Sarız

Koordinatlar: 38°28′45″K 36°30′2″D / 38.47917°K 36.50056°D / 38.47917; 36.50056

Sarız
—  İlçe  —
Türkiye'de yeri
Kayseri İdari Bölümler Haritası
Koordinatlar: 38°28′45″K 36°30′2″D / 38.47917°K 36.50056°D / 38.47917; 36.50056
Ülke Türkiye
İl Kayseri
Coğrafi bölge iç anadolu bölgesi
Yönetim
 - Kaymakam Ömer Yılmaz [1]İnşa edilecek olan yapının arazide Jeolojik (araziden sondajla(spt) karot alımı veya gözlemsel yapılarak numune alındıktan sonra lab. sonuçlarının alınıp rapor yazımı) ve Jeofizik(sismik ve rezistivite etütlerinin yapılması ve bilgisayarda Seis. ve ip2win programlarında sonuçların alınması) etütlerinin yapılması. İnşa edilecek bölgenin zemini hakkında elde ettiğim verileri yorumlayarak sonuca ulaşıp Jeoteknik raporu hazırlandıktan sonra ilgili belediyeye sunularak onaylatılması.
 - Belediye başkanı Ömer Faruk Eroğlu (CHP)
Yüzölçümü [2]
 - Toplam 1.225 km2 (473 mi2)
Rakım 1.560 m (5.118 ft)
Nüfus (2015)[3]
 - Toplam 9,713
 - Kır -
 - Şehir 9,713
Zaman dilimi UDAZD (+3)
Posta kodu 38660
İl alan kodu 0352
İl plaka kodu 38
İnternet sitesi: http://www.sariz.gov.tr/

www.sariz.bel.tr
YerelNET

Sarız, Kayseri ilinin bir ilçesidir. Türk kilim kültürünün yaşatıldığı bir ilçedir. Doğal kaynak sularıyla Türkiye'nin ender su kaynaklarından biridir.

Tarihi

İlçenin tarihi eski dönemlere, MÖ 700'lü yıllara kadar uzanmaktadır. Kilikya, Bizans İmparatorluğu ve beyliklerden Dulkadiroğulları Beyliği hakimiyetinde kalmış olup, Osmanlı İmparatorluğuna Yavuz Sultan Selim döneminde 1515 yılında dahil edilmiştir. 16. yüzyıl Osmanlı kayıtlarında Elbistan kazasının Hurman nahiye bağlı gösterilen yerleşim, 1861 yılında oluşturulan Aziziye kazasına bağlı nahiye olarak kaydedilmiştir. Bu dönemde Sarız'ın merkezi "Köyyeri" ismiyle anılmaktadır. 1910 yılı kayıtlarında, nahiye konumunda olan Sarız’ın 46 köyü bulunduğu belirtilmektedir. Dönemin Sivas Valisinin talebinin Dahiliye Nezaretince uygun görülmesiyle 30 Temmuz 1914'te Belediye teşkilatı kuruldu. 1927 yılında Sivas'tan ayrılarak Kayseri'ye bağlandı. 1946 yılında bağlı olduğu Pınarbaşı ilçesinden ayrılarak müstakil ilçe oldu[4].

Adana yöresinde yaşamakta olan Avşar boylarının bir kısmı Sarız yaylalarında göçebe hayatı yaşarken 1865 yılında yerleşik hayata geçmişlerdir. 19.yüzyıl sonlarına doğru Koçgiri ve Dersim bölgesinden göç eden Kürt Alevi ve Zaza Alevi aşiretler bölgeye yerleşmişlerdir. Sarız' a diğer bir göç hareketi de 93 Harbi sonrasında Erzurum-Kars taraflarından gelen Çerkes muhacirleridir.

