Antonio Vivaldi

Antonio Vivaldi (d. 4 Mart 1678; Venedik - ö. 28 Temmuz 1741; Viyana), İtalyan barok klasik müzik bestecisi, virtüöz kemancı ve rahip. "Kızıl rahip" lakabıyla^[1] tanınan Vivaldi, beş yüzden fazla konçerto bestelemiştir ve konçertonun babası olarak anılır. En bilinen eseri, Dört Mevsim Konçertoları (The Four Seasons) adlı eseridir.

Hayatı

Antonio Vivaldi, 1678’de Venedik’te dünyaya geldi. Lakabı 'Kızıl Rahip’ti. Babası, önceleri berberlik yapmış, daha sonra ise başarılı bir kemancı olmuştu. Vivaldi, ilk müzik eğitimini babasından almıştır. Annesi ise bir terzinin kızıydı.

Bir papaz eğitimi alan Antonio Vivaldi 1703 yılında resmen papazlık görevine atandı. Ama aynı yıl başka bir işe daha girdi. Ospedale della Pietà adındaki bir kızlar yetimhanesinde keman öğretmeni oldu. Buradaki görevi yetim ya da sakat kızlara keman çalmayı öğretmek ve onlara konserlerde seslendirmeleri için her ay iki konçerto yazmaktı. 1709 yılında bu görevinden ayrılmak zorunda kaldı. Bu dönemde Vivaldi besteci olarak dikkat çekmeye başladı. Op.1 sonat seti 1705 yılında yayımlandı.

1709’da Op.2 keman sonatını Danimarka Kralı IV. Frederik’e ithaf eden Vivaldi, bu sıralarda konçerto yazmaya başlamıştır. Hollandalı yayıncı Estienne Roger, Vivaldi’nin 12 konçertodan oluşan L'estro Harmonico adli eserini yayımladı. Bu dönemin en etkili müziksel yayını oldu. Almanya dışına hiç çıkmayan Bach’ın müziğinin İtalyan yanının oluşmasında önemli bir yeri vardır. 1714’te Vivaldi’nin konçertolarını duyan Quantz, Albinoni ile birlikte Vivaldi’ye konçertoda reform yapmaları için ödenek bağlamıştır.

1723 ile 1724’te Roma’daki karnaval mevsimi için üç opera yazdı. Yine 1723’de Vivaldi, Pieta’nın yöneticileriyle ayda iki konçerto besteleme konusunda anlaştı. 1725’te yazdığı eseri Op. 8, Il cimento dell'armonico e dell'inventione ile ünü daha da yayıldı. Bu yıllarda opera sanatçısı Anna Giraud ile ilişkisi başladı. 1737’de görevde yaptığı Ferrara’nın yöneticileriyle Vivaldi arasında sergilenecek operaların seçimi konusunda çıkan anlaşmazlık Vivaldi’nin işinden olmasına yol açtı. Bu olayın ardından Vivaldi, Amsterdam’a yerleşti. 1741’de Graz’da Anna’yı dinlemek için Avusturya’ya yaptığı yolculuğu sırasında Viyana’da konakladığı bir dulun evinde öldü. Hemen aynı gün kimsesizler mezarlığına gömüldü.

Vivaldi’nin 500’den fazla konçertosu vardır. Farklı enstrümanlardan yararlanmayı çok seviyordu. Hiç kimse viyolonselden solo enstrüman olarak onun yararlandığı kadar yararlanmamıştır. Fransız Barok müziğinde nefesli çalgılar ağırlıktayken, onun müziğinde yaylı çalgılar önem kazanır. 230 keman konçertosunun yanında, flüt, obua, çello, viyola, mandolin konçertoları vardır. Klasik müzikle ilgisi olmayanların bile bildiği Dört Mevsim Konçertoları en sevilen eseridir. Kendisinin 94 tane opera yazdığını söylemesine karşın, bunların ancak 50’si günümüze ulaşabilmiştir. Bitmek tükenmek bilmeyen bir müzik dehası olan Vivaldi’nin hırslı ve güçlü kişiliği, müziğine de yansımıştır.

Vivaldi'nin adı yüzyılımıza dek pek tanınmadı. Ancak 1920'den sonra yapılan araştırmalar sonucunda Vivaldi'nin yüzlerce eseri gün ışığına çıkmaya başladı.

Eserleri

Vivaldi'nin Amsterdam'da basılmış eserleri opus nitelikli 100 konçerto ve 40 sonattır. Ama 500 kadar konçerto yazdığı sanılmaktadır.

