Isparta (il)

Koordinatlar: 37°57′24″K 30°57′39″D / 37.95667°K 30.96083°D / 37.95667; 30.96083

Isparta
—  İl  —
Ülke Türkiye
İlçe sayısı
Belde sayısı 38[1]
Köy sayısı 174[1]
İl merkezi Isparta
Yönetim
 - Vali Şehmus Günaydın[2]
Yüzölçümü (yerelnet)
 - Toplam 8.993 km2 (3.472,2 mi2)
Nüfus (2015)[3]
 - Toplam 418.780
 - Yoğunluk 45/km² (116,5/sq mi)
 - Kır 124.750
 - Şehir 294.030
Zaman dilimi UDAZD (+3)
İl alan kodu 246
İl plaka kodu 32
İnternet sitesi: isparta.gov.tr

Isparta, Türkiye'nin güneybatısında yer alan il. Akdeniz Bölgesi'nin kuzeyindeki Göller Bölgesi'nde bulunan Isparta; batıda Burdur, kuzeyde Afyonkarahisar, doğuda Konya, güneyde ise Antalya ile çevrilidir. 30°01' ve 31°33' doğu boylamları ile 37°18' ve 38°30' kuzey enlemleri arasında kalır.

Etimoloji

Büyük İskender kral olduktan sonra (MÖ 356 - MÖ 323), Anadolu'nun batısı Yunan egemenliği altına geçti. İskender öldükten sonraki 36 yıl dahi bölge Atina'ya bağımlı kaldı. Bu yıllarda Mora yarımadasında yaşamakta olan Ispartalılarla Atina Yunanları, Anadolu'nun batısına göç etmeye başladılar. Mora Yarımadası Ispartalılarından büyükçe bir topluluk geldi, bugün Isparta ilinin yer aldığı bölgeye yerleşti. Kente de kendi ülkelerinin adını yani Isparta adını verdiler.

Coğrafya

Bitki örtüsü

Isparta ili topraklarının yaklaşık %40'ı orman ve fundalıklarla kaplıdır. %20'si çayır ve mera, %16'sı ekili ve dikili araziler, %24'ü ise tarıma elverişli olmayan çıplak kaya, molozluklar ve göller bölgesi olması sebebiyle su yüzeylerinden oluşur.[4] Ekime elverişli toprakların büyük kısmında gül yetiştiriciliği yapılmaktadır.

Millî parklar

Göller

Barajlar

Nüfus

Isparta il nüfus bilgileri
Yıl Toplam Sıra Fark Şehir - Kır
1965[5] 266.240 49
  %36     96.551
169.689     %64  
1970[6] 300.029 50 %13
  %38     114.296
185.733     %62  
1975[7] 322.685 53 %8
  %41     132.240
190.445     %59  
1980[8] 350.116 50 %9
  %45     158.251
191.865     %55  
1985[9] 382.844 49 %9
  %48     183.298
199.546     %52  
1990[10] 434.771 44 %14
  %53     229.574
205.197     %47  
2000[11] 513.681 42 %18
  %59     301.561
212.120     %41  
2007[12] 419.845 44 -%18
  %65     274.204
145.641     %35  
2008[13] 407.463 46 -%3
  %65     264.855
142.608     %35  
2009[14] 420.796 46 %3
  %67     280.154
140.642     %33  
2010[15] 448.298 44 %7
  %69     311.064
137.234     %31  
2011[16] 411.245 47 -%8
  %67     277.327
133.918     %33  
2012[17] 416.663 46 %1
  %68     283.459
133.204     %32  
2013[18] 417.774 46 %0
  %69     289.203
128.571     %31  
2014[19] 418.780 46 %0
  %70     294.030
124.750     %30  
2015[20] 421.766 45 %1
  %71     300.255
121.511     %29  

Ekonomi

Ekonomi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. 2001 yılı itibarıyla ildeki iktisadi faaliyetlerin %25'i tarım, %24'ü çiftçilik ve hayvancılık, %17'si devlet hizmetleri, %16'sı ulaştırma-haberleşme, %14'ü ticaret, %13'ü sanayi, %12'si imalat sanayinden oluşmaktadır.[21]

Eğitim

Isparta'da ilk ve orta düzeyde özel ve devlete bağlı birçok eğitim kurumu hizmet vermektedir. Bunun yanı sıra Süleyman Demirel Üniversitesi de 1992 yılından bu yana hizmet vermektedir. Üniversite bünyesinde Hukuk Fakültesi, Tıp Fakültesi, Mimarlık-Mühendislik Fakültesi, Fen-Edebiyat Fakültesi gibi birçok bölüm bulunmaktadır. Kentte 77.252 Süleyman Demirel Üniversitesi öğrencisi bulunmaktadır.[22]

Türkiye İstatistik Kurumu'nun Ocak 2016'da açıkladığı İllerde Yaşam Endeksi'nde yaşam kalitesinde birinci,[23] eğitimde ikinci sırada yer aldı.[24]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. 1 2 3 "İçişleri bakanlığı, e-bakanlık projesi". 1 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150801215359/https://www.e-icisleri.gov.tr/GeneleAcikSayfalar/IlBilgileri/Il_Bilgileri_Haritasi.aspx?IlKey=32. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2012.
  2. ↑ Ntv.com.tr, Valiler Kararnamesi Yayımlandı, Erişim:01 Haziran 2016
  3. ↑ "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFCyufdp. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
  4. ↑ "Isparta İlinin Atmosferik Polenleri". Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi. 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20110721003938/http://med.sdu.edu.tr/tipdergisi/1996/3_4_96/3_4_96bicakci.pdf. Erişim tarihi: 22 Nisan 2010.
  5. ↑ "1965 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BspmDF1W. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  6. ↑ "1970 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtnL65Og. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  7. ↑ "1975 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Btpvhd30. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  8. ↑ "1980 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtubsZfJ. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  9. ↑ "1985 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtwfVGNJ. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  10. ↑ "1990 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtyIcY77. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  11. ↑ "2000 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu0Q6KKJ. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  12. ↑ "2007 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu1wZFeb. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  13. ↑ "2008 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu3la5bx. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  14. ↑ "2009 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuCz6fuh. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  15. ↑ "2010 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuFZKMFD. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  16. ↑ "2011 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuGsyecc. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  17. ↑ "2012 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6EZxikaza. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
  18. ↑ "2013 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6NPUtzAMs. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
  19. ↑ "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFCyufdp. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
  20. ↑ "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
  21. ↑ "İller itibari ile iktisadi faaliyet kollarına göre Gayri Safi Yurtiçi Hasıla". Türkiye İstatistik Kurumu. 2001. http://tuikrapor.tuik.gov.tr/reports/rwservlet?ulusalhesaplardb2=&report=i_tablo3_il.RDF&p_tur=2&p_yil1=2001&p_il1=32&desformat=html&p_kod=9&ENVID=ulusalhesaplardb2Env. Erişim tarihi: 25 Nisan 2010.
  22. ↑ 2016 Isparta SDÜ öğrenci sayısı
  23. ↑ "TÜİK'e göre yaşam kalitesi en yüksek il Isparta!". Radikal. 22 Ocak 2016. En son 24 Ocak 2016 tarihinde erişildi.
  24. ↑ "Eğitimde en iyi il belli oldu!". Radikal. 23 Ocak 2016. En son 24 Ocak 2016 tarihinde erişildi.

Dış bağlantılar

Isparta'nın ilçeleri
İl merkezi
Bağlı ilçeler
This article is issued from Vikipedi - version of the 11/25/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.