Raffaello Sanzio

Raffaello Sanzio da Urbino^[1], (6 Nisan veya 28 Mart 1483, 6 Nisan 1520) ^[2]Rafael olarak bilinen Rönesans dönemimin İtalyan, ressamı ve mimarıdır. Çalışmaları, şekillerin belirginliği, eserlerinin zenginliği ve insan ihtişamın neoplatonic (Platonun insan hakkındaki fikirleri) fikirlerinin ifadesindeki görsel başarıları sebebiyle takdir görmektedir. Michelangelo ve Leonardo da Vinci ile birlikte, bu dönemin geleneksel üçlüsü olarak büyük üstatlarını oluşturmaktadır.^[3]

Rafael muazzam derecede üretkendi, genellikle büyük bir atölyede çalışırdı ve 37’sinde ölmesine rağmen çalışmalarının  büyük bir vücudunu ardında bıraktı.  Çalışmalarının büyük bir çoğunluğu, merkezde bulunan ve kariyerindeki en büyük eseri olan fresk edilmiş Rafael odası, Vatikan Palace’da bulunmaktadır. En iyi bilinen eseri olan Vatikan Stanza della Sefnatura’da bulunan Atina Okulu’dur. İlk yıllarından sonra Roma'daki çalışmalarının büyük kısmı, atölyesindeki çizimlerinden büyük miktarda kayıp yaşanmıştır. Hayatı boyunca her ne kadar Roma dışındaki eserleri daha çok ortaklaşa gravür olarak bilinse de aşırı derecede nüfuzludur. 

Ölümünden sonra, Rafael’in daha asude ve ahenkli vasfı yüce bir model olarak hürmet edilirken, en büyük rakibi olan Michelangelo 18 ve 19. Yüzyıllara kadar Rafael’e karşı daha çok bilinmiştir. Mesleki başarısı, doğal olarak üç faza ve üç tarza indi. İlki Georgio Vasari tarafından tanımlanan: Umbria’daki ilk yıllarında, daha sonra Floransa’daki sanatsal gelenekleri emen yaklaşık dört yıllık dönem (1504- 1508), bunu iki Papa ve onların yakın kişilere çalışarak geçirdiği Roma’daki hummalı ve muzaffer on iki yılı.^[4]

Hayatı

İtalya'nın Urbino kentinde 6 Nisan 1483'te doğdu. Raffaello, Rönesans hareketlerini, erken gelişmiş becerikli bir genç olarak görmüş, işe on altı yaşında yaptığı “Havva’nın yaratılışı” ve “Trinite” tabloları ile başlamıştır. Raffaello’in babası olan Giovanni Santi de Urbino da ressamlık yapıyordu. Babası 1494 senesinde ölünce Raffaello, kendi evinde dış etkilerden uzak bir şekilde çalışmalarını sürdürdü. Raffaello’in Urbino’daki çalışmalarında Melozzo de Forli, Piero della Francesca ve en çok Pietro Perugino’nun üslûbu görülür. Özellikle, 1503 senesinde tamamladığı “Coronation of Virgin - Taç giyme” tablosunda Perugino’nun etkisi görülür. Bunun en büyük nedeni Floransa'ya gitmeden önce, Perugia'da Pietro Perugino'dan öğrenim görmüş olmasıdır.Perugino'nun bu etkisi altında, 1504 senesinde, çizdiği en son tablo "Kutsal bâkirenin evlenmesi - Marriage of the virgin"dir. Bu resmi ile Perugino’dan üslûp olarak ayrılmaya başlamıştır. Raffaello, Floransa’ya gidince kendisini Rönesans’ın içinde buldu. Leonardo da Vinci ve Michelangelo etkisinde kalarak sanatına yenilikler kattı. Floransa’da 1508 senesine kadar yaptığı tabloları “Sistine Madonne” “La Belle Jandinière”, “Madonna of the Chair” ve “Entombmeut”tur. Raffaello, Roma’da Papa II. Julius için çalıştı. Roma’ya geldiği zaman, Michelangelo, Julius’un yaptırdığı Sistine kilisesinin süslemesini çiziyordu. Raffaello, burada ilk olarak Papanın kütüphanesini dekore etti. Çizdiği teolojik, felsefi, lirik tablolarında sükunet; renklerde âhenk; konularda berraklık ve bir bütün ifâde hâkimdir. Raffaello’in yaptığı işlerden biri de kumaş üzerine koyduğu süslemelerle, duvar örtüleri hazırlamasıdır. 1513-1521 seneleri arasında hazırladığı on adet büyük duvar süsleme örtüleri, Sistine kilisesinde kullanılmıştır. 1514 yılında, Papa Leo X'in emri altında da Saint Peter Bazilikasının baş mimarı olarak görev yaptı.

Ölümü

37. doğum gününde, 6 Nisan 1520'de, Roma'da öldü. Raffaello, Avrupa’da klasik ressamlığın temelini atmıştır. Michelangelo’dan farklı olarak görünen her şeyi bütün zenginliğiyle tabloya aktarmış, tarihi ve Hristiyanlığa ait dini konulara sadık kalmış, pozlara konuşuyormuşcasına ifade niteliği kazandırmıştır.

Tabiatla yarışan sanatçının mezar taşında: “Hayatta iken, tabiat, o beni geride bırakacak diye korkardı, öldükten sonra da ben onunla öleceğim diye korktu” yazmaktadır.

Ayrıca bakınız

• Raphael eserleri listesi

Galeri

• 
  Ünlü Atina Okulu adlı eseri. Eski Yunan filozofları tasvir edilmiştir.
• 
  Francesco Maria della Rovere (1514), Czartoryski Museum, Kraków

1. ↑ Variants also include Raffaello Santi, Raffaello da Urbino or Rafael Sanzio da Urbino. The surname Sanzio derives from the latinization of the Italian Santi into Santius. He normally signed documents as Raphael Urbinas — a latinized form. Gould:207
2. ↑ Jones and Penny, p. 1 and 246. He died on his 37th birthday; according to different sources, his birth and death both occurred on Good Friday. The matter has been much discussed, as both cannot be true.
3. ↑ See, for example Honour, Hugh; Fleming, John (1982). A World History of Art. London: Macmillan Reference Books. p. 357. ISBN 9780333235836. OCLC 8828368.
4. ↑ Vasari, pp. 208, 230 and passim.