Dalaman Havalimanı
Koordinatlar: 36°42′53″K 28°47′34″D / 36.71472°K 28.79278°D
| Dalaman Havalimanı | |||
|---|---|---|---|
 | |||
IATA: DLM – ICAO: LTBS – LID:   DLM | |||
| Özet | |||
| Havalimanı tipi | Sivil ,askeri | ||
| Sahibi | DHMİ | ||
| İşletici | YDA İnşaat | ||
| Yer | Dalaman,Muğla, Türkiye | ||
| Rakım (ODS) | 25 ft / 8 m | ||
| Koordinatlar | 36° 42' 52"N 28° 47' 33" E | ||
| Pistler | |||
| Yön | uzunluk | yüzey | |
| ft | m | ||
| 9,842 | 3,000 | Beton [1] | |
| İstatistikler (2015) | |||
| Toplam yolcu | 4,377,101  | ||
| Kaynak: DHMI[2] | |||
Dalaman Havalimanı (IATA: DLM - ICAO: LTBS) Muğla ili, Dalaman ilçesi sınırları içerisinde bulunan uluslararası havalimanı. Şehir merkezinin 6 km. güneyinde yer alan havalimanı; Milas-Bodrum Havalimanı ile birlikte Muğla'ya hizmet veren iki uluslararası havalimanından biridir.
Tarihçe
Yapımına 1976 yılında başlanmış ve 1981 yılında hava meydanı olarak hizmete girmiştir. 1989 yılında yönetim kurulu kararıyla havalimanı statüsünü almıştır.[3]
7 Mart 2014 tarihinde yapılan ihalede en yüksek teklifi 705 milyon Euro ile YDA İnşaat yaptı. İhale sonucunda YDA İnşaat 31 Aralık 2040 tarihine kadar havalimanının işletme hakkına sahip oldu.[4]
Teknik Özellikler
Günün 24 saati sivil ve askeri hava ulaşımına açık tutulan Dalaman Havalimanı CAT I (Kategori I) niteliklerine sahiptir.
Dalaman Hava Meydan Komutanlığı ile ortak kullanılan havalimanının güney ucunda askeri üs bulunmaktadır ve yedek hava limanı olarak kullanılmaktadır. Üs, 1. Hava Kuvveti Komutanlığı, Balıkesir 9. Ana Jet Üs Komutanlığına bağlıdır.
Toplam 9.343.000 m² kurulu alanı bulunan Liman, 2594 m² iç ve 21588 m² dış hat terminal binasına, 3000x45 m boyutlarında beton kaplamalı piste, 3000x30 m boyutlarında taksiruta ve 932x205 m boyutlarında 21 uçak kapasiteli bir aprona sahiptir.
Terminal
Yeni Dış Hatlar Terminali
2 Aralık 2003 tarihinde ihale edilen ve Ağustos 2004 tarihinde yapımına başlanılan Dalaman Havalimanı Yeni Dış Hatlar Terminal Binasının yapımını, normal süresinden 8 ay önce, 24 ay içerisinde tamamlanmış ve 1 Temmuz 2006 itibari ile hizmete girmiştir. ATM Havalimanı Yapım ve İşl. A.Ş.[5] tarafından Yap-İşlet-Devret modeli ile işletilmekte olan Dalaman Havalimanı Yeni Dış Hatlar Terminali 95.000 m²'lik kapalı alanı ile eski dış hatlar terminalin 4 katı büyüklüğündedir. Dış Hatlar Terminali'ne ek olarak 210.000 m²'lik ek bir apron, 45.000 m²'lik ve toplam 950 araç kapasiteli bir otoparkı ile CIP ve VIP binaları bulunmaktadır.
- 10 milyon yolcu/yıl kapasiteli,
- 8 yolcu köprüsü,
- CUTE terminalleri ile donatılmış 60 check-in kontuarı,
- 44 pasaport kontuarı,
- Bagaj Handling Sistemi ile entegre 5 seviyeli otomatik patlayıcı algılama sistemi
ve diğer kolaylıklara sahip olacak şekilde inşa edilmiştir. Yeni dış hatlar terminalinin devreye girmesiyle daha önce dış hatlar terminali olarak hizmet vermekte olan terminal, yenilenerek iç hat terminali olarak hizmet vermeye başlamıştır.
