Aydınlık Yol
Peru Komünist Partisi (İspanyolca: Partido Comunista del Perú), daha bilinen adıyla Aydınlık Yol (İspanyolca: Sendero Luminoso), Peru'da, gerilla mücadelesi yürüten, Maocu çizgideki devrimci hareket.
1970'te, Peru'daki Çin ve SSCB yanlısı komünist partilerden ayrılan bir grup tarafından Peru Komünist Partisi adıyla kuruldu. Kısa süre sonra adını, Perulu eski bir devrimci olan José Carlos Mariátegui'nin bir sözünden esinlenerek Sendero Luminoso (Aydınlık Yol) olarak değiştirdi.
Örgütün kurucusu ve önderi olan felsefe profesörü Abimael Guzmán (takma adı Yoldaş Gonzalo) bir ara Ayachuco Üniversitesi'nde dersler vermişti. SSCB'nin, Küba'nın ve Mao Zedong sonrası Çin'in önderlerini revizyonistlikle suçlayan Guzmán, Mao'nun saf ideolojisine bağlı kalınmasını savundu. Kendini dünya komünist hareketinin öncü kolu olarak tanımlayan Aydınlık Yol, Burjuva demokrasisinin yerine Yeni Demokrasi'nin kurulmasını amaçlıyordu.
Katı bir parti modelini benimseyen ve Senderistalar olarak anılan örgüt, devrimin köylülük temelinde, uzun bir askeri mücadele sonucunda gerçekleşeceğini ileri sürdü. Burjuvazinin kurumları olarak nitelediği hedeflere karşı şiddetli bir saldırı başlatan örgüt üyeleri önceleri And Dağlarının yerleşim alanlarından uzak kesimlerinde etkinlik gösterdiler. Senderistalar 1980'lerin ortalarından sonra aralarında Lima ve Callao'nun da bulunduğu bazı kent merkezlerinde de çeşitli şiddet eylemlerine yöneldiler.
Maocu eğilimli Aydınlık Yol ile Túpac Amaru Devrimci Hareketi'nin gerilla eylemleri zaten sallanan Peru ekonomisini çöküş noktasına getirdi. Nisan 1990'da yapılan başkanlık seçimlerini kazanan Alberto Fujimori, siyasi yelpazenin bütün öğelerini ve orduyu temsil eden bir hükümet kurdu. Aydınlık Yol ve Túpac Amaru gerillaları yeni hükümete savaş açarak cinayet, adam kaçırma ve ekonomik sabotaj gibi eylemlere giriştiler. Başkan Fujimori Nisan 1992'de bir sivil darbe yaparak Kongre'yi kapattı. Fujimori Kongre'yi ekonomiyi güçlendirme ve gerilla eylemlerini bastırma çabalarını engellemekle suçluyordu.
Eylül 1992'de örgüt lideri Abimael Guzmán'ın güvenlik güçleri tarafından ele geçirilmesi yönetimin bir başarısı olarak değerlendirildiyse de, iyi örgütlenmiş gerillaların kısa bir süre içinde toparlanması bekleniyordu. Guzmán Ekim 1992'de vatana ihanetten suçlu bulundu ve ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı.
Guzmán'ın yakalanmasından sonra Aydınlık Yol dağılma sürecine girdi, tek tük ve düzensiz gerillaları Peru hükümetini bir barış antlaşmasına zorlamak için savaştıklarını iddia etmektedirler. 1980 ile 1992 arasında Peru güvenlik güçleriyle Aydınlık Yol gerillaları arasında yaşanan çatışmalarda 70 bine yakın kişinin yaşamını yitirdiği tahmin edilmektedir[1].
Referanslar
Kitap
KIZIL NİSAN, Orijinal İsim:April Rojo, Santiago Roncagliolo, Doğan Kitapçılık/Dünya Edebiyatı Dizisi
AND DAĞLARI'NDA TERÖR-MARİA VARGAS LLOSA-CAN YAYINLARI
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- The People's War in Perú Archive – Information about the Communist Party of Perú
- Interview with Chairman Gonzalo