1997'de Türkiye

1997'de Türkiye'deki olaylar.

Siyaset & Olaylar

Ocak

• 5 Ocak - Özdemir Sabancı Suikastının sanıklarından Mustafa Duyar'ın Şam'da Türk Büyükelçiliği'ne teslim oldu.
• 7 Ocak - Doğru Yol Partisi'nden ayrılan Yeni Oluşumcular Demokrat Türkiye Partisi'ni kurdular. Partinin genel başkanlığına Hüsamettin Cindoruk seçildi.
• 9 Ocak - Başbakanlık Kriz Yönetimi Merkezi yönetmeliği Resmî Gazete'de yayımlandı. Yönetmeliğe göre kriz hallerinde kimi yürütme yetkilerini MGK Genel Sekreteri'nin koordinasyonundaki Başbakanlık Kriz Yönetimi Merkezi devreye girecek.
• 15 Ocak - Basında promosyonu yasaklayan yasa Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ise 28 Ocak'ta promosyonu yasaklayan yasa değişikliğinin iptali için Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu.
• 25 Ocak - Yaşar Kemal Uluslararası Nonino Ödülü'nü İtalya'da düzenlenen bir törenle aldı.

Şubat

• 1 Şubat - Sürekli Aydınlık İçin Bir Dakika Karanlık Eylemi başladı.
• 2 Şubat - Ankara Sincan'da Refah Partili belediyenin düzenlediği "Kudüs Gecesi" tepkiye yol açtı. Türkiye Sincan'daki konuşması nedeniyle İran Büyükelçisi Muhammed Reza Bagheri'yi resmen protesto etti.
• 4 Şubat - 2 Şubat'ta Sincan belediyesinin düzenlediği geceye tepki olarak, Etimesgut Zırhlı Birlikler Okulu ve Eğitim Tümen Komutanlığı'na bağlı tanklar Ankara Sincan'dan geçti. Genelkurmay 2. Başkanı Orgeneral Çevik Bir 20 Şubat'ta yaptığı açıklamada bunun "Demokrasiye Balans Ayarı" olduğunu söyledi. Sincan Belediye Başkanı Bekir Yıldız İçişleri Bakanlığı'nca görevden alındı ve 13 Şubat'ta Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi tarafından tutuklandı.
• 18 Şubat - Eski Başbakan Tansu Çiller, hakkındaki TEDAŞ ve TOFAŞ'la ilgili yolsuzluk iddialarından RP ve DYP oylarıyla aklandı.
• 28 Şubat - 28 Şubat süreci'nin başlangıcı kabul edilen ve yaklaşık 9 saat süren Milli Güvenlik Kurulu toplantısı o güne kadar yapılan en uzun toplantı olarak tarihe geçti. Toplantıda laik devlet ilkesine aykırı hareketlerin arttığına dikkat çekilerek Refahyol Hükümetine bir dizi önlem önerildi. Başbakan Necmettin Erbakan MGK'nın "tavsiye kararlarını" 5 gün boyunca imzalamadı.

Mart

• 1 Mart - İstenmeyen adam ilan edilen İran'ın Erzurum Başkonsolosu Said Zare ülkesine geri döndü. İran da misilleme olarak Türkiye'nin Tahran Büyükelçisi Osman Korutürk ile Urumiye Başkonsolosu Ufuk Özsancak'ı istenmeyen adam ilan etti.
• 7 Mart - İstanbul DGM, Avrasya feribotunu kaçıran 9 kişiye 8 yıl 10 ay 20'şer gün hapis cezası verdi.
• 7 Mart - İskenderun Cezaevi'nde tünel kazan 28 hükümlüden 20'si firar etti, 8'i kaçarken yakalandı
• 11 Mart - Hakkında gıyabi tutuklama kararı bulunan eski Özel Harekat Dairesi Başkan Vekili İbrahim Şahin teslim oldu ve cezaevine kondu.
• 11 Mart - 1994 yılında Amasya'da el yazması Kur’an-ı Kerim çalınması olayıyla ilgili yargılanan Ayşegül Tecimer, gıyabında 4,5 yıla mahkûm oldu. Tecimer'in ABD'ye kaçtığı öğrenildi.
• 12 Mart - Hopa'dan Karadeniz'e açılan ve Gürcistan karasularını ihlal eden Türk balıkçı teknelerine bir Rus hücumbotundan ateş açıldı. 1 balıkçı öldü, 23 balıkçı Batum'da tutuklandı. Tutuklanan balıkçılar iki gün sonra serbest bırakıldı.
• 15 Mart - İzmir'in Bergamayı Destekleme Komitesi siyanürlü altına karşı 120 kilometrelik meşaleli maraton düzenledi.