ATM Dalaman Dış Hatlar Terminali, ISO 9001 Kalite Belgesi, ISO 14001 Çevre Belgesi, TS 13001 HACCP Gıda Güvenliği Belgesi, OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Belgesi almaya hak kazanmıştır.
Havayolları ve Uçuş Noktaları
Düzenli/Yılboyu uçuşlar
| Hava yolları | Uçuş noktaları |
|---|---|
| Pegasus Hava Yolları | Istanbul-Sabiha Gökçen |
| Thomas Cook Airlines | Londra-Gatwick[6] |
| Türk Hava Yolları | Istanbul-Ataturk |
Sezonluk uçuşlar
| Hava yolları | Uçuş noktaları |
|---|---|
| Atlasjet | Istanbul-Sabiha Gökçen (devam: 19 Haziran 2015, bitiş: 27 Eylül 2015) |
| Austrian Airlines işleten: Tyrolean Airways | Viyana |
| Azerbaijan Airlines | Baku |
| British Airways | Londra-Gatwick (bitiş: 24 Ekim 2015) |
| Borajet | Ankara, Adana |
| Condor | Düsseldorf, Frankfurt, Munich, Stuttgart |
| Corendon Airlines | Amsterdam, Brüksel, Ohrid |
| easyJet | Bristol, Edinburgh, Londra-Gatwick, Londra-Stansted, Manchester |
| Finnair | Helsinki[7] (bitiş: 25 Ekim 2015) |
| Jetairfly | Brüksel[8] |
| Norwegian Air Shuttle | Oslo-Gardermoen |
| Onur Air | Istanbul-Ataturk |
| Pegasus Airlines | Londra-Gatwick (bitiş: 5 Ekim 2015), Manchester (bitiş: 5 Ekim 2015), Newcastle Upon Tyne ( bitiş: 28 Eylül 2015) |
| SunExpress | Düsseldorf (başlangıç: 24 Haziran 2015), Hannover (başlangıç: 5 Ekim 2015), Paris-Charles de Gaulle, Viyana (başlangıç: 14 Haziran 2015, bitiş: 27 Eylül 2015)[9] |
| SunExpress Deutschland | Cologne/Bonn, Stuttgart, Düsseldorf, Frankfurt |
| Thomas Cook Airlines | Londra-Stansted, Manchester, Aberdeen, Birmingham, Bristol, Glasgow, Newcastle upon Tyne[6] |
| Thomson Airways | Londra-Gatwick, Aberdeen, Belfast-International, Birmingham, Bournemouth, Bristol, Cardiff, Doncaster/Sheffield, East Midlands, Edinburgh, Exeter, Glasgow, Leeds/Bradford, Londra-Luton, Londra-Stansted, Manchester, Newcastle upon Tyne |
| Transavia.com | Amsterdam, Eindhoven, Groningen, Rotterdam/The Hague |
| TUIfly | Köln-Bonn, Düsseldorf, Frankfurt, Hannover, Munich, Nuremberg, Stuttgart |
| Türk Hava Yolları | Istanbul-Sabiha Gokcen |
| Türk Hava Yolları işleten: AnadoluJet | Ankara, Istanbul-Sabiha Gökçen |
Charter uçuşlar
| Hava yolları | Uçuş noktaları |
|---|---|
| Arkefly | Amsterdam |
| Aviolet işleten Air Serbia | Belgrad |
| Belavia | Minsk-National |
| Corsair International | Basel/Mulhouse |
| Edelweiss Air | Zürih |
| Enter Air | Varşova-Chopin |
| Freebird Airlines | Aberdeen, Birmingham, Brussels, East Midlands, Humberside, Košice, Londra-Gatwick, London-Stansted, Norwich, Paris-Charles de Gaulle, Tel Aviv-Ben Gurion, Aberdeen |
| I-Fly | Moskova-Vnukovo, Novosibirsk |
| Jet2.com | East Midlands, Glasgow, Leeds/Bradford, Manchester, Newcastle upon Tyne |
| Jet Time | Billund, Kopenhag |
| Jordan Aviation | Amman |
| Kolavia | Moskova-Domodedovo |
| Middle East Airlines | Beyrut |
| Monarch Airlines | Birmingham, Leeds/Bradford, Londra-Gatwick, London-Luton, Manchester |
| Nordwind Airlines | Krasnoyarsk, Nizhny Novgorod |
| Norwegian Air Shuttle | Bergen |
| Novair | Gothenburg-Landvetter, Stockholm-Arlanda |
| Onur Air | Amsterdam, Brussels, Cardiff, East Midlands, Ercan, Glasgow, Londra-Gatwick, Manchester, Newcastle upon Tyne |
| Petra Airlines | Amman |
| Primera Air | Malmö, Stockholm-Arlanda |
