Zahir Timur Buğa

Zahir Timur Buğa^[1] tam ismiyle Malik Zàhir Timur Buğà Rumí Aralık 1467den 30 Ocak 1468e kadar çok kısa bir dönem için saltanat süren Burci Hanedanı'ndan Memluk hükümdarı.

Zahir Timur Buğa Arnavut asıllı olduğu için Rumî lakabını taşımaktaydı. 10 Ekim 1467de ölen Memluk Sultanı Hoşkadem'in yerine geçen geçmek için iki klik mücadele etmekteydi. Önce 1467-1468de Zahir Bilbay kliği üste cikti ve Zahir Bilbay sultan oldu. Fakat kısa bir dönem sonra Aralik 1467de Timur Buğa kliği üste çıkitı ve Zahir Bilbay tahttan indirildi ve Zahir Timur Buğa Memluk tahtına geçti. Zahir Timur Buğa sultan olduktan sonra Memluk devleti hazinesini tamtakır bomboş buldu. Timur Buğa'nin elinde yeter derecede şahsi serveti de bulunmuyordu. Geleneksel olarak Memluklu emirlerine verilen tahta çıkma bahşişlerini veremedi. Böylece kendini tutan Memluklular kliği dağılmaya yüz tuttu ve diğer Memlûklu emirlerin desteğinden yoksun kaldı. İki ay kadar hükümet sürdükten sonra yüksek bir Memlûklu saray memuru olan Hayır Bey'in 30 Ocak 1468de yaptığı bir darbe ile tahttan indirildi. Yerine gececek Sultanin seçilmesi için memluklu emirleri klikleri birbirine girdiler; ama sonunda Timur Buğa'nin atabeyi üzerinde anlaşabildiler ve Kayıtbay'ı 31 Ocak 1448de Memeklu sultanı olarak tahta getirdiler.

Timur Buğa yeni Sultan olan Kayıtbay'in yakın arkadaşı idi ve onu kendinin atabey'i olarak atamıştı. Bu nedenle Kayıtbay kendini tahta geçiren klik elebaşılarını zorla sürgüne göndermekle beraber, Zahir Timur Buğa emekli olarak yaşamak istediği Dimyat'a gönderildi.

Timur Buğa dil, edebiyat ve tarihe pek meraklı entelektüel bir kişi idi ve dinî konulara da büyük ilgi gösterirdi.

Dipnotlar

Dış bağlantılar

• Fransızca Wikipedia Timurbugha maddesi (Fransızca)(Erişme:3.7.2010)
• Clot, André
  • (çev. Turhan Ilgaz) (2005), Kölelerin İmparatorluğu Memlüklerin Mısır'ı, İstanbul:Epsilon Yayınları ISBN 9753317727.
  • (2009) L'Égypte des Mamelouks 1250-1517. L'empire des esclaves, Paris:Perrin ISBN 978-2-262-03045-2 (say.213 Bölüm=" Le long et difficile règne de Kaitbay") (Fransızca)
• Bosworth, Clifford Edmund (1967) The new Islamic dynasties: a chronological and genealogical manual Edinburgh:Edinburgh University Press ISBN 978-0-7486-2137-8 (Bölüm=The Burjī line 784-922/1382-1517) Google Books (İngilizce) (Erişim:2.7.2010)
• İbni Taghribirdi (çev. William Popper) (1954-1963) History of Egypt 1362-1469 A.D. (7 Cilt), Berkley:University of California Press (1410-1470 döneminde yaşamış yazarın Nujum al-zahira fi muluk Misr wa'l-Qahira adlı eserinin İngilizce tercümesi) (İngilizce) (Arapça tüm eser: (Arapça) Erişme:12.10.2009)