Nisan

• 11 Nisan - Atatürk Uluslararası Barış Ödülü'nün, Bosna-Hersek'te görev yapan Türk Barış Gücü'ne verilmesi kararlaştırıldı.
• 26 Nisan - Federasyon oluşturmayı ve ekonomik örgütlenmeyi hedefleyen 128 Alevi vakfı ve derneği, Demokratik Dayanışma Derneği'nin öncülüğündeki "1. Ehlibeyt Kurultayı" bir araya geldi.

Mayıs

• 1 Mayıs - Alaattin Çakıcı Flash TV'de telefonla Başbakan Yardımcısı Tansu Çiller ve eşi Özer Çiller'i suçladı. Ertesi gün, silahlı bir grup Flash TV'nin İstanbul'daki binasını bastı.
• 3 Mayıs - Dublin'de düzenlenen 1997 Eurovision Şarkı Yarışması'nda Türkiye Şebnem Paker'in seslendirdiği Dinle adlı şarkıyla üçüncü oldu. Bu başarı Türkiye'nin Eurovision tarihinde aldığı en iyi puan ve derece oldu.
• 4 Mayıs - Avrupa ülkelerine iltica etmek isteyen Irak Türkmeni 25 kişiyi taşıyan iki tekne Ege Denizi'nde battı. 17 kişi boğuldu, 7 kişi kayboldu.
• 13 Mayıs - İçişleri Bakanlığı, Uğur Mumcu'nun ailesine 9,5 milyar TL'lik maddi tazminat ödedi.
• 14 Mayıs - Türk Silahlı Kuvvetleri Kuzey Irak'a yönelik en büyük sınır ötesi harekatı başlattı. KDP lideri Mesut Barzani'nin çağrısıyla 50 bin asker ve köy korucusu Kuzey Irak'a girdi. Resmi açıklamalarda, "Balyoz Harekatı" adlı operasyonda 113 güvenlik mensubu ve 2811 PKK militanının öldüğü ilan edildi.
• 18 Mayıs - Alparslan Türkeş'in ölümünden sonra Ankara'da düzenlenen Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) kurultayında kavga çıktı, kurultay hakim kararıyla 1 ay ertelendi.
• 20 Mayıs - Danıştay, Bergama köylülerinin siyanürle altın aramaya son verilmesi talebini haklı buldu.
• 21 Mayıs - Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş, Refah Partisi'nin "Anayasa'nın laiklik ilkesine aykırı eylemlerin odağı haline geldiği" ve Türkiye'yi "iç savaşa sürüklediği" gerekçesiyle sürekli kapatılması istemiyle Anayasa Mahkemesi'ne dava açtı.

Haziran

• 18 Haziran - Başbakan Necmettin Erbakan koalisyon protokolüne göre görevini DYP lideri Tansu Çiller'e devretmek için istifa etti.
• 20 Haziran - Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel hükümeti kurmakla ANAP lideri Mesut Yılmaz'ı görevlendirdi.
• 30 Haziran - Anavatan Partisi, Demokratik Sol Parti ve Demokrat Türkiye Partisi'nin oluşturduğu, bağımsızlarla Cumhuriyet Halk Partisi'nin destek verdiği Mesut Yılmaz başkanlığındaki ANASOL-D Hükümeti Süleyman Demirel tarafından onaylandı.

Temmuz

• 3 Temmuz - Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu'nun Kırıkkale Mühimmat Fabrikası'nda çıkan yangın bomba depoları ve TNT tankerlerine sıçramasıyla büyük patlamalar meydana geldi. Kazada 1 kişi öldü, 200'ü aşkın kişi yaralandı.
• 8 Temmuz - İstanbul’da Metris Cezaevi’nde isyan çıktı. İki gün süren isyanda 5 kişi öldü.
• 9 Temmuz - İzmir'in Çeşme ilçesi açıklarında Avrupa'ya kaçak gitmek isteyen Kuzey Iraklı Türkmenleri taşıyan tekne alabora oldu; 19 ölü, 6 yaralı, 15 kayıp
• 12 Temmuz - ANASOL-D Hükümeti TBMM'de 256'ya karşı 281 oyla güvenoyu aldı.
• 14 Temmuz - İstanbul'da Harbiye Orduevi'ne lav silahı ile ateş açıldı. Maddi hasarın meydana geldiği saldırıyı DHKP/C üstlendi.
• 15 Temmuz - Avrupa Birliği Komisyonu yayımladığı raporda Türkiye'yi tam üyeliğe aday ülkeler arasına almadı.
• 16 Temmuz - Türk Silahlı Kuvvetleri'ne casus soktuğu iddia edilen Emniyet Genel Müdürlüğü İstihbarat Dairesi eski Başkanvekili Bülent Orakoğlu tutuklandı.
• 16 Temmuz - Antalya'da 16 saat süren orman yangınında 222 bin ağaç yandı.