| Royal Jordanian | Amman-Queen Alia |
| Scandinavian Airlines | Billund, Kopenhag, Stockholm-Arlanda, Trondheim |
| Small Planet Airlines | Vilnius |
| Small Planet Airlines Polska | Gdańsk, Kraków |
| Tailwind Airlines | Brussels |
| Thomas Cook Scandinavia | Kopenhag, Oslo-Gardermoen |
| Travel Service Airlines | Prague |
| Travel Service Poland | Katowice, Poznań, Varşova-Chopin |
| TUIfly Nordic | Kopenhag, Gothenburg-Landvetter, Oslo-Gardermoen. Stockholm-Arlanda |
| Ukraine International Airlines | Kiev-Boryspil, Lviv |
| Ural Airlines | St Petersburg |
| UTair Aviation | Moskova-Domodedovo, Rostov-on-Don |
| UTair Ukraine | Kiev-Zhulyany |
| Wind Rose Aviation | Kiev-Boryspil |
| Wings of Lebanon | Beirut |
İstatistikler
| Yıl (ay) | İç Hatlar | % değişim | Dış Hatlar | % değişim | Toplam | % değişim |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 2015 | 1,235,222 | 22% |
3,141,879 |  5% |
4,377,101 | 2% |
| 2014 | 980,926 | 15% |
3,295,748 | 3% |
4,276,674 | 5% |
| 2013 | 851,704 | 3% |
3,203,926 | 7% |
4,055,630 | 6% |
| 2012 | 823,508 | 18,0% |
2,986,507 | 2,0% |
3,810,015 | 2,0% |
| 2011 | 692,090 | 15,0% |
3,040,851 | 5,0% |
3,732,941 | 1,0% |
| 2010 | 592,321 | 27,0% |
3,192,119 | 11,0% |
3,784,440 | 13,0% |
| 2009 | 464,729 | 6.3% |
2,883,267 | 4.0% |
3,347,996 | 4.3% |
| 2008 | 437,174 | 10.0% |
2,771,494 | 11.0% |
3,208,668 | 11.0% |
| 2007 | 398,814 | 2,497,153 | 2,895,967 |
Ulaşım
Dalaman havalimana ulaşım taksi ve otobüs işletmeleri tarafından sağlanmaktadır. Göcek'e 24 km, Fethiye'ye 50 km ve Marmaris'e 89 km uzaklıktadır.
Kaynakça
- ↑ "Muğla Dalaman Havalimanı Genel Bilgiler". dhmi.gov.tr. 10 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150610113106/http://www.dhmi.gov.tr:80/havaalanlari.aspx?hv=5.
- 1 2 "İstatistikler". 30 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150530074929/http://www.dhmi.gov.tr:80/istatistik.aspx.
- ↑ "Havalimanı Tarihçesi". dalaman.dhmi.gov.tr. 18 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150418022104/http://www.dalaman.dhmi.gov.tr/havaalanlari/sayfa.aspx?hv=5&mnu=1117.
- ↑ "Dalaman Havalimanı işletmesine 705 milyon euro". Hürriyet. 7 Mart 2014. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141107023741/http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/25959793.asp. Erişim tarihi: 7 Kasım 2014.
- ↑
- 1 2 "Cheap flights to Dalaman, Turkey". 28 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150628205106/http://book.thomascookairlines.com/cheap-flights/to-Dalaman-Turkey/. Erişim tarihi: 24 February 2015.
- ↑ "Lennot Dalamaniin". 19 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150219183237/http://www.finnair.com/fi/fi/destinations/europe/turkey/dalaman/. Erişim tarihi: 19 February 2015.
- ↑ "Jetairfly Flight Plan". Jetairfly. 17 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151017233635/https://www.jetairfly.com/en/flightplan.
- ↑ "SunExpress Planned S15 New Routes as of 20FEB15". 26 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150526165348/http://airlineroute.net:80/2015/02/20/xq-s15update2/. Erişim tarihi: 20 February 2015.
Dış bağlantılar
- ATM Dalaman Havalimanı Resmi Web Sitesi
- Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü Dalaman Havalimanı
- Google Harita - Uydu Görüntüsü