Kürklü Merkür

Kürklü Merkür (Mercury Fur), Philip Ridley'in yetişkinlere yönelik yazdığı 5. tiyatro oyunudur.

In-yer-face akımının en sert oyunlarından biri olarak kabul edilen oyunun prömiyeri 2005 yılında Plymouth Royal Theatre'da yapılmıştır.

Özet

Yıkımardı bir dünyada, hayatta kalmaya çalışan geçmişsiz ve geleceksiz gençler, hayatlarını partiler düzenleyerek ve kelebek satarak kazanmaktadır. Ancak bu partilerde, zenginlerin her türlü sapkın fantezisi gerçekleştirilmektedir. Örneğin, oyun boyunca hazırlıkları sürdürülen partide, bir şirketin üst düzey yöneticisi, bir oğlan çocuğuna tecavüz edecek ve sonunda onu vahşice öldürecektir.

Partiyi düzenlemekle görevli olan Eliot aynı zamanda bir kelebek satıcısıdır. Söz konusu kelebekler, bir gün bir fırtınayla ortaya çıkan, genetik olarak değiştirilmiş kelebeklerdir. Yiyende farklı sanrılara sebep olurlar. Uzun vadedeki etkileri ise bağımlılık, bellek yitimi ve dil yeteneklerinin kaybıdır.

Bu ortamda Eliot, kıt akıllı ve kelebek bağımlısı kardeşi Darren’i, sevgilisi travesti Lola’yı, güçlü ve korkutucu görünen patronu Sfenks’i ve kimliği oyun ilerledikçe ortaya çıkan Düşes'i korumaya, onların hayatlarını devam ettirmeye çalışır.

Bir yandan parti hazırlıklarıyla uğraşırken, diğer yandan geçmişlerini hatırlamaya ve gelecekleri kurmaya çalışan karakterlere, Nez de bir kelebek elde etmek hayaliyle yardım etmeye başlar. Parti Konuğu'nun sonunda partiye katılmasıyla iyice hareketlenen oyun bir yıkımla sona erer.

Oyuna tepkiler

Oyun ilk sergilenişiyle birlikte büyük yankı uyandırdı. On yıldır Philip Ridley'in yayıncısı olan Faber and Faber oyun metnini basmayı reddetti. Her oynanışında, sahnede sergilenen şiddet ve tehdit ortamından etkilenen seyircilerin bir kısmının, oyunu terk ettiği görüldü.

Eleştiriler de en az oyun kadar ateşliydi. The Daily Telegraph'tan Charles Spencer oyunla ilgili çalışan herkesin "alçak" olduğunu söyledi ve hatta Ridley'in "kendi hastalıklı fantezileriyle doyuma ulaştığını" ileri sürdü. Ancak oyunu destekleyen pek çok yorum da yapıldı. Örneğin The Sunday Times'tan John Peter oyunu "tam anlamıyla bir 11 Eylül oyunu" olarak tanımladı ve herkesin oyunu görmesi gerektiğini söyledi.

Bu tartışmalara rağmen - belki biraz da bu yüzden - oyun uzun süre kapalı gişe oynadı. Sonunda, oyunu izlemeye gelenleri çoğunluğunu coşkulu genç bir seyirci kitlesi oluşturmaya başladı. Oyun daha sonra dünyanın pek çok ülkesinde sahnelendi.

Türkçe Çeviriler

• Oyunun Cem Kurtuluş tarafından yapılan çevirisi kitap olarak yayınlanmamıştır.

Sahnelenme Bilgisi

• Oyun İngiltere'de Paines Plough prodüksiyonu olarak John Tiffany yönetiminde sergilendi. Elliot rolü tüm zamanların en genç Hamlet'i olarak ünlenen Ben Whishaw tarafından oynandı.
• Oyun ABD'de ilk defa Santa Ana, California'da Rude Guerrilla Theatre Company tarafından oynandı. David Barton'un yönettiği oyun Mart 2007'de başladı.
• Oyun İtalya'da Carlo Emilio Lerici'nin yönetiminde Roma'da Trilly Prod. tarafından oynandı. Oyunun açılışı Nisan 2006'da yapıldı.
• Avustralya'da ilk defa 30 Ağustos 2007'de Melbourne'de Theatreworks'te oynanan oyun, daha sonra Sydney'deki SBW Stables Theatre'a geçti. Oyun Ben Packer tarafından yönetildi.
• Malta'da ilk defa Şubat 2008'de Unifaun Theatre'da oynanacak olan oyun Chris Gatt tarafından yönetilecek ve Düşes rolü Irene Christ tarafından oynanacak.
• Oyun 2007 yılında DOT tarafından Murat Daltaban'ın yönetiminde Türkiye'de sahnelenmeye başladı.

Çeviren: Cem Kurtuluş
Dekor Tasarımı: Yeşim Bakırküre
Kostüm Tasarımı: Hatice Gökçe
Video Tasarımı: Sercan Şengün
Işık Tasarımı: Kemal Yiğitcan
Ses Tasarımı: Ömer Sarıgedik
Yardımcı Yönetmen ve Dramaturg: Serkan Salihoğlu Oynayanlar: Serkan Altunorak (Eliot), Rıza Kocaoğlu (Daren), Tuğrul Tülek (Naz), Enis Arıkan (Lola), Engin Altan Düzyatan (Sfenks), Veda Yurtsever İpek (Düşes), Cemil Büyükdöğerli (Parti Konuğu), Cem Özeren (Parti Hediyesi).

Kaynakça