Müstakil Grup

Müstakil Grup, Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP) V. Kurultay'da (1939) benimsediği tüzük uyarınca, hükümet ve parti çalışmalarını denetlemek amacıyla CHP bünyesinde oluşturulan topluluk (1939-1946).

Kurultayda Müstakil Grup'u oluşturacak 21 milletvekili seçildi. Grup başkanı, partinin değişmez genel başkanı İsmet İnönü'ydü. Başkanvekilliğine de Ali Rana Tarhan getirildi. Müstakil Grubun yönetim kurulunda Ali Rıza Türel, Fuat Sirmen, Hüsnü Kitapçı gibi milletvekilleri yer aldı. Parti ve meclis çalışmalarında bağımsız davranmaları öngörülen Müstakil Grup üyeleri partinin grup toplantılarına katılacak, ama görüş bildiremeyecek ve oy kullanamayacaklardı. TBMM'de CHP grubunun aldığı kararlara uyma zorunlulukları yoktu; kendi grup toplantılarında aldıkları karar doğrultusunda hareket etme hakları vardı. Ayrıca hükümete soru sorabilecek, gensoru verebilecek, hatta güvenoylaması yapılmasını isteyebileceklerdi. Bu işlevlerinden dolayı da CHP hükümetlerine katılmayacaklardı.

Devlet işlerinin ve parti çalışmalarının denetimli bir biçimde yürütülmesini sağlamak, meclisin iç denetim mekanizmasını oluşturmak amacıyla kurulan Müstakil Grup, ılımlı bazı eleştiriler dışında önemli bir etkinlik gösteremedi. Hükümet uygulamaları konusunda çekimser oy bile kullanmadı. CHP'nin VI. Kurultayı'nda (1943) üye sayısı 35'e çıkarılan Müstakil Grup, çok partili yaşama geçiş sürecinde işlevini yitirdiği gerekçesiyle, 10 Mayıs 1946'da toplanan olağanüstü kurultay kararıyla kaldırıldı.

Müstakil Grup uygulaması, 1923-1946 arası dönemde siyasi müsteşarlıklar ile birlikte, Türk siyasî tarihinde demokratikleşme yolunda iki önemli denemeden biridir.

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 12/29/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.