Kaplumbağa

Kaplumbağalar
Ernst Haeckel'in Kunstformen der Natur (1904) adlı kitabında kaplumbağa çizimleri.
Bilimsel sınıflandırma
Alem: Animalia (Hayvanlar) Şube: Chordata (Kordalılar) Alt şube: Vertebrata (Omurgalılar) Sınıf: Reptilia (Sürüngenler) Takım: Testudines Linnaeus, 1758
Alt takımlar
Cryptodira Pleurodira
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Kaplumbağa ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur. Wikispecies'te Kaplumbağa ile ilgili detaylı taksonomi bilgileri bulunur.

Bir kaplumbağa (Terrapene carolina bauri)

Matamata (Chelus fimbriatus)

Kaplumbağa (ya da tosbağa) Testudines takımını oluşturan çok sert ve kemiksi bir kabuk içinde yaşayan, ağır yürüyüşlü, dört ayaklı, sürüngen bir hayvandır.

Hareketleri yönünden ne kadar telaşsız ve ağır hayvanlarsa onların tarih boyunca gelişimi de o kadar yavaş olmuştur. Kaplumbağalar, öteki sürüngenlerle birlikte Mezozoik'in ilk dönemi olan Trias Çağı'nda ortaya çıktılar. 200 milyon yıldan beri kaplumbağaların vücut yapıları önemli hiçbir değişikliğe uğramamıştır. Hâlbuki kaplumbağalar, dünyada soyu henüz tükenmemiş en eski hayvanlardandır.

Açlığa pek dayanıklıdırlar. Çok uzun ömürlüdürler. Yüz, yüz elli yıl kadar yaşarlar.

Kaplumbağalar çeşitlerine ve yaşadıkları iklim kuşağına göre kış uykusuna yatarlar. Deniz kaplumbağaları kış uykusuna yatmazlar çünkü onlar göç eden hayvanlardır. Bu iç güdünün ortaya çıkmasının nedeni İklim değişikliğidir. Bol Güneş ışığı alan kuru topraklarda kendine bir delik kazıp bütün kışı orada geçirmek üzere içine girer.

Günümüzde, soyunu sürdürmekte olan 250'ye yakın kaplumbağa türü bulunmaktadır.

Baş ve Ayaklar

Kaplumbağaların başı vücutlarına oranla çok ufaktır. Ağızları bir kuşun gagasına benzer. Dişlerin yerini sert kemiksi bir damak almıştır. Kaplumbağalar, bununla besinlerini yakalar ve ezerek mekanik sindirim yapar. Dil kafasına oranla büyük ve yumuşaktır.

Ayaklarına gelince, bunların uçlarında beşer parmak vardır, karada ve bataklıklarda yaşayan kaplumbağalarda bunlar hareketlidir. Uçlarındaki tırnaklar kıvrık ve serttir. Bataklıklarda yaşayan kaplumbağalarda birbirleriyle bir zar aracılığıyla birleşmiş küreğe benzer bir durum almıştır. Bunların arka ayak parmaklarının sayısı dörttür. Deniz kaplumbağalarında ise parmaklar bitişiktir. Aralarında perdeler vardır. bunları suyun içinde yüzmek ve dengede kalmak için kullanırlar.

Türkiyede Bulunan Bazı Kaplumbağa Türleri

Yeşil kaplumbağa, Hawaii, ABD.

• Mahmuzlu Akdeniz kaplumbağası (Testudo graeca)
• Hermann kaplumbağası (Testudo hermanni)
• Benekli kaplumbağa (Emys orbicularis)
• Çizgili kaplumbağa (Mauremys caspica)
• Fırat kaplumbağası (Rafetus euphraticus)
• Yeşil kaplumbağa (Chelonia mydas)
• Nil kaplumbağası (Trionyx triunguis)
• Sini kaplumbağası (Caretta caretta)

Alt takım ve familyalar

Testudines (kaplumbağalar) takımının, soyu tükenmiş (kısa: ^st ) olanlar da dahil olmak üzere, alt takım ve familyalarına ait sınıflandırma aşağıda verilmiştir:

• Alt takım : Cryptodira (gizli boyunlu kaplumbağalar)

• Familya : Chelydridae
• Familya : Meiolaniidae ^st

• Üst familya : Chelonioidea (deniz kaplumbağaları)

• Familya : Cheloniidae (yeşil kaplumbağa ve akrabaları)^st
• Familya : Dermochelyidae (deri sırtlı kaplumbağalar)
• Familya : Protostegidae ^st
• Familya : Thalassemyidae ^st
• Familya : Toxochelyidae

• Üst familya : Kinosternoidae

• Familya : Dermatemydidae
• Familya : Kinosternidae
• Familya : Platysternidae

• Üst familya : Testudinoidae

• Familya : Emydidae
• Familya : Geoemydidae
• Familya : Haichemydidae ^st
• Familya : Lindholmemydidae ^st
• Familya : Sinochelyidae ^st
• Familya : Testudinidae

• Üst familya : Trionychoidae

• Familya : Adocidae ^st
• Familya : Carettochelyidae
• Familya : Trionychidae

• Alt takım : Paracryptodira ^st
• Alt takım : Pleurodira (döner boyunlu kaplumbağalar)

• Familya : Proterochersidae ^st
• Familya : Chelidae
• Familya : Araripemydidae ^st

• Üst familya: Pelomedusoidae

• Familya : Pelomedusidae
• Familya : Bothremydidae ^st
• Familya : Podocnemididae