güçlenip, kutsal yerlere saldıracaklarını açıklaması üzerine İran, IŞİD'i tehtit etti. Bunun üzerine birçok haber kaynağı İran'nın Irak'a asker gönderdiğini yazdı ^[47]. Ancak İran bu haberleri yalandı ^[48].
• Türkiye - Musul Başkonsolosluğu saldırısı üzerine Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı'nın bilgilendirmesi üzerine NATO acil toplandı.^[49] Türkiye Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu kınadı. 16 Haziran tarihinde NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen görüşmelerde bulunmak üzere Ankara'ya geldi. 19 Eylül günü saat 05:00'de rehineler Türkiye'ye geldi.
• Suriye - Suriye, kendi topraklarında da çatışmalara giren IŞİD'in Irak'a saldırması üzerine Irak'taki IŞİD mevzilerine havadan bombaladı.^[50]
• Kanada - Kanada Başbakanı Stephen Joseph Harper, IŞİD'e karşı Ezidiler ve diğer azınlık grupları korumak için Irak'a 30 asker ve askeri yardım malzemesini yolladıklarını açıkladı ^[51].
• Fransa - Fransa Hava Kuvvetleri, ilk kez Irak'taki IŞİD hedeflerine hava saldırısı gerçekleştirdi. İlk saldırı Fransa saatiyle 09:40'ta (Türkiye saatiyle 10:40) gerçekleştirildi. Fransa cumhurbaşkanı François Hollande, 18 Eylül tarihinde yaptığı açıklamada Irak hükumetinin isteği üzerine hava saldırısına katılacaklarını söyledi. Hollande yaptığı açıklamada Çağrı üzerine IŞİD ile mücadeleye hava desteği verilmesini kararlaştırdım. Bunda öteye gitmeyeceğiz. Kara birlikleri olmayacak ve Irak'a karadan müdahale etmeyeceğiz ifadelerini kullandı.^[52][53][54]

Ayrıca bakınız

• 2014 Türkiye Musul Başkonsolosluğu saldırısı

Kaynakça