Vivaldi hayalinde canlandırdığı resimleri müzik haline getirmiştir. Eserlerinde, hayallerine verdiği başrolü açıklayıcı sonelerle destekler. En ünlü eseri sayılan Op.8 içerisindeki "Dört Mevsim" konçertolarında mevsimler kendi özellikleri ile anlatılmıştır. Vivaldi'nin bu eseri uzun yıllar sonra Beethoven'a da ilham kaynağı olmuş ve "Pastoral Senfoni" bu şekilde ortaya çıkmıştır.

Stil ve etki

Vivaldi’nin müziği yenilikçidir. Vivaldi armonik zıtlıklar, yenilikçi melodiler ve temalarla konçertonun ritmik ve biçimsel yapısını canlandırmıştır. Çoğu bestesi gösterişli, neredeyse neşeli ve coşkuludur. Johann Sebastian Bach Vivaldi’nin konçertolarından ve aryalarından derin bir şekilde etkilenmiş ve St John Passion, St Matthew Passion ve kantatalarında tekrar kullanmıştır. Bach Vivaldi’nin 6 konçertosunu solo klavyeye ve 3 tanesini org için uyarlamış ve Vivaldi’nin 4 keman, iki viyola, çello ve sürekli bas (RV 580) için yazdığı konçertonun 4 çembalo, yaylılar ve sürekli bas (BWV 1065) için uyarlamasını yapmıştır.

Seçilmiş operaları

94 opera yapıtı olduğu rivayet edilir ancak bugüne kadar sadece 50 tanesi bilinmektedir.

1. Bajazet (RV 703), Osmanlı sultanı I. Bayezid'ın hayatından bahseden operası, 1735
2. Dorilla in Tempo (RV-709)
3. La fida Ninfa (RV-714)
4. Giustino (RV-717)
5. L'Incoronazione di Dario (RV-719)
6. L'Olimpiade (RV-725)
7. Orlando finto Pazzo (RV-727)
8. Orlando furioso (RV-728)
9. La verita in Cimento (RV-739)
10. Tito Manlio (RV-738)

Medya

Antonio Vivaldi: Op.4 "Dört Mevsim (Le quattro stagioni) Keman Konçertoları Keman: John Harrison:

• RV269 Mi-majör Konçerto İlkbahar (La primavera)

• RV315 Sol-minor Konçerto Yaz (L'estate)

• RV293 Fa-majör Konçerto Sonbahar (L'autunno)

• RV297 Fa-minor Konçerto Kış ("L'inverno)

Ayrıca bakınız

• Operalar listesi
• Opera bestecileri listesi

Kaynakça

Dış kaynaklar

• Heller, Karl (1997) Antonio Vivaldi: The Red Priest of Venice, Amadeus Press, ISBN 1-57467-015-8 (İngilizce)
• Kolneder, Walter (1983) Antonio Vivaldi: Documents of His Life and Works, C F Peters Corp, ISBN 3-7959-0338-6 (İngilizce)
• Robbins, Landon, H. C., (19996) Vivaldi: Voice of the Baroque Chicago:, University of Chicago Press, ISBN 0-226-46842-9 (İngilizce)
• Romijn, Andr (2007) Hidden Harmonies: The Secret Life of Antonio Vivaldi, ISBN 978-0-9554100-1-7 (İngilizce)
• Selfridge-Field, Eleanor (1994). Venetian Instrumental Music, from Gabrieli to Vivaldi New York: Dover Publications. ISBN 0-486-28151-5. (İngilizce)
• Talbot, Michael
  • (İngilizce) (1992) Vivaldi 2.ed. Londra: J. M. Dent (İngilizce)
  • (Almanca) (1998) Antonio Vivaldi, Insel Verlag (1998), ISBN 3-458-33917-5
• Formichetti, Gianfranco (2006) Venezia e il prete col violino. Vita di Antonio Vivaldi, Vanedik: Bompiani, ISBN 88-452-5640-5 (İtalyanca).

Dış bağlantılar

• Vivaldi'nin tüm eserleri katalogu (Fransızca) (Erişme:6.4.2010)
• IMSLP websitesinde "Vivaldi,_Antonio" maddesi (İngilizce) (Erişme:6.4.2010)
• ChoralWiki websitesinde "Antonio_Vivaldi" maddesi (İngilizce) (Erişme:6.4.2010)