Cevat Önder
| Cevat Önder | |
|---|---|
 | |
| Türkiye Büyük Millet Meclisi 12., 13., 14. ve 15. dönem milletvekili | |
| Seçim Bölgesi | 1961 – Erzurum 1965 – Erzurum 1969 – Erzurum 1973 – Ankara |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1929 Oltu, Erzurum, Türkiye |
| Ölüm | 17 Aralık 1984 (55 yaşında) Ankara, Türkiye |
| Partisi | Yeni Türkiye Partisi (1961-1962) Adalet Partisi (1962-1969) Demokratik Parti (1970-1977) |
| Mesleği | Avukat |
Cevat Turan Önder (d. 1929, Oltu Erzurum) - (ö. 17 Aralık 1984, Ankara Türk siyasetçi ve hukuk adamı. 1.(XII), 2.(XIII), 3.(XIV) Dönem Erzurum, 4.(XV) Dönem Ankara Milletvekilli. Evli ve 3 çocuk babasıdır.
Hayatı
Cevat Önder, Oltu Milli İslam Şurası Reislerinden Şakirzade Ahmet Bey'in torunu, Nazım Bey'in oğludur. Cevat Önder'in büyükbabası Ahmet Bey ve Nazım Bey, her ikiside ayrı ayrı, Ruslara ve Ermenilere karşı savaştıkları için ( Gazi Mustafa Kemal imzalı beratla) taltif edilmişlerdir.
Erzurum'un Oltu ilçesinde doğdu. İlkokulu Oltu'da, Ortaokulu Erzurum'da, Liseyi Erzurum ve İzmir'de bitirdi. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun olmuştur.
Tüccarlık, Memurluk, Öğretmenlik ve Avukatlık yapmıştır. T.C. Merkez Bankası Müdürler Kurulu Üyeliği, Devlet Yatırım Bankası ve Türkiye Çimento Sanayii T.A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliklerinde bulunmuştur.
Siyasal Hayatı
Cevat Önder, 1961,1965, 1969 Genel Şeçimlerinde Erzurum'dan ve 1973 Genel Seçimlerinde ise Ankara'dan Milletvekili seçilmiş, 1961 ile 1977 yılları arasında dört dönem milletvekilliği yapmıştır.
1962-1969 arasında 7 yıl Adalet Partisi Genel İdare Kurulu Üyeliği, 1971-1977 arasında 6 yıl Demokratik Parti Genel Başkan Yardımcılığı, görevlerinde bulunmuştur.
Cevat Önder, Erzurum milletvekili iken 1963 yılının Mart ayında, Adalet partisi Genel Merkezi'nin ve Meclisin, anarşist ve teröristler tarafından tecavüze uğraması üzerine, bu durumu protesto etmek maksadı ile, Şerefi zedelenen ve haysiyeti korunamayan bir Parlamentoda daha fazla çalışamıyacağım için Erzurumlulardan aldığım millet emanetini millete teslim ediyor ve Milletvekilliğinden istifa ediyorum şeklinde bir telgraf çekmiş ve Milletvekilliğinden istifa etmiştir. Cevat Önder bu telgraf sebebiyle, TBMM'nin manevi şahsiyetini tahkir iddiasıyla Ankara Ağır Ceza Mahkemesinde yargılanmış ve neticede beraat etmiştir.
Cevat Önder, 1969 yılında Adalet Partisi'nden ihraç edilmiş ve bazı arkadaşları ile Demokratik Parti'nin kuruluşuna katılmıştır. Cevat Önder, Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay tarafından, 13 Mayıs 1972 tarihinde onaylanmayan Ürgüplü Hükümetinde Milli Eğitim Bakanlığı'na getirilmiştir.
Adalet Partisi'nin Tüzüğünün tamamını ve Programı'nın genel hükümlerini yazmıştır. Sekiz yıl, T.B.M.M. Bütçe ve Plan Komisyonunda çalışmıştır. Muhtelif yıllarda bütçe ile ilgili çalışmalar ve konuşmalar yapmıştır. Millet Meclisi Anayasa, Partilerarası Anayasa ve Seçim Komisyonlarında çalışmıştır. Ayrıca, Milli Savunma ve Milli Eğitim Komisyonlarında da çalışmıştır. Kamu İktisadi Teşebbüsleri Kanun Tasarıları Komisyonuna da başkanlık yapmıştır.
Eserleri
- İkinci Beş Yıllık Planın Genel Yapısı (Akbank tarafından yayınlanmıştır)
- Milli Siyaset Anlayışımız
- Anayasa Islahatı
- Teklif Ediyoruz (Anayasa değişikliği teklifleri)
- Türk Tarih Kurumunda Yapılan Yolsuzluklar