Coğrafi yapısı

Sarız ilçesi, il merkezinin doğusunda, 128 km uzaklıkta bulunmaktadır. Coğrafi bakımdan iç anadolu, doğu anadolu ve akdeniz bölgesinin kesiştiği bölümde yer almaktadır. Sarız, Kayseri'nin Tomarza ve Pınarbaşı, Sivas'ın Gürün, Adana'nın Tufanbeyli, Kahramanmaraş'ın Afşin ve Göksun ilçeleri ile çevrilidir. İlçenin yüzölçümü 1410 km² olup, deniz seviyesinden 1530 metre yüksektedir. İlçenin batısı Tahtalı dağları, doğusu Binboğa dağları, kuzeyi ise Soğanlı, Koçdağı ve Maşat dağları ile çevrilidir. İlçe ekonomik ve coğrafi yapı itibariyle tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır.

Sarız ilçesi karasal iklim koşullarını taşımaktadır. İlçede kışları çok soğuk, yağışlı ve çetin geçmekte, yazları kurak ve serindir. 2003 yılında en yüksek hava sıcaklığı ortalama 33 derece, en düşük hava sıcaklığı -24.1 derece olmuştur. İlçenin bitki örtüsü keven, kirpi otu, yabani ayrık otundan ibaret olup, yer yer ardıç, meşe ve kısa boylu fundalık orman örtüsüyle kaplıdır. Dağlarda yoğun erozyon ve toprak derinliğinin azlığı nedeniyle fazla bitki bulunmamaktadır. Başlıca akarsuyu, Seyhan Nehrinin bir kolu olan Sarız Çayıdır.

Nüfus

İlçede; Türkmen, Kürt, Zaza ve Çerkes topluluklarının oluşturduğu kozmopolit bir nüfus yaşamaktadır. Eskiden bölgede yaşayan Ermeni nüfusun tamamı göç etmiştir. Sarız, 19. yüzyılda gerçekleşen göçlerin etkisiyle önemli bir nüfus artışı yaşamış ve 1945 yılına gelindiğinde Sarız nahiyesinde 16.145 kişi, Köyyeri olarak adlandırılan bucak merkezinde 622 kişi yaşamaktaydı[4].

Yıl Toplam Şehir Kır
1965[5] 21.058 2.020 19.038
1970[6] 23.305 3.071 20.234
1975[7] 22.989 3.591 19.398
1980[8] 22.484 3.704 18.780
1985[9] 22.820 4.808 18.012
1990[10] 19.255 3.935 15.320
2000[11] 14.596 4.404 10.192
2007[12] 12.705 4.607 8.098
2008[13] 12.697 4.466 8.231
2009[14] 12.290 4.290 8.000
2010[15] 11.758 4.036 7.722
2011[16] 11.231 3.784 7.447
2012[17] 10.720 3.611 7.109
2013[18] 10.626 10.626 veri yok
2014[19] 10.529 10.529 veri yok
2015[20] 9.713 9.713 veri yok

İdari Yapı

İlçenin 1 merkez ve 1 kasaba belediyesi olmak üzere iki adet belediyesi mevcuttur. İlçenin 37 köyü ve 5 mezrası bulunmaktadır. İlçe merkezinde 8 mahalle, Yeşilkent belediyesinde ise 4 mahalle olmak üzere 12 mahallesi mevcuttur.

2009 yılı genel nüfus sayımına göre ilçenin merkez ve köylerinde 12.290 kişi yaşamaktadır. Bu nüfusun 4.290'ı ilçe merkezinde 8.000 kişi kasaba ve köylerde yaşamaktadır. İlçe devamlı göç vermektedir. Yıllık nüfus artış hızı şehir merkezinde binde -19.47, köylerde ise –33.11 olup, toplamda ise -29.19 nüfus azalması görülmektedir.

Özellikle bazı köylerin % 80'i yabancı ülkelerde yaşamaktadır. Yurtdışına gidemeyenler ise genelde Kayseri şehir merkezine, İstanbul, Ankara, İzmir, Adana başta olmak üzere büyük kentlere göç etmektedir. İlçe nüfusu 1990 sayımından bu yana 4.919 kişi göç vermiştir. Belediye Başkanı 2 dönemdir seçilen (2009 ve 2014 seçimlerinde) Cumhuriyet Halk Parti'li Ömer Faruk Eroğlu'dur.

