Baysu, Eğil
| Baysu | |
| — Köy — | |
 |
|
| Ülke |  Türkiye |
|---|---|
| İl | Diyarbakır |
| İlçe | Eğil |
| Coğrafi bölge | Güneydoğu Anadolu Bölgesi |
| Nüfus (2000) | |
| - Toplam | 676 |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İl alan kodu | 0412 |
| İl plaka kodu | |
| Posta kodu | 21360 |
| İnternet sitesi: | |
Baysu, Diyarbakır ilinin Eğil ilçesine bağlı bir köydür.
Baysu ismi Türkçeleştirme sonucu verilmiş bir isim olup, köyün asıl ismi Kurkiya'dır. Köyde yaşayanların tamamı Zaxuri kökenlidir ve köye yerleşmelerinden sonra kürk yapmalarından ötürü köyün ismi Kurkiya olmuştur. Baysu isminin neden verildiği hiçbir şekilde bilinmemektedir. Zira köye 1995 yılına kadar eşeklerle 10 km uzaktan, kuyulardan su çekiliyordu.
Kültür
Köy yaşantısı modern ve geleneksel arasında sıkışmıştır.Gençler modern giyinirken orta yaş ve yaşlılar daha çok geleneksel giyim ve yaşam tarzını tercih etmektedir.Köy 1970'li yıllardaki aile kavgaları sonucu parçalanmış ve ordular(male sımo),polatlar(male kaniye),bawer olmak üzere 3 tane mezraya ayrılmştır.Ancak köyde yaşayanların tamamına yakını (badikiler hariç)akraba yani zaxuri kökenlidir.Köyde düğünler şenlikli ve eğlenceli geçmektedir. Düğünlerde tiyatro (köse)gösterileri gerçekleştirilmektedir.Aynı zamanda köy halkı halay çekmeyi çok sevmekte olup, Diyarbakır yöresinin bütün oyunları oynanmaktadır.Köy düğünleri 3 gün iki gece sürmektedir.Köyün geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır.Köy merkezinde okuma yazma seviyesi düşükken mezralarda okuma seviyesi daha yüksektir.
Coğrafya
Diyarbakır iline 34 km, Eğil ilçesine 14 km uzaklıktadır.Engebeli bir arazi üzerine kuruludur.
İklim
Köyün iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2007 | |
| 2000 | 676 |
| 1997 | 866 |
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.Ancak hızlı nüfus artışı ve tarım alanlarının miras yoluyla parçalanması sonucu geçim zorlaşmış ve yetişen son iki kuşağın tamamına yakını elektrik ve su tesisatı işleriyle uğraşmaktadır.Bu doğrultuda iş sezonlarında il dışına hatta yurt dışına çıkmaktadırlar.Dicle barajı sulama kanalının faaliyete geçmesi ile birlikte köy halkı pamuk ve mısır ekimine de başlamışlardır.
Altyapı bilgileri
Köyde ilköğretim okulu vardır. Köyün içme suyu şebekesi vardır kanalizasyon şebekesi vardır. PTT şubesi yoktur ancak PTT acentesi vardır. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol stabilize olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.
Dış bağlantılar
| ||||||
köyün tamamı zaxuri aşireti değildirler. Bir kaç aşiretten oluşmaktadır. Bunlar mala çalo dedikleri beski'dirler ve aslen Ş.urfa tarafından gelip köye yerleştikleri bilinmektedir. Çalo ailesinin dedeleri ismi çalodur aile ismini atalarından almaktadır.Davul çaldıkları ve ayı oynatıkları bilinmektedir.Yani eskiden köylerde dolaşan ve insanları eğlendirmek için ve para kazanmak için bu işi yapan insanlar vardı.Bir kış köye gelir ve kar yağmaya başlar. Ve o kış çetin geçer. Gidecek fırsatı olmaz ve ilk bahara kadar kalır ,ilkbahar gelince artık köy ile samimi olmuş ve köye yerleşir gitmez. Badıkiler köye imam olarak dedeleri gelmiş ve köye yerleşmişler ayrıca mala sımo dedikleri ise şığbızınidirler ve koçer olarak köye geldikleri ve köye yerleştikleri bilinmektedirler.Köyün asıl yerlisi evdılı ailesi (mala evdılıdırler) bunlar dedesi kürk işi yaptıkları için civari insanlar tarafından lakabı kurko olarak bırakmışlar. Ve köyün ismide ordan gelmektedir.Köyün ismi de Kürkiya olmuştur. Zaxuri olan aile mala xefo denilmektedir.Zaxuri aşiretinin mensupları xefo ailesidir.