Kızlık soyadı

Bu maddenin adının tarafsızlığı konusunda kuşkular ve tartışmalar bulunmaktadır.
Ayrıntılar için maddenin tartışma sayfasına lütfen bakınız.
Şablonu maddeden çıkarmadan önce şablonun yardım sayfasını lütfen inceleyiniz.

Evlilik öncesi soyad veya yaygın kullanımı ile kızlık soyadı, kadınlarda soyadın evlenmeden önce ailesinden kalan soyadını tanımlayan ifade. Bazı ülkelerde kadınlar evlenmeden önce ailesinden aldığı soyadı taşımakta, evlendikten sonra ise evlendiği erkeğin ailesinden taşıdığı yeni soyadı almaktadırlar. Bazı ülkelerde ise kadınlar istediği soyadı taşıyabilmektedir.

Kadınlarda soyadı kullanımı

Tarihte insanların birbirinden ayırt edilmesini sağlamak için öz ad ile birlikte ikincil bir ad kullanılmıştır. Bu ikincil adlar: kişinin dış görünüşü, mensup olduğu kökeni, mesleği veya yaşadığı yer gibi nitelemeler olmuştur. Zaman içerisinde ikincil adlar öz adlar ile kullanılmaya başlamıştır. Geçmiş dönemlerde kadınlarda soyadı kullanımı kısıtlı olmuştur. Kadınlarda soyadı kullanımı genelde ataya, babaya veya eşe bağlı olarak değiştiği gözlemlenmiştir. 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren ırk, dil, din ve cinsiyete dayalı her türlü ayrımcılığa karşı önemli adımlar atılmıştır. Bu adımlar kadınlarda soyadı kullanımı için olumlu etki yapmıştır. Bu yüzyıldan sonra "evlenen kadın kocanın, doğan çocuk ise babanın soyadını kullanır" görüşü hakim olmuştur. Fakat daha sonraları çağdaş hukuk sisteminde olan değişimler ve değişen dünya görüşleri sonucunda kadının soyadı kullanımında daha modern düzenlemeler yapılmıştır. Günümüzde genel olarak kadınlar eşinin soyadını almaktadır, bazı ülkelerde ise bu durum isteğe bağlı olarak evlilik öncesi soyadı kullanma hakkı şeklindedir.[1]

Türkiye'deki durum

Türkiye'de 1926 yılında yürürlüğe giren Türk Kanunu Medenisi'ne ve 2001 yılında çıkarılan Türk Medeni Kanunu'na göre evlenen kadınlar, eşlerinin soy ismini almak zorunda kalırken, 2014 yılında yapılan değişiklikle birlikte doğum soyadları talebe göre kullanılabilmektedir.[2] Anayasa Mahkemesi 2014 yılında evli kadınların evlenmeden önceki soyadlarının kullanamamasını insan haklarının ihlali olduğuna karar vermiştir.[3]

Kaynakça

  1. ↑ http://tbbdergisi.barobirlik.org.tr/m2012-99-1159
  2. ↑ Married Women in Turkey may use their maiden name without husband’s surname hereinafter, (İngilizce), 28 Şubat 2016, Erişim tarihi: 24 Mart 2016.
  3. ↑ Prohibiting married women from retaining only maiden names a violation: Top court, (İngilizce), Hürriyet, 8 Ocak 2014, Erişim tarihi: 24 Mart 2016.
This article is issued from Vikipedi - version of the 4/1/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.