Ekonomik Yapı

İlçe, coğrafi yapısı itibariyle tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır. Yaygın olarak kilim ve halı dokumacılığı yapılmaktadır. İlçe merkezi ve köylerde büyükbaş hayvan, küçükbaş hayvan ile 12.000 civarında arı kolonisi mevcuttur. Ayrıca havuzlu su ürünleri yetiştiriciliği yapılmaktadır. İlçenin ekilebilir tarım arazisi 60.000 hektardır. Çiftçiler buğday, nohut, mercimek ve şeker pancarı ekmektedir. Tarımda modernizasyon yeterli değildir. Birkaç köyün dışında sulama kanalı yoktur.

İlçede önemli bir sanayi yatırımı bulunmamaktadır. Birkaç un değirmeni, soğuk demir atölyeleri ve oto tamir atölyeleri bulunmaktadır. İlçede herhangi bir sanayi yapısı ve iş sahası bulunmadığından ilçede işsizlik sorunu hat safhadadır.

Karapınar, Çavdar ve Kıskaçlı köylerinde kömür rezervi bulunmaktadır. Bunlardan Tekneli köyü Cesurlar mezrasındaki kömür rezervi maden ocağı özel sektör tarafından işletilmeye başlanılmıştır.

İlçede diğer gelir kaynakları olarak el dokuma Kök boyalı Sarız kilimleri Türkiye’de ün yapmıştır. Vatandaşların kendi evlerinde kurmuş oldukları tezgahlarda kilim dokuyarak ev ekonomisine katkıda bulunmaktadırlar.

Köyleri

Sarız köyleri ve nüfusları -Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Verileri-(2007)
Köy Nüfus
Akoluk 38
Altısöğüt 118
Ayranlık 216
Büyükörtülü 88
Büyüksöbeçimen 349
Çağşak 273
Çavdar 184
Çörekdere 569
Dallıkavak 191
Damızlık 727
Darıdere 104
Dayıoluk 158
Değirmentaş 105
Fettahdere 288
Gerdekmağara 229
Gümüşali 81
İncemağara 125
Kemer 453
Karakoyunlu 46 (Yeşilkent Kasabasına Mahalle olmuştur)
Karapınar 74
Karayurt 272
Kırkısrak 456
Kıskaçlı 91
Kurudere 105
Küçükkabaktepe 60
Küçükörtülü 45
Küçüksöbeçimen 98
Mirzaağa 83
Mollahüseyinler 203
Oğlakkaya 196
Ördekli 118
Sancakağıl 91
Tavlaköy 316
Tekneli 507
Yaylacı 650
Yedioluk 144
Yeşilkent (kasaba) 1.008

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ↑ http://www.sariz.gov.tr/
  2. ↑ 7/11
  3. ↑ "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFD4zZ3P. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
  4. 1 2 "Sarız’da İskan ve Nüfus (1865-1945)" Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Sayı:38, Sf:19-39, Yıl: 2015/1
  5. ↑ "1965 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BspqmEZS. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  6. ↑ "1970 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtnaIOHB. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  7. ↑ "1975 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtqAJeFq. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  8. ↑ "1980 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtuiqXld. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  9. ↑ "1985 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Btwmi43y. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  10. ↑ "1990 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtyQ6TL8. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  11. ↑ "2000 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu0YlwZJ. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  12. ↑ "2007 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu21gY97. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  13. ↑ "2008 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu3qO2mX. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  14. ↑ "2009 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuD3utyn. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  15. ↑ "2010 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuFfA7dP. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  16. ↑ "2011 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuGwr3iG. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  17. ↑ "2012 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6EZxluYTz. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
  18. ↑ "2013 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6NPUyABHY. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
  19. ↑ "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFD4zZ3P. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
  20. ↑ "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.

Dış bağlantılar

Sarız mahalleleri
This article is issued from Vikipedi - version of the 12/15/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.