Kaunas Taarruzu

Kaunas Taarruzu
Bagration Harekâtı'ın parçası
Tarih 28 Temmuz – 28 Ağustos 1944 Bölge Litvanya Sonuç Sovyet Zaferi
Taraflar
Nazi Almanyası	SSCB
Komutanlar ve liderler
Walter Model	Ivan Çernyahovski
Güçler
Merkez Ordular Grubu	3. Beyaz Rusya Cephesi
Kayıplar
?	?

Kaunas Harekâtı, Sovyet Beyaz Rusya Strateji Taarruz Harekâtı'nın üçüncü evresinde Kızıl Ordu tarafından gerçekleştirilen bir taarruz harekâtıdır ve genellikle Bagration Harekâtı olarak bilinir.

Operatif hedefler

Kaunas Taarruzu, 28 Temmuz - 28 Ağustos 1944 tarihleri arasında 3. Beyaz Rusya Cephesi tarafından gerçekleştirildi. Harekâtın operatif amacı, Neman Nehri'nin batı kıyılarında toplanmış olan Alman kuvvetlerinin imhası, Kaunas kentinin geri alınma ve Doğu Prusya sınırına ulaşılmasıydı.

Harekât öncesi

Vilnüs Taarruz Harekâtı'nın tamamlanmasının ardından, 3. Beyaz Rusya Cephesi'nin birlikleri Alman kuvvetleriyle Neman Nehri yaklaşımında şiddetli muharebelere giriştiler. Temmuz ayının ikinci yarısındaki bu çatışmalar, esasen Sovyet kuvvetlerinin yakın gelecek için planladıkları taarruzun hazırlıkları niteliğindeydi. Karşılarındaki Alman kuvvetleri, Mareşal Walter Model'in Merkez Ordular Grubu'na bağlı 3. Panzer Ordusu ve 4. Ordu idi. Temmuz ayı sonlarına doğru STAVKA, Kaunas yönünde on piyade ve iki tank tümeni ile iki tugay, 30 bağımsız alay ve taburun toplanmış olduğunu düşünmektedir.

STAVKA Cephe Komutanlığı'na, 1 - 2 Ağustos'tan geç olmamak üzere Kaunas ekseninde taarruz etme görevi verdi. Verilen görev emrinde, 39. Ordu ile 5. Muhafız Tank Ordusu'nun kuzeyden, 5. Ordu ve 33. Ordunun güneyden taarruz ederek, Doğu Prusya yaklaşımındaki önemli bir mevzi olan Kaunas'ın ele geçirilmesi emredilmektedir. Bu plan, Kızıl Ordu birliklerinin 10 Ağustos'ta Doğu Prusya sınırına ilerlemesini, orada Prusya içlerine yapılacak genel taarruzun hazırlıkları için sağlam dayanaklar oluşturmalarını gerektiriyordu.

Güneydeki Belostok Taarruzu Harekâtı karşısındaki savunmaya paralel olarak, Mareşal Model, kullanılabilir durumdaki birliklerini bir tespit / oyalama muharebesi için düzenledi. 1944 yılının Temmuz ayı ortalarında bölgedeki Alman tümenlerini çoğu, Bagration Harekâtı'nın önceki evrelerinde kuşatılan Merkez Ordular Grubu'na ait, kuşatmadan kaçmayı başarabilen birliklerin kalan dağınık unsurlarıydı.

Taarruz

Sovyet kuvvetleri 28 Temmuz'da Alman savunmasına taarruz ettiler ve ertesi günün sonunda 5 – 17 km. arası ilerleme sağladılar. Alman savunması Neman yaklaşımında 30 Temmuz'da kırıldı. Sovyet 33. Ordu'su kesiminde 2. Muhafız Tank Kolordusu yarma hareketine katıldı ve hızlı bir ilerlemeyle Alman savunmasına karşı bir çevirme tehdidi geliştirdi. Bu tehdit karşılığında Alman savunması çekilmek zorunda kaldı.

Tank Kolordusu'nun bu başarılı ilerleyişinden yararlanan 33. Ordu birlikleri 31 Temmuz'da Vilkaviškis'i ve Mariampolė tren istasyonunu kontrol altına aldı. Sovyet 5. Ordu'suna bağlı birlikler, 1 Ağustos sabahı Kaunas'a girdi ve kentte duruma hakim oldu. Ağustos ayı başlarında 50 km. olan Kızıl Ordu ilerlemesi izleyen günlerde 230 km.ye çıkarıldı ve 900'den fazla yerleşim yeri Sovyet kontrolüne geçti.

Takviye edilen General Erhard Raus'un 3. Panzer Ordusu, cephenin kuzey kanadından bir karşı taarruz başlattı, Doppelkopf Harekâtı. Alman birlikleri de Kaunas'ın batısı ve güneybatısından birkaç karşı taarruz gerçekleştirdiler. Bu taarruzlara karşı koyan 3. Beyaz Rusya Cephesi birlikleri daha sonra 30 – 50 km. ilerleyerek Alman birlikleri tarafından hazırlanmış müstahkem mevzilere ulaştılar. Cephe birlikleri STAVKA'nın emirleri doğrultusunda 29 Ağustos'tan itibaren savunma pozisyonu aldı. Sonuç olarak Kaunas Taarruzu ile Kızıl Ordu birlikleri Doğu Prusya sınırına ulaşmış oldu.