Ağustos

• 2 Ağustos - Cizre'de, bir düğünde bir korucunun el bombası patlayınca diğer korucular sağa sola ateş ettiler. Olayda 9 kişi ölü, 57 kişi yaralandı. Yetkililer olayın kaza değil, kişisel öç amaçlı olduğunu açıkladı.
• 7 Ağustos - İstanbul Ümraniye E Tipi Cezaevi'nden 5 MLKP örgütü üyesi mahkûm firar etti.
• 8 Ağustos - Mal beyanıyla ilgili yasaya muhalefetten üç yıl hapis mahkûmiyeti Yargıtay tarafından onaylanan Karayolları eski Genel Müdürü Atalay Coşkunoğlu tutuklandı.
• 10 Ağustos - Güney Afrika Cumhuriyeti, insan hakları ihlalleri ve Kıbrıs Sorununu gerekçe göstererek Türkiye'ye askeri helikopter satışını durdurdu.
• 13 Ağustos - Basında sorumlu müdürlerin dava ve cezalarını şartlı erteleyen düzenleme yasalaştı.
• 16 Ağustos - Sekiz yıllık kesintisiz eğitim yasa tasarısı Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi.

Eylül

• 13 Eylül - Polonya'nın Wrocław şehrinde yapılan 43. Dünya Grekoromen Güreş Şampiyonası'nda Ercan Yıldız'la Şeref Eroğlu altın madalya kazandı.
• 16 Eylül - İstanbul Emniyet Müdürlüğü'nün Vatan Caddesi'ndeki binasına lav silahı ile ateş açıldı. Havada patlayan lav topu binaya isabet etmedi. Saldırıyı DHKP/C üstlendi.
• 30 Eylül - "Sürekli Aydınlık İçin Bir Dakika Karanlık Eylemi" eylemi yeniden başladı. Amaç "Suçlanan milletvekillerinin dokunulmazlıkları kaldırılana kadar" eylemi sürdürmekti. Katılım öncekine oranla düşük oldu.

Ekim

• 3 Ekim - Avrasya feribotunu kaçırmaktan mahkûm Muhammed Emin Tokcan ile Viskhan Abdurrahmanov firar etti.
• 5 Ekim - 34. Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde "En İyi Film Ödülü"nü, Ferzan Özpetek'in yönettiği Hamam filmi aldı.
• 9 Ekim - RP'li Kayseri Belediye Başkanı Şükrü Karatepe 10 Kasım 1996'da yaptığı konuşmadan dolayı "Halkı din farkı gözeterek kin ve nefrete tahrik"ten 1 yıl hapis ve 420 bin para cezasına çarptırıldı.
• 13 Ekim - 11. Altın Koza Film Festivali sonuçlandı. Zeki Demirkubuz'un yönettiği Masumiyet birinciliği aldı.
• 21 Ekim - 1991'de yaptığı bir konuşmadan ötürü İstanbul DGM tarafından hükmedilen cezası kesinleşen Avukat Eşber Yağmurdereli tutuklanarak cezaevine gönderildi.
• 24 Ekim - Konya- Adana karayolunun Karapınar ilçesi yakınlarında önceki gece saat 23.20 sıralarında yolcu otobüsü tankerle çarpıştı. 15'i kadın 33'ü erkek 48 kişi yanarak ölürken 5 kişi yaralandı.

Kasım

• 23 Kasım - Hasan Al, 67 kiloda Kolombiya asıllı ABD'li Alex Lubo'yu puanla yenerek Dünya Kıtalararası Boks Şampiyonu kemerini kazandı.
• 28 Kasım - 2 Temmuz 1993'te Sivas'taki Madımak Oteli'nde, 35 aydının yakılması olayıyla ilgili olarak yargılanan 99 sanıktan 33'ü ölüm cezasına çarptırıldı.

Aralık

• 11 Aralık - Susurluk Skandalı nedeniyle, Doğru Yol Partisi milletvekilleri Mehmet Ağar ve Sedat Bucak'ın dokunulmazlıkları kaldırıldı.

Ölümler

• 12 Mart - Galip Erdem
• 4 Nisan - Alparslan Türkeş
• 27 Nisan - Arif Sami Toker
• 4 Mayıs - Esin Engin
• 16 Mayıs - Önder Somer
• 21 Mayıs - Mustafa Ekmekçi
• 20 Haziran - Cahit Külebi
• 26 Ağustos - Füreya Koral
• 18 Eylül - Orhan Çağman
• 3 Kasım - Ali Esin
• 26 Aralık - Cahit Arf