Said Han

Ursang Put Tapınağı

Sultan Said Han, (Arapça: سعيد , Sa‘īd; Türkçe: Seid) Yarkand Hanlığı'nı Eylül 1514'den Temmuz 1533'e kadar yöneten bir handır.

Said 1490 yılı içinde doğmuş ve ilk Moghul Hanı Toğluk Timur'un torunu ve Ahmet Alca Han’ın oğludur. Moghullar İslam dinini benimsemiş ve Türkleştirilmiş olan Moğollara verilen isimdir. Said Han devletini güçlendirmek amacıyla birtakım düzeltme girişimlerinde bulunur. Tanrı Dağları'nın güneyinde Kaşgar'dan Kumul'a kadar bölgede ve Aksu gibi verimli topraklara köken ve dilleri aynı olan Türk boyları göç girişiminde bulunur. Hazineden halka mülk dağıtır. En önemlisi halkın iktisadi durumunu düzeltmek için on yıl kadar süre bir zaman içinde, halk vergiden özgür tutulur. Aksu’nun kuzey doğusu ile Bay’ın batısındaki Arbat (Aravan) denilen yerde, 1516 yılında Said Han abisi Mansur Han ile görüşür ve aralarında Altı Şehir^[1]’deki bu hanlığı beraber yönetmek için bir antlaşma yapılır, bu görüşmede tarihçi Mirza Muhammet Haydar Duğlat’da bulunur.

Sultan Said Han, Büyük Tibet (Ursang)'e Budistlerine karşı İslam dini uğruna savaş yolculuğuna çıktığı zaman, Astım hastalığından, Tibetin Lhasa şehrinde 2 Temmuz 1533 günü 48 yaşında ölür.^[2] Bu seferin ana amacı Ursang Put Tapınağı'nı tahrip etmek, daha sonra buraya Potala Palace denilmiştir, ve Lhasa'da Tibetlileri İslam dinine çevirmek idi.

Sultan Said Han'ın (Sáíd Alí Arslán Khán) türbesi Kaşgar şehrinde bulunur.

Notlar