Palu
Koordinatlar: 38°42′14″K 39°57′4″D / 38.70389°K 39.95111°D
| Palu | |
| — İlçe — | |
 |
|
 |
|
| Koordinatlar: 38°42′14″K 39°57′4″D / 38.70389°K 39.95111°D | |
| Ülke | Türkiye |
|---|---|
| İl | Elâzığ |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Yönetim | |
| - Kaymakam | Mehmet Öztürk [1] |
| - Belediye başkanı | Mehmet Sait Dağoğlu (AK Parti) |
| Yüzölçümü [2] | |
| - Toplam | 840 km2 (324,3 mi2) |
| Rakım [3] | 1.050 m (3.445 ft) |
| Nüfus (2015)[4] | |
| - Toplam | 18,922 |
| - Kır | 9,757 |
| - Şehir | 9,165 |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İnternet sitesi: http://www.palu.bel.tr/ | |
Palu, Elâzığ'ın bir ilçesidir.
1 belde, 36 köy, 35 mezra ve 10 mahalle bulunmaktadır.[5] Beyhan Beldesi’nde 4 mahalle mevcuttur. 2014 yılı sonu itibariyle toplam nüfusu 20.035, merkez nüfus ise 9.454’dür.[5] Güneyde Arıcak ve Alacakaya Elâzığ il merkezi, kuzeyde Kovancılar ilçesi ile komşudur.
Tarihçe
Tarihi milattan önceki yıllara dayanır. Bölgede bilinen en eski kavimler Hurriler, Hititler ve Urartulardır. Özellikle Tuşba (bugünkü Van) şehri olan Uratula'nde Urartu Kralı Menaus'a ait taş kitabe vardır. Bu kitabeden Palu'ya Sebitaruas, Harput çevresinine de Surani adı verildiği öğrenilmektedir.
Sophene Krallığının başkentliği yapmıştır. Sophene Krallığından MÖ. 300 yıllarda yazılmış olan ve halen İranın kuzeyinde bulunan Darius kitabelerinde bahsedilmektedir. Darius, Elâzığ ve Tunceli bölgesinde ikamet eden halka Zazana olarak hitap etmiştir. Sophene krallığından kalma en önemli eser Palunun örencik köyü yakınlarındaki Şemşat kalesidir.
Urartular'dan sonra bölgeye hakim olan Soa ait Arsanosta şehrinin kalıntıları ilçenin Örencik köyü yakınlarında bulunmuştur. Palu daha sonra sirasiyla Roma, Bizans, Arap ve tekrar Bizans egemenlikleri altında kalmıştır.
1071 Malazgirt Meydan Muharebesi ile bölge Selçuklu hakimiyetine geçmiştir. Selçuklu devletinin yıkılmasından sonra Palu, daha sonra Osmanlı hakimiyeti altına girmiş ve bu dönemde Kuzey-güney hattı üzerinde önemli bir ticaret merkezi haline gelmiştir. Yavuz Sultan Selim, Doğu (Çaldıran) seferi dönüşünde Palu bölgesini komutanlarından Karacimşit Bey emrine tımar olarak vermiştir.
Coğrafya
Kasaba ve köylerinin %70'i dağlık ve engebeli arazide kurulmuş olup, dağınık bir yerleşim şekli arz etmektedir.
İlçe arazisi Murat Nehri civarındaki düzlükler ile güneydeki doğu toros silsilesini oluşturan Akdağlar'dan meydana gelir. İlçe toprakları 410 kilometrelik bir alana sahip olup bu yüzölçümün %70'i dağlık, % 24 dalgalı, %10 ova ve % 3.1 yayladır. Dalgalı ve dağınık arazi ilçe topraklarının %86.9 gibi bir oranın oluşturmaktadır. Doğu Toros silsilesi içinde bulunan Akdağlar en yüksek noktası 2500 metre rakımlıdır.
Murat nehri ilçe topraklarının içinden geçmekte olup, vadisi genellike dik ve sarptır. Palu karasal iklim bölgesinde olup yıllık sıcaklık ortalaması 13 C° dolaylarındadır. Yağışlar genellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında görülür.
Yıllık yağış miktarı 430 m³'tür. Keban Barajı'nın yapılmasından sonra Palu ve çevresinde iklim hissedilir derecede yumuşamıştır. İlçe, orman örtüsü bakımından zengin olmayıp sınırları içerisinde 615 hektar bozuk baltalık orman bulunmaktadır.
Nüfus
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1965[6] | 57.818 | 4.035 | 53.783 |
| 1970[7] | 64.633 | 5.385 | 59.248 |
| 1975[8] | 72.860 | 5.489 | 67.371 |
| 1980[9] | 78.901 | 7.112 | 71.789 |
| 1985[10] | 88.512 | 7.562 | 80.950 |
| 1990[11] | 32.247 | 7.900 | 24.347 |
| 2000[12] | 25.550 | 10.103 | 15.447 |
| 2007[13] | 22.019 | 8.894 | 13.125 |
| 2008[14] | 22.729 | 9.069 | 13.660 |
| 2009[15] | 21.795 | 8.837 | 12.958 |
| 2010[16] | 20.772 | 8.652 | 12.120 |
| 2011[17] | 20.509 | 8.775 | 11.734 |
| 2012[18] | 20.377 | 9.187 | 11.190 |
| 2013[19] | 23.066 | 9.480 | 13.586 |
| 2014[20] | 20.035 | 9.454 | 10.581 |
| 2015[21] | veri yok | veri yok | veri yok |
Tarım
İlçe arazilerinin büyük bir çoğunluğunun dağlık olması ilçede toprağa bağlı tarımcılık yapılmasını olumsuz yönde etkilemektedir. Son yıllarda bölgede başgösteren terör hareketleri hayvancılığı uğraş alanı olmaktan neredeyse çıkarmıştır. Bu sebeplerle hem tarım ve hem de hayvancılık çok küçük işletmeler bazında yapılabilmektedir. Ancak sulanabilir arazisi olan bazı köylerinde şekerpancarı, tütün gibi endüstriyel bitkiler ve sebzeler yetiştirilebilmektedir.Şuan ekonomi bakımından yükselen bi trend göstermektedir.
Sanayi
İlçede faaliyet gösteren T.C Ziraat Bankası ve Sümerbank satış magazası dışında ticaret hukukuna göre hiçbir sanayi ve ticari işletme mevcut değildir. Ancak ölçekli marangozhane ve doğrama atölyeleri mahalli ihtiyaçları karşılayacak düzeydedir.
Ulaşım
İlçe sınırları içerisinde karayollarına ait 106 kilometrelik il yol ağı mevcuttur. Bunlardan 8 kilometrelik Palu - Kovancılar arası ve 29 kilometrelik Palu-Baltaşı-Gülüşkür köprüsü, 23 kilometre Palu-Beyhan asfaltı, 40 kilometre Palu - Arıcak asfaltıdır. Geriye kalan kısım ise geçit vermeyen yol olduğu tespit edilmiştir.
Takriben 200 kilometre uzunluğunda olan köy yollarından, Palu - Üçdeğirmenler, Palu-Seydili ile Palu-Baltaşı yol bağlantısı üzerinde Karasalkım, Gömeçbağlar, Karacabağ Köy yolları asfalttır. Ayrıca ilçe merkezi ile Elâzığ il merkezi arasında her yarım saatte olmak üzere gerek belediye otobüsleri ile gerekse özel halk minibüsleri ile ulaşım yaz-kış sağlanmaktadır.
Turizm
İlçenin gezilip görülebilir yerleri arasında Palu Kalesi, Eski Hamam, Kilise, Urartu Kralı Menaus'a ait taş kitabe, Cemşitbey Camii ve türbesi, Dükkanönü Camii, Küçük Camii, Ulu Camii, Alacalı Mescid ve Tarihi Palu köprüsü sayılabilir.
Kaynakça
- ↑ http://www.palu.gov.tr/?sayfa=icerikler&islem=katoku&no=4
- ↑ http://www.hgk.msb.gov.tr/urunler/diger/il_ilce_alanlari.pdf
- ↑ http://www.yerelnet.org.tr/ilceler/ilce_belediye_koordinat.php?ilceid=198507
- ↑ "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFCr5S95. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- 1 2 http://www.palu.gov.tr/?sayfa=icerikler&islem=oku&no=24
- ↑ "1965 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bspeg1Rd. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "1970 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Btn8NDzV. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "1975 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtpanxFy. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "1980 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtuV5WHV. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "1985 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtwTdMag. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "1990 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bty9d3Wj. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2000 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu0CQuQT. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2007 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu1qM9g3. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2008 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu3eGM9h. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2009 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuCqLTMu. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2010 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuEvEzqX. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2011 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuGmzpNz. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2012 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6EZxW6bg3. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ↑ "2013 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6NPUnhKLS. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ↑ "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFCr5S95. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ↑ "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
Dış bağlantılar
| ||||||||||