Türkiye Sanayi ve Maadin Bankası
| Kuruluşu | 1925 |
|---|---|
| Kapanışı | 1932 |
Türkiye Sanayi ve Maadin Bankası, İzmir İktisat Kongresi'nde alınan kararlar doğrultusunda 1925 yılında bir devlet bankası olarak kurulmuştur. 19 Nisan 1925 tarihli 633 sayılı kanunla, kurulan banka, 1 Mayıs 1925 tarihinde çalışmalarına başlamıştır. Banka, özel kesim tarafından yeni kurulacak sanayi ve madencilik kuruluşlarına kredi sağlamak, özel kesimle ortaklıklar kurmak ve devlete ait sanayi kuruluşlarını geçici olarak işletmek ve zaman içinde bu kuruluşları özel kesime devretmek amacıyla kurulmuş bir ilk kalkınma bankasıdır. Banka, Türkiye'de kamu kesiminin özel kesime kaynak aktarması sürecinin başlangıç düzenlemesi ya da kurumlaşması olarak görülebilir.
Bankanın 1926 yılının başında, sermayesi 6.147.137.-TL'dir. Sermayenin 2.000.000.-TL nakit, geri kalan kısmı taşınmaz mallardan oluşmaktadır. 1930 yılında sermayenin tamamı ödenmiş durumdaydı.
Sanayi ve Maadin Bankası 1932 yılında elinde bulunan fabrikaları Sanayi Ofisine devretmiş olup, sadece sanayi kredisi verme işlemleri yapabilmek içinde, 7 Temmuz 1932 tarih, 2064 sayılı kanunla kurulan Türkiye Sanayi Kredi Bankası'na devredilmiştir. 1933 yılında Sümerbank'ın kurulmasıyla birlikte Sanayi Ofisi'nin elinde bulunan fabrikalar bu yeni kurulan fabrikaya devredilmiştir.
Bankanın kontrolü altında tutuğu kuruluşlar
- Hereke Mensucat Fabrikası
- Feshane Mensucat Fabrikası
- Bakırköy Mensucat Fabrikası
- Tosya Çeltik Fabrikası
Bankanın Ortaklıkları
- Bünyan iplik fabrikası
- Isparta iplik fabrikası
- Maraş Çeltik Fabrikası
- Malatya Değirmen ve Elektrik Şirketleri
- Aksaray Değirmen ve Elektrik Şirketleri
- Kütahya Çini Fabrikası
- Yalvaç Sanayi-Ticaret Şirketi
Kaynakça
- Türkiye’de Bankacılık Sektörü Piyasa Yapısı, Firma Davranışları ve Rekabet Analizi
- Sanayi ve Maadin Bankası