Nikolay Repnin

Prens Nikolay Vasiliyeviç Repnin, (Rusça: Николай Васильевич Репнин/ 1734-1801, Moskova), Rus diplomat ve subay. Uzun yıllar Çariçe II. Yekaterina'nın hizmetinde çalışmış, Polonya'nın taksimi öncesinde Rusya'nın bu ülke üzerindeki denetimini artırmış, Osmanlı Devleti'yle Rusya arasındaki savaşlarda önemli askeri görevler üstlenmiştir.

1762'de Çar III. Petro tarafından Rusya'nın Berlin büyükelçiliğine atandı. 1762'nin ortalarında Petro'yu devirerek tahta çıkan II. Yekaterina ise görev yerini Varşova olarak değiştirdi (Kasım 1763). Polonya'da büyükelçilik yaparken Çariçe Yekaterina'nın istediği gibi zayıf Polonya yönetimini Rusya'nın denetimine sokmaya çalışan Repnin, bu amaçla krala muhalif ve Rusya yanlısı Polonyalı soyluları bir araya getiren Rodom Konfederasyonu (Temmuz 1767) adlı silahlı birliğin kuruluşunu destekledi. Konfederasyonun Varşova'yı ele geçirmesi ve 1768'de yeni bir meclisin (sejm) toplanmasının ardından Rus birliklerinin desteğiyle meclisi Rusya'ya Polonya'nın içişlerine karışma hakkı tanıyan bir karar almaya zorladı.

Kararın sonucunda Polonya'da başlayan iç savaşa müdahale eden Kazak Rus askerlerinin Osmanlı Devleti sınırları içindeki Balta kentine girerek katliam yapmaları Osmanlının Rusya'ya savaş açmasına neden oldu (1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı). Varşova'daki görevinden alınarak cepheye gönderilen (1768) Repnin, İsmail Kalesi'ni ele geçirdi (1770); Eflak ve Boğdan'da kazandığı zaferler sonucunda Eflak'taki Rus ordularının başkomutanlığına getirildi (1771). Osmanlı ordularını Bükreş'te yenilgiye uğrattıktan sonra komutanlık görevini bıraktı. Ama 1774'te Silistre'nin ele geçirilmesiyle sonuçlanan çarpışmalara ve savaşı sona erdiren Küçük Kaynarca Antlaşması görüşmelerine (1774) katıldı.

1775-76 yıllarında Rusya'nın İstanbul büyükelçisi olarak görev yapan Repnin, 1778-1791 arasında Smolensk bölgesi genel valisi olarak görev yaptı. Bavyera Veraset Savaşı'nı sona erdiren Teschen Kongresi'nde (Mart-Mayıs 1779) Rusya'nın tam yetkili elçisiydi.

1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı'nda Serdarıekrem Yusuf Paşa komutasında İzmail'i ele geçirmek üzere gelen 5 bin kişilik orduyu yendi. 1791'de, savaş devam ederken Grigori Potemkin'in yerine başkomutanlığa getirildi. Maçin muharebesinde Osmanlı kuvvetlerini çekilmeye zorlayarak Galati'de Osmanlıları ateşkes istemek zorunda bıraktı (Temmuz 1791). Repnin, barış için, Küçük Kaynarca Antlaşması'yla ondan sonraki anlaşmaların geçerli olması, Eflak ve Boğdan'ın koşullu olarak Osmanlı Devleti'ne geri verilmesi, Dinyester Nehrinin sınır olması koşullarını ileri sürdü.

1794'te Polonya'nın taksimi sırasında Rusya'nın eline geçen Litvanya eyaletlerinin genel valiliğine atandı. 1796'da Çar I. Pavel tarafından feldmareşalliğe yükseltildi ve Fransa'ya karşı Rusya'yla ittifaka girmelerini sağlamak üzere Avusturya ve Prusya'ya gönderildi (1798). Ama bu görevinde başarılı olamadı ve Rusya'ya dönüşünde görevden alındı.

Kaynaklar

This article is issued from Vikipedi - version of the 3